2023 жылы ғаламторда халық саны өсті

Зерттеу нәтижесі 2023 жылы ғаламтор қолданушылары желіде 1,3 триллион сағаттан астам уақыт өткізгенін көрсетеді.

Адам өмірі барған сайын цифрлық әлеммен байланысты. Сауалнамалар көрсеткендей, әр адам жұмыс, ойын-сауық немесе қарым-қатынас үшін экранды қарауға күніне орта есеппен жеті сағатқа жуық уақыт жұмсайды. Физикалық әл-ауқат әр жерде өзгеретіні сияқты, цифрлық әл-ауқат та солай.

SurfShark 2023 сандық өмір сапасы индексіне сәйкес, кейбір елдер қол жетімді және қолжетімді ғаламтор мен цифрлық қызметтерді ұсынуда басқаларға қарағанда жақсы нәтиже көрсетті, бұл цифрлық әл-ауқаттың жақсаруына әкелді.

Digital Prosperity рейтингі бес негізгі критерийге негізделген: интернеттің қолжетімділігі, интернет сапасы және жылдам және тұрақты қосылу мүмкіндігі, электронды инфрақұрылымды дамыту, киберқылмыспен және онлайн құпиялылықты қорғаумен күресу мүмкіндігі және мемлекеттік қызметтерді цифрландыру.

Ауқатты елдерде инвестициялауға көбірек ақша қолжетімді болғандықтан және негізгі көрсеткіштерді жақсарту мүмкіндігінің арқасында цифрлық әл-ауқат жақсырақ болғанымен, жан басына шаққандағы ЖІӨ бойынша күткеннен асып түскен 22 ел электрондық қауіпсіздік, инфрақұрылым және үкімет саласында жалпы цифрлық әл-ауқат дәрежесі жоғары ұпайға ие болды.. Бұл елдердің көпшілігі Азия мен Шығыс Еуропа елдері.

Дүние жүзіндегі адамдар күн сайын уақытының төрттен бірінен астамын интернетте өткізеді, ал әлем халқының 60%-дан астамы әлеуметтік желілерді пайдаланады. Бұл статистика 2023 жылдың ортасында жүздеген тегін есептер мен деректері бар DataReportal онлайн-анықтамалық кітапханасының соңғы есебінде жарияланды. Бұл есеп соңғы 8 жылда дүниежүзілік әлеуметтік медианы қабылдау деңгейі екі есе өскенін көрсетті. Осы статистика мен цифрлардың барлығында нақты хабар бар: Интернет пен әлеуметтік желілер бүгінгі адам өмірінің маңызды бөлігі болып табылады және аудиторияның пікірін қызықтыратын болса, бұл ғаламтор  мен әлеуметтік желілердің контекстінде болуы керек.

Бірақ адамдар ғаламторда қандай мазмұнды көбірек іздейді? Қандай сайттар мен қолданбалар тартымдырақ? Ал пайдаланушылар қандай цифрлық контент үшін төлейді?

2013 жылдан бері Domo деректерді талдау тобы жыл сайынғы ғаламтор статистикасын егжей-тегжейлі сипаттайтын «Деректер ешқашан ұйықтамайды» атты жыл сайынғы есепті жариялайды. Осы есеп бойынша, 2023 жылы ғаламтор пайдаланушылардың саны 5,2 миллиард адамды құрады, бұл 4,5 миллиард халқы бар 2020 жылмен салыстырғанда айтарлықтай өсті. 2023 жылға арналған статистиканың ішінде минутына 241 миллион электрондық хат жіберуді атап өтуге болады, бұл 2022 жылы минутына 231,4 миллион электрондық поштаны құрады. Сондай-ақ Google-да 6,3 миллион іздеу жасалды, бұл өткен жылмен салыстырғанда 6,7%-ға артқан.

Баяндамада әр 60 секунд сайын дүние жүзіндегі пайдаланушылар жалпы алғанда 25,1 миллион сағатты желіде өткізетіні, яғни жаһандық қауымдастықтың ғаламтор зерттеуге жылына 1,3 триллион сағаттан астам уақыт жұмсайтыны айтылған. 2023 жылы жаңалықтар бөлімінде ең көп ізденетін тақырып «Газадағы соғысқа» қатысты. Екінші орында «Титаник сүңгуір қайығы» және үшінші орында «Түркия жер сілкінісі». Адамдардың ғаламторға қолжетімділігін тексерудегі маңызды құрамдастардың бірі - әлеуметтік желілер. Бүгінде миллиардтаған адамдардың өмірінің ажырамас бөлігіне айналған коммуникациялық құрал.

