Иран мен Үндістан қарым-қатынастардың дамуына баса назар аударды; Санкциялар екіжақты саудаға басты кедергі болып табылады
(last modified Fri, 09 May 2025 11:52:28 GMT )
Maм 09, 2025 17:52 Asia/Almaty
  • Иран мен Үндістан қарым-қатынастардың дамуына баса назар аударды; Санкциялар екіжақты саудаға басты кедергі болып табылады

ParsToday - Иран мен Үндістанның дипломатиялық қарым-қатынастарының 75 жылдығы қарсаңында екі елдің ресми тұлғалары Ортақ экономикалық комиссияның 20-шы отырысында бар қиындықтарға қарамастан ынтымақтастықты кеңейтуді қуаттады.

Иран Сыртқы істер министрі Сейед Аббас Арақчи дипломатиялық делегацияның басында Үндістанның жоғары лауазымды тұлғаларымен кездесіп, екіжақты мәселелер мен аймақтық және халықаралық оқиғаларды талқылау үшін Нью-Делиге аттанды.

 

Санкциялар; Экономикалық қатынастар жолындағы кедергі

Иран Сыртқы істер министрі Иран мен Дели арасындағы «Ортақ комиссияның» 20-шы отырысында екі елдің тарихи қарым-қатынастарына тоқталып: «Теһран мен Нью-Дели қарым-қатынастары әрқашан өзара құрмет пен ортақ мүддеге негізделген, бірақ Америка Құрама Штаттарының қатыгез санкциялары салдарынан екі елдің экономикалық алмасу деңгейі кеңейген жоқ»,- деді. Арақчи Теһран мен Делидің талпыныстарымен Иран мен Үндістанның экономикалық мәселелері жақын болашақта шешілетініне үміт білдірді. Үндістан Сыртқы істер министрі Субрахманям Джайшанкар да екіжақты ынтымақтастықтың соңғы ілгерілеуіне тоқталып, Нью-Делидің Иранмен ынтымақтастықтың жаңа мүмкіндіктерін анықтауға дайын екенін мәлімдеді.

 

Чабахар; Иран мен Үндістанның ортақ басымдығы

Арақчи Чабахар ынтымақтастығы келісімін жүзеге асыруды Иран мен Үндістанның негізгі басымдықтарының бірі деп атады және осы порттағы бар қуаттарды пайдалануға шақырды. Ол Үндістан Сыртқы істер министріне: «Чабахар кеңірек ынтымақтастықтың үлгісі бола алады», - деді. Үндістан Сыртқы істер министрі де бұл жобаның маңыздылығына тоқталып, екі елдің осы келісімнің әртүрлі бөліктерін жүзеге асыруға күш салатынын жариялады.

 

Иранның Үндістан мен Пәкістан арасындағы шиеленіске алаңдауы

Арақчи Иран-Үндістан ортақ экономикалық комиссиясының 20-шы отырысында Үндістан мен Пәкістан арасындағы соңғы шиеленістерге және Оңтүстік Азиядағы тұрақтылықтың маңыздылығына тоқталып: «ИИР екі ел қайраткерлерінің көрегендігімен бұл шиеленістердің тез арада азаяды деп үміттенеді»,- деді. Джайшанкар сонымен бірге Үндістанның Кашмирдегі лаңкестердің позицияларына жасаған соңғы шабуылдарын «пропорционалды жауап» деп атап: «Үндістан шиеленісті күшейтуді көздемейді, бірақ кез келген шабуылға батыл жауап береді»,- деп айтты.

 

Үндістанның жоғары лауазымды тұлғаларымен кездесу

Арақчи Үндістанға сапарын жалғастырып, Үндістан президенті Драупади Мурмумен кездесіп, келіссөздер жүргізді. Кездесу барысында қос тарап БРИКС және Шанхай ынтымақтастық ұйымы сияқты ұйымдар аясында көпжақты ынтымақтастықты кеңейту қажеттігін атап өтті.

Аракчи және Үндістан президенті Драупади Мурму

 

Екі ынтымақтастық құжатына қол қойылды

Үндістанның Иран Сыртқы істер министрінің Үндістанға сапарының соңында екі ел өкілдері арасында кеден және азық-түлік және фармацевтикалық гигиена салаларындағы екі ынтымақтастық құжатына қол қойылды. Бұл құжаттар Иран мен Үндістан арасындағы сауда алмасуларды жеңілдету және техникалық ынтымақтастықты жақсартуда маңызды қадам болуы мүмкін.

 

Қарым-қатынастың болашағы; Мүмкіндіктер мен қиындықтар

Санкцияларға қарамастан, Иран мен Үндістанның энергетика, транзит және медицина салаларындағы ынтымақтастық үшін әлеуеті зор. Чабахар келісімі мен көпжақты ұйымдардағы ынтымақтастық екі ел арасындағы қарым-қатынасты өзгертуге жол ашуы мүмкін. Дегенмен, санкциялар мәселесін шешу және аймақтық шиеленісті азайту бұл мақсаттарға жетудің негізгі факторлары болмақ.