Исламофобия қаруымен соғыс пен кемсітушілікті негіздеу: бірнеше көзқарас
Батыс ыдырағаннан кейін АҚШ оған қарсы тұру үшін бөтен элементті анықтауға және оның халықаралық рөлін қайта анықтауға тырысты. Америкалық саясаткерлердің пікірі бойынша исламофобия голливудтық қойылымдар арқылы күшейе түсті.
Исламофобия – отаршылдық ойдың туындысы
ИИР Телерадиобірлестігінің Исламдық БАҚ зерттеулері бас басқармасының өнер, коммуникация және виртуалды кеңістік департаментінің директоры Эхсан Азаркаманд: "Исламофобия – Батыс елдеріндегі отаршылдар ойынының туындысы",- деді. Бұл БАҚ зерттеушісінің айтуынша, "соңғы жүз жылдағы исламнан қорқу саяси исламның жойылуынан басталды, яғни әлемнің мұсылман элиталық қоғамында және әртүрлі елдерде модернизм мен зиялылық қозғалыстары қалыптасқан кезде, Батыс исламофобияның осы толқынына ілесті. Шын мәнінде, кейбір адамдар егер мұсылмандар дәл осындай процесс және критерийлер арқылы өз болмысын қалпына келтіре алса, бұл Батыс елдеріне үлкен қауіп төндіреді деп ойлады".
Американың исламофобиядағы жетекшілігі
Университеттің ғылыми ұжымының мүшесі Башир Исмаили де саясаткерлердің жауы болуының маңызды қажеттілігі туралы былай деп айтады: "Биполярлық жүйенің күйреуімен халықаралық қатынастар саласы және соның салдарынан АҚШ-тың сыртқы саясаты қалған жалғыз держава ретінде мән-мағыналық және бірегейлік дағдарысына ұшырады".
Осы уақытта кейбір американдық ойшылдар сыртқы саясатты бағыттау үшін коммунизмге балама ұсынуға көп күш салды, бірақ бұл жағдайлардың ешқайсысы Американың сыртқы саясатын түсіндіру және тұжырымдамалау үшін 2001 жылғы 11 қыркүйектегі оқиға сияқты тиімді бола алмады.
Осы оқиғаны пайдаланып, сыртқы саясатта біраз тентіреп, коммунизм ыдырағаннан кейін американдық мемлекет қайраткерлері жаңа стратегия ұсынып, оны әлемнің кең деңгейінде қолданды. 2001 жылдың 11 қыркүйегінде Нью-Йорктегі Дүниежүзілік сауда орталығы мен Пентагонға жасалған күдікті лаңкестік әрекеттер американдықтардың өздеріне және әлемге деген көзқарасын мәңгілікке өзгертті. Бұл шабуыл Американың ішкі және сыртқы саясатындағы құндылықтар жүйесін қалыптастыруға негіз болды. Исламофобияны ақтауға негіз.
Голливудқа исламды енгізудің осьтері
Университет профессоры және медиа-сарапшы Әли Дараби Голливуд басты назар аударған және американдық медиа дипломатиясының қолдауы саналатын исламофобияның келесі осьтерін атап өтті.
1. Исламды тұрақты, тұтас және өзгермейтін құрылым ретінде енгізу;
2. Ислам басқа мәдениеттермен ортақ құндылығы жоқ жеке және өзгеше болмыс ретінде ұсынылады;
3. Осылайша, исламның батыс мәдениетімен салыстырғанда төмен дәрежеде екендігі айтылған;
4. Ислам жай ғана саяси және әскери істер үшін қолданылатын саяси идеология ретінде анықталады.
Исламофобиялық көзқарас осы себептерге байланысты мұсылмандарға қатысты кемсітушілік әрекеттерді орынды деп санайды және ислам табиғи түрде Батыс пен оның құндылықтарына қауіп төндіреді деп есептейді.
Голливудтың исламға қарсы психологиялық соғыста қолданған әдістері
Имам Хомейни университетінің (р.а.) оқытушысы Сейед Хұсейн Шарафуддин Голливудтың исламофобия саласында қолданатын әдістерін түсіндіріп былай деп жазды: "Олардың деструктивті тактикасының ішінде стигматизация, қорлау, ашық және жасырын келемеждеу тактикасына жүгіну бар. Бұл индукциялар пішімдердің сан алуандығына, тақырыптың сан алуандығына, үрдістің сан алуандығына, қосымшалардың қайталануы мен қосымшалардың қолданылуына байланысты аудиторияның бейсаналық санасына бірте-бірте еніп, сіңісіп, өзіндік психикалық жағдай туғызғаны анық оның қабылдау жүйесіндегі мағыналарды байланыстыру.
Мұсылмандарды жек көру
Арзу Мурали, Теһран университетінің профессоры, доктор Саидреза Амелидің мәдениетаралық қарым-қатынастар саласындағы «үстемдік жек көрушілік» үлгісін түсіндіруде: «Батыс қоғамындағы үстем әңгімелер өшпенділік тудырады. Батыстағы мұсылмандарға келетін болсақ, бұл жеккөрушілік атмосферасын Голливуд, заңдар, саясат, білім және БАҚ жасайды",- деді.
Ойын-сауық индустриясында мұсылмандарды адамнан төмен және белгілі бір діни сенімдерге ие етіп көрсету, «Аллаһу Акбар» деп айқайлау, сондай-ақ ирандықтарды, пәкістандықтарды және т.б. стереотиптік тәсілдермен бейнелеу кино индустриясы пайда болғаннан бері дерлік болды.
Ол сөзінің жалғасында: "Қазір не болды, біз «аз адам» ретінде суреттеуден өтіп кеттік және фильмнің соңында біреудің өліп жатқанын көрсетудің орнына, бәрі оның өлгеніне қуанады. Қазір олар белгілі бір топқа күш көрсету мәдениетін насихаттап жатыр. Бәлкім, «Американдық снайпер» фильмі жарыққа шыққанда, кино түсірушілердің мақсаты мұсылмандарды өлтіруге шақыру екенін ешкім айтпаған шығар. Бірақ қазір көріп отырмыз, бұл фильм шыққан соң, тым болмаса Америка мен Канадада көшеде мұсылмандарды атып, мұсылмандарды дәл мерген сияқты өлтіріп жатқаны туралы ақпарат тараған. Бұл әрекетті бастаған американдық снайпер емес, ондаған жылдар бойы жүргізілген іргетас жұмыстары және мұсылмандарды адам емес адамдар ретінде таныстыру бұл жобаның негізгі тірегі болды.
