Ирандық «Роян» институтының таңғажайып оқиғасы; Батыс Азиядағы бедеулік мәселелерін шешуден бастап дің жасушалары саласындағы жаһандық қызметтерге дейін
ParsToday - 2006 жылы Иранның «Роян» институты «Рояна» атты алғашқы клондалған қойын таныстырды. Бұл ғылыми жетістік Иранды осы ғылыми салада жаһандық назардың орталығына айналдырды.
Өткен бірнеше онжылдықта ирандық зерттеушілер ғылыми институт құру арқылы ирандық отбасылар мен басқа көрші елдердің үмітін қалпына келтіріп қана қоймай, бедеулікті емдеуде және дің жасушалары сияқты алдыңғы қатарлы медицина ғылымында әлемдік көшбасшылардың біріне айналды. ParsТoday осы салада қысқаша мақаласын ұсынады:
1980 жылдары бедеулік кең таралған мәселе болды және Ирандағы емдеу мекемелері негізінен ескі әдістермен шектелді. Осындай жағдайда жас әрі өршіл зерттеуші доктор Саид Каземи Аштиани түбегейлі өзгеріс енгізуді ұйғарды. Ол бір топ дәрігерлер мен ғалымдармен бірге 1991 жылы «Роян» институтын құрды. Мақсаты? Медициналық білімнің шекарасында бедеулікті емдеудің және зерттеудің озық әдістерін ұсыну.
Бірінші үлкен секіріс бедеулікті экстракорпоралды ұрықтандыру (ЭКҰ) арқылы емдеудегі табыс болды.
Жылдар бойы күткен ерлі-зайыптылар енді алғаш рет балаларын қолдарына алды. Бұл табыс «Роянды» тез арада Ирандағы және тіпті аймақтағы отбасылардың назарының орталығына айналдырды. Бірақ доктор Каземи Аштиани мен оның командасы бедеулікті емдеуден жоғары армандады. Олар әлем ойламаған аймақтарға барды: дің жасушалары. 2003 жылы Роян ғалымдары Иранда эмбриональды дің жасушаларының бірінші желісін шығаруға қол жеткізді.
Бұл жетістік Иранды осы технологияға қол жеткізген бірнеше озық елдердің қатарына қойды. Сол кезде көптеген батыс ғалымдары санкциялар мен экономикалық қысым жағдайында Иран сияқты елдің мұндай ілгерілеушілікке қол жеткізетініне сене алмады.
Еуропалық зерттеушілердің бірі конференцияда былай деді: «Біз Ираннан мұнай мен саясат жаңалықтарынан басқа ештеңе естиміз деп күтпедік, бірақ олар білімнің шекарасында қозғалады!»
Содан кейін тағы бір секіріс болды. 2006 жылы «Роян» Иранның бірінші клондалған қойы «Роянаны» таныстырды.
Бұл ғылыми жетістік Иранды жаһандық назардың орталығына айналдырды. Модельдеу тек шектеулі елдер қол жеткізген технология болды, бірақ Иран барлық кедергілерге қарамастан білімнің осы шегіне жетті.
Бірақ «Роян» жай ғана ғылыми институт емес еді. Мыңдаған бедеу жұптар үшін арман үмітті білдіреді. Осы мекеменің көмегімен осы уақытқа дейін Иран мен аймақта, әсіресе исламдық қауымдастықтарда 50 мыңнан астам сәби дүниеге келген.
Сондай-ақ, MS, қант диабеті және омыртқа жарақаттары сияқты ауруларды емдеу саласындағы эмбриональды дің жасушаларын зерттеу бұл институттың атын әлемдік деңгейде көтерді.
Бүгінде «Роян» институты әлемнің ғылыми орталықтарының бірі болып табылады. Жыл сайын әлемнің түкпір-түкпірінен зерттеушілер мен дәрігерлер «Роянның» ғылыми конференцияларына қатысу үшін Иранға келеді.
Бұл институт ғылымның шекара білмейтінін көрсетіп қана қоймай, сеніммен, еңбекпен мүмкін емес нәрсенің болмайтынын дәлелдеді.
