Ирактың Хашд аш-Шааби ұйымы қандай ұйым және американдықтар оны неліктен таратқысы келеді?

ParsToday - Ирактың «Әс-Сияда» коалициясының мүшесі Ахмад әл-Дулейми осы елдің Хашд аш-Шааби халықтық жұмылдыру ұйымының таратылуының салдары туралы ескертіп, былай деді: «Америка Ирактың Халықтық жұмылдыру ұйымын жою арқылы аймақтың қиын және сезімтал жағдайында маңызды бір күшті жоюға тырысуда».

Ирактың «Әс-Сияда» коалициясының мүшесі Ахмад әл-Дулейми былай деп ескертті: «Америкалықтар Хашд аш-Шабиді жойғысы келеді, өйткені бұл ұйым олардың басып алуына қарсы тұрады». ParsToday агенттігінің хабарлауынша, Әл-Дулейми былай деп қосты: «Америка Сирия, Ливан және Палестина сияқты Ирактағы қарсыласу күштерін нысанаға алмақшы».

Әл-Дулейми: «Хашд аш-Шаабиді әскери қағидалар бойынша таратудың мәні – қауіпсіздікті жою және лаңкестік элементтер Ирак аумағына ену үшін пайдалана алатын қауіпсіздік вакуумын жасау. Америкалықтар Ирактағы жоспарларын жүзеге асыру мақсатымен дағдарыс жасау үшін осы тактиканы үнемі қолданады», -деп айтты.

Бұл арада, Ирак Исламдық Жоғарғы Кеңесінің төрағасы шейх Хамам Хаммуди жұма күні Ирактағы жеңіс қолбасшыларының (генерал-лейтенант қажы Қасым Сүлеймани мен Әбу Мәһди әл-Мухандис)  шәһид болған күнінің жылдығында былай деді: «Бұл ұйым Ирак елінің тұрақтылығының, ілгерілеуінің, құрылысы мен қауіпсіздігінің кілті болып табылады [сондықтан] қауіпсіздігімізден бас тартып, бір күшімізді жоғалтуымыз керек пе?»

Хашд аш-Шааби ұйымының басшысы Фалех әл-Фаяз да осы рәсімде Хашд аш-Шаабидің ұлтты біріктіретінін және биліктің көлеңкесінде екенін айтып, былай деді: «Ирак халық мобилизациясы қарулы күштердің бас қолбасшысының бұйрығымен ресми ұйым болып табылады және оның қызмет аясы Ирак шекарасында».

Бірақ Ирактың Әл-Хашд аш-Шаби ұйымы қандай ұйым?

Аятолла Сейед Әли Систанидің «Джихад Кафаи» туралы пәтуасы

2014 жылы 13 маусымда Наджаф қаласында тұратын шиіттердің мәрджелерінің бірі аятолла Сейед Әли Систани ДАИШ қаупінен және Министрлер кабинетінің Халықтық мобилизацияны құру туралы мәлімдемесінен үш күннен кейін, пәтуамен ДАИШ-пен күресуді парыз деп жариялады. Бұл пәтуа Хашд аш-Шааби ұйымының құрылуына салмақты және күшті ынталандыруға айналды.

Құқықтық заңдылық

2016 жылы 26 қарашада Ирак Парламентінде Хашд аш-Шааби ұйымы заңының бекітілуімен Хашд аш-Шааби Ирак әскери күштерінің біріне айналды және Қарулы Күштер Бас қолбасшылығының бақылауына өтті.

Құрылымы

Хашд аш-Шааби қарсылық топтарынан тұрады, олардың саны 42-ден 68 топқа дейін. Хашд аш-Шааби күштерінің саны да басқаша айтылады және 60 пен 160 мың адам арасында хабарланады.

Кейбіреулер Хашд аш-Шааби күштерінің санын 130000 деп есептеді, оның 90000-ы шиит арабтары, 30 000-ы суннит арабтар, 7000-ы түрікмендер және 3000 христиандар. Хашд аш-Шабиде күрдтердің бар екені де хабарланды.

Белсенділігі

Хашд аш-Шаабидің ДАИШ пен оның салалық лаңкестікпен күресіндегі ең маңызды рөлі, әсіресе, Самарра мен Амерли қалаларының қоршауын бұзып, Джурф ас-Сахр, Тикрит, Байджи және Дияли провинциясын азат ету болды. Хашд аш-Шаабидің ресми сайтының хабарлауынша, 2015 жылдың соңына қарай бұл ұйым ДАИШ-ті Ирактың он тоғыз қаласынан қуып шығып, осы елдің қалалары арасындағы 52 байланыс жолының қауіпсіздігін орнатқан. Бұл база Хашд аш-Шааби азат еткен аудандардың аумағын 17500 шаршы шақырым (ДАИШ басып алған аумақтардың үштен бірі) деп бағалады.

Хашд аш-Шааби ДАИШ үкіметі құлағаннан кейін Бағдад, Салах ад-Дин, Дияла, Киркук, Нейнава және Анбар аймақтарын ДАИШ қалдықтарынан  тазартты. Хашд аш-Шааби жол құрылысы, шөлейттену, діни рәсімдердің, соның ішінде Арбаин шеруінің қауіпсіздігін сақтау және күтпеген оқиғаларды, соның ішінде су тасқынын бақылау сияқты әлеуметтік қызметтерде де белсенді.

Хашд аш-Шаабиге қатысты Ирактың ішкі ұстанымдары

АҚШ үкіметі мен оның одақтастары Ирак халқы мен танымал тұлғалары осы елдің қауіпсіздігі үшін маңызды фактор деп санайтын Хашд аш-Шаабиді таратуды талап етуде. Айта кетейік, Хашд аш-Шааби ұйымының Ирактағы мәртебесі мен заңдылығынан кейін «Таклид Наджаф» билігінің бірі шейх Башир Наджафи бұл ұйымды Ирактың қолы және билігі деп санады. Сондай-ақ Ирактың ұлттық даналық қозғалысының жетекшісі Сейед Аммар Хаким Хашд аш-Шаабиді Ирак үшін стратегиялық қажеттілік деп санады.