Pars Today

Иран халқының басқыншылыққа қарсы сегіз жылдық қарсыласуы Саддамның Иранға қарсы таңыған соғысының басқа соғыстармен салыстырғанда өзгеше ерекшелігі болып табылады.

Иран халқының басқыншылыққа қарсы сегіз жылдық қарсыласуы Саддамның Иранға қарсы таңыған соғысының басқа соғыстармен салыстырғанда өзгеше ерекшелігі болып табылады. Революцияның алғашқы жылдарында және соғыс басталмай тұрып, халықтың бір-біріне қатысты сезімі үстем режимге қарсы күрестен туындады және Ислам революциясы жеңісінен кейін ортақ мақсат Ислам республикасын тұрақтандыру болды.  Әрине, патшалық режимді құлатып, Ислам республикасын құрудан халық арасында ынтымақ пен бірлік маңыздырақ және осы бірегей бірлік пен ынтымақтың қалыптасуына себепші болған маңыздырақ фактор болды. Саддам Иранға Ислам революциясының жеңісінен он тоғыз ай өткен кезінде шабуыл жасады. Саддам Ислам революциясының жеңісінен бері небәрі он тоғыз ай өткен және Ислам республикасының құрылымдары әлі құрылмаған және әскери күштер әлсіз жағдайда болған жағдайда Иранға шабуыл жасады. Бұған қоса, Ислам республикасының дұшпандары сепаратистік және революцияға қарсы топтарды айдап салып, Иранның түкпір-түкпірінде қарулы қозғалыстар бастаған болатын. Осындай жағдайда Иранға қарсы соғыс жобасы жүзеге асырылды. Шабуыл соққы және тосын соғыстар түрінде және бірнеше күнде аяқталады деген оймен жасалған. 1980 жылы 29 тамызда АҚШ-тың бұрынғы Мемлекеттік хатшысы, әйгілі стратег Генри Киссинджер Ирактың 10 күннің ішінде Ислам Республикасын жеңе алатынын болжады. Дәл осы күні Францияға қашқан патшалық режимнің соңғы премьер-министрі Бақтияр бірнеше ай ішінде Ислам республикасының ыдырайды деп санады. Саддам соғыстың бірінші күні: «Теһранға жеті күннен кейін жетеміз»,- деді. Бірақ бұл теңдеулердің барлығы  шайқас  сахналарындағы ирандық жастардың ерік-жігерімен болуымен шатастырылды.

Имам Хомейни қырағылықпен таңылған сегіз жылдық соғыста оны Иран халқының бірлігі үшін мүмкіндікке,  Исламның қорғаныс мектебін түсіндіруге,  халық пен қарулы күштер арасында қарсылық рухын оятуға  айналдырды. Қасиетті қорғаныс дәуірі Ислам революциясының рухани бөлігін толықтыру және жалғастыру және діни ізгіліктер мен жоғары адамдық абыройдың көрінуінің шыңы болып табылады. Бұл дәуірде адамдар теңізінің рухани мәні   ашылды және исламдық құндылықтардың ең көрнекті көрсеткіштері Иранның батыл жауынгерлерінің рухани қаламымен сегіз жылдық қасиетті қорғаныстың түрлі-түсті кестесінде бейнеленген. Бұл дәуірдің мақтаныш ұрпағы Саддамның БААС режимі алдында ерлік көрсетті және ол тарихта мәңгі қалды және оны тек махаббат қаламымен сипаттауға болады. Көшбасшылық – жеңістің, моральді сақтау және барлық соғыстарда жарақаттардың алдын алу ең маңызды факторы. Исламдық Иранда таңылған соғыс кезінде имам Хомейнидің (р.а.) мистикалық және эпикалық сипаты оны қасиетті қорғаныс дәуірінде бірегей қолбасшы етті. Оның көзқарасы, тағылымы, өмір жолы ұлт пен жауынгерлердің рухына, жауға қарсы дайындығына даусыз терең әсерін тигізді. Иран халқы мен жас жауынгерлердің бұл кісіге деген сөзбен жеткізгісіз махаббаты мен сүйіспеншілігі олардың діни сенімдерінен туындады. Имам Хомейни (р.а.) таңылған соғысты Иран халқы үшін қасиетті қорғаныс және даңқты дастанға айналдырды. Ол көптеген адамдарды материалдық дүниенің шеңберінен шығарды. Сондай-ақ  көптеген адамдарды Исламның бай діни ілімдері және пәк имамдардың (ғ.с.) өмірімен шабыттандырып, оларды жаулармен шайқас алаңына дайындап, әлем саясаткерлері мен сарбаздарының таңданысы мен таңданысын тудырды. Ислам жауынгерлері имам Хомейниге   деген үлкен сүйіспеншіліктерімен қатар,  имамның діни беделі мен Иран ислам қоғамының саяси басшылығының абыройына ие екеніне терең сенді. Сондықтан, олар осы сенім шеңберінде піәк имамдар (ғ.с.) қамқорлығының аясында  имам Хомейнидің (р.а.) қамқорлығын қабылдап, оның талаптарын берік ұстанып, оған бағынуды және оған еруді парыз санады. Майкл Фишер, көрнекті американдық антрополог, имам Хомейнидің әсері мен танымалдығы туралы: «Имам Хомейни революциясы тіпті адамзат дамуының бағытын өзгертті және әлем әлі де оның рухани революциясының ықпалында. Бірде-бір саяси көшбасшы өз халқының онымен осындай берік байланысы бар деп айта алмайды. Бұл байланыс, сөзсіз, шиіт мектебі мен халықтың шиизмге және оның жетекшілігіне берік сеніміне байланысты»,- деді.

Американдық мұсылман ойшыл  Хамед Алгардың пікірінше, «революцияны ілгерілетуде тиімді болған оқиғалардың барлығының исламдық және діни аспектілері болды. Халықтың басым көпшілігінің имам Хомейнидің бұйрықтарына мойынсұнуы өте маңызды болды». Қасиетті қорғаныс имам Хомейнидің (р.а.) әдептілігімен және халықтың орны мен қарсыласуының жарылқауымен Иранның тұрақтылығы, абыройы, табандылығы, батылдығы, құрбандығы және шәһидтігінің символына айналды. Иранның қасиетті қорғаныс дәуіріндегі ең үлкен күші - рухани, тартымды, көреген, батыл және қабілетті басшының болуы. Адамдар оны шын жүректен жақсы көрді және ол Иран ұлтының тірегі және рухани күш-қуаты ретінде әрекет ете алды. Имам Хомейнидің (р.а.) салиқалы әрекеттері мен басшылығының бірі таңылған соғысты үлкен қауіптен мүмкіндікке айналдыру болды. Имам Хомейни (р.а.) діни заңгер және Ислам республикасының жетекшісі лауазымында жүйені құлатуға әкелетін үлкен соғыс қаупіне тап болды. Осылайша, 12 жастан 80 жасқа дейінгі жасөспірімдер мен жастар, ерлер мен әйелдер өздерінің көшбасшысының үндеуіне сегіз жыл бойына мойынсұнып, жау мен досқа жанкештілік көрсетті. Имам Хомейни (р.а.) фиқһ ғалымы ретінде өзінің үлкен рухани ықпалымен көптеген адамдардың дұшпанға қарсы тұруына маңызды рөл атқарды. Ислам революциясының ұлы жетекшісі қарулы күштерде агрессиялық рух қалыптастырып, державалар мен олардың одақтастарының Ирак диктаторын толық қолдаған жағдайда, сақтық шараларымен Саддамның Баас режимінің жеңісіне тосқауыл қоя алды. Имамның Алланың мәңгілік құдіретіне сүйеніп, қысқа мерзімде соғыстың саяси бастамасын қолға алып, дұшпандарды тығырыққа тіреп, миллиондаған адамдарды жұмылдыруы арқылы Иран елі мен халқын құтқарылып, жеңіске жетеді.

Ислам революциясының жеңісі Батыс және Шығыс блоктарындағы Ислам революциясының дұшпандары мен екі алпауыт держава АҚШ пен Кеңес Одағына тәуелді үкіметтер арасында үлкен алаңдаушылық тудырды. Ислам революциясы 1979 жылы 11 ақпанда әлем биполярлы жағдайда жеңіске жетті. Әрбір елдегі әрбір саяси даму Батыс және Шығыс деп аталатын екі блоктағы саяси теңеулер негізінде қалыптасты, бірақ Ислам революциясының жеңісі бұл теңдеуді өзгертті. Осы себепті Батыс пен Шығыс лагерьлері  Ислам республикасын таңғалып және үреймен қарсы алды. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін биполярлық жүйе қалыптасқаннан бері алғаш рет екі алпауыт держава бір майданда болып, Иран Ислам революциясын құлатуға тырысты. АҚШ пен оның одақтастары шығыс лагерінде тұрған Саддам режимін толығымен қолдап, Ислам республикасына қарсы тұрды. Осындай жағдайда имам Хомейни (р.а.) үстемшілер мен мазлұмдардың ерекшеліктерін түсіндіріп көрсету арқылы соғысты шындық пен жалғандықтың, күпірлік пен иманның арасындағы шайқас деп атады. Іс жүзінде Ислам республикасының жаңа өсіп келе жатқан көшеттерін құрғату үшін басталған соғыс фактілерінің анықталуымен соғыс идеологиялық және діни сипат алды және халықтың соғыс майданында  болуы діни заңдылық берді. Иран халқы мен Ислам жауынгерлерін қорғау Исламды және оның құндылықтарын қорғау, сондай-ақ діни парыздарды орындау ретінде таныстырылды. Осыған байланысты хазірет имам Хомейни (р.а.): «Иранмен соғыс – Исламмен соғыс, Құранмен, Алла Елшісімен (с.ғ.с.) соғыс»,- деді.