Иранның геосаяси орны неліктен маңызды?
https://itolqyn.com/news/iran-i82326-Иранның_геосаяси_орны_неліктен_маңызды
ParsToday - Иран өзінің ерекше географиялық орналасуына байланысты халықаралық карталардың жүрегінде тұр.
(last modified 2025-12-24T13:02:44+00:00 )
Жел 24, 2025 15:22 Asia/Almaty
  • Иранның геосаяси орны неліктен маңызды?

ParsToday - Иран өзінің ерекше географиялық орналасуына байланысты халықаралық карталардың жүрегінде тұр.

Оңтүстік-Батыс Азияда орналасқан және Каспий теңізіне, Парсы шығанағына және Оман теңізіне шыға алатын Иран Шығыс пен Батыс арасындағы сауда және энергетикалық өзара әрекеттесу үшін маңызды көпір қызметін атқарады. ParsToday мәліметі бойынша, стратегиялық геосаяси орын деп аталатын бұл позиция Иранды аймақтағы және әлемдегі негізгі ойыншылардың біріне айналдырды.

Иранның географиялық орналасуы мен табиғи ресурстары оның саяси, экономикалық және әскери тағдырын анықтауда маңызды рөл атқарады. Әлемдегі төртінші ірі мұнай қоры және әлемдегі екінші ірі табиғи газ қорымен ел әлемдік энергетикалық орталықтардың біріне айналды. Парсы шығанағы мен Оман теңізі әлемдік мұнай экспортының негізгі бағыттары ретінде әлемдік экономикада өте маңызды рөл атқарады, ал Иран осы бағыттарды бақылайтын елдердің бірі ретінде әлемдік энергетика нарығына терең әсер етеді.

Иранның стратегиялық шекаралары да үлкен маңызға ие. Ел Ирак, Түркия, Ауғанстан және Пәкістан сияқты маңызды елдермен көршілес. Бұл көршілік Иранның аймақтағы стратегиялық орнын нығайтады және оны аймақтық саяси және экономикалық өзара әрекеттесудегі негізгі ойыншыға айналдырды. Бұл шекаралар аймақтық қауіпсіздікте және сауда мен адам ағындарын басқаруда да маңызды рөл атқарады.

Иранның Батыс Азия, Орталық Азия, Кавказ және Парсы шығанағының қиылысындағы стратегиялық орналасуы оны Шығыс пен Батыс арасындағы көпірге айналдырды. Парсы шығанағының бөлігі болып табылатын Ормуз бұғазы әлемдік мұнай экспортының ең маңызды бағыттарының бірі ретінде белгілі және Иран бұл бағытты бақылауда өте маңызды рөл атқарады.

Жалпы алғанда, Иранның географиялық және стратегиялық орналасуы, мол табиғи ресурстарымен қатар, оны халықаралық саясатта маңызды ойыншыға айналдырды.