Пайдаланушылардың желідегі мінез-құлқын талдау саласында белсенді жұмыс істейтін ғылыми-зерттеу институттары мен компаниялардың есептеріне жасалған талдау соңғы 8 жылда әлеуметтік желілерді әлемдік қабылдау деңгейі екі есеге өскенін көрсетеді. Осы есеп бойынша 2015 жылдың шілдесінде әлем халқының 30%-дан азы әлеуметтік желіні пайдаланған. Бұл көрсеткіш 2020 жылдың шілде айында корона індетінен туындаған карантин мен шектеулер күшейген кезде қарқынды өсумен әлем халқының 51% жеткенге дейін өсуді жалғастырды. Коронавирус шектеулерінің төмендеуімен әлеуметтік желілерді пайдаланудың екі таңбалы өсу қарқыны 2022 жылға қарай айтарлықтай төмендеді. Бірақ 2023 жылдың шілдесінде әлеуметтік желілерді қабылдаудың жаһандық деңгейі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,8 пайызға өсті, бұл әлем халқының өсуімен қатар әлеуметтік желілерді қабылдау деңгейі өзінің өсу үрдісін сақтап қалғанын көрсетеді.

GWI нарықты зерттеу компаниясының есебінде 2023 жылы адамдардың әлеуметтік желілерді пайдалану уақыты өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 3 минутқа азайған. Бірақ әлеуметтік медианы орташа пайдалану әлі де елдер арасында айтарлықтай өзгереді. Бұл орташа Бразилиядағы бір пайдаланушыға күніне максимум 3 сағат 49 минуттан Жапониядағы бір пайдаланушыға күніне кемінде 47 минутқа дейін өзгереді. Бірақ бүкіл әлемдегі қолданушылар қандай әлеуметтік медианы көбірек пайдаланады? Жарияланған ақпаратқа сәйкес, 16 мен 64 жас аралығындағы қолданушылар арасында әлемдегі ең танымал он әлеуметтік желі: WhatsApp, Instagram, Facebook, Wechat, Tik Tok, DOUYIN, X (Twitter), Facebook Messenger (FB Messenger), Telegram, Line. Екінші орында тұрғанына қарамастан, Instagram әлі де брендтер үшін негізгі мүмкіндік болып табылады, Instagram қолданушыларының 62% -дан астамы бренд мазмұнын сатып алу немесе қарау алдында платформаны зерттеу үшін пайдаланады.

Иранның электронды коммерцияны дамыту орталығының есебі де растайды және әртүрлі әлеуметтік желілердің ішінде Instagram 55% үлесімен ирандық әлеуметтік желі қолданушыларының тауар сатып алуда бірінші орында тұр. Барлық осы өсіп келе жатқан статистикаға қарамастан, қорытындылар интернетке қол жеткізу әлемдегі ең осал әлеуметтік топтар үшін қиындық болып қала беретінін және қолжетімділік әрқашан басты кедергі болып табылатынын көрсетеді.

Өткен жылы Еуропалық Одақта ғаламторға қолжетімді үй шаруашылықтарының үлесі 93%-ға дейін өсті. Алайда жарияланған мәліметтерге сәйкес, өткен жылы ЕО миллиондаған азаматтары әлі де интернет байланысы үшін төлей алмады. Сәйкесінше, Еуропалық Одақ халқының 2,4%-ы интернетке қосылу ақысын төлей алмайды. Әрине, халықтың жалпы саны бойынша да, кедейлік санатына жатқызылғандар бойынша да ғаламторға төлей алмайтындардың пайызы әртүрлі елдерде әртүрлі. Мысалы, Румынияда кедейлік тобына жататын әрбір төртінші адамның ғаламторға қосылу құнын төлей алмаған. Болгария 20% және Венгрия 16% жоғары үлесті тіркеді. Германияда кедейлердің 8%-дан астамы және Францияда бұл адамдардың 6%-дан астамы интернет ақысын төлей алмайды

Сөз соңында Ирандағы ғаламтор қолданушылардың статистикасына жалпы шолу жасайық. Ирандағы интернет пен әлеуметтік желілерді қолданушылардың саны да артып келеді және 2023 жылы 0,7 пайызға өсті. Ирандағы интернеттің ену деңгейі шамамен 80%-ға жетті және Иранда 70 миллионға жуық ғаламтор пайдаланушысы бар. Оның ішінде 48 миллион адам әлеуметтік желіні пайдаланушылар.

DataReportal есебі 2022 жылғы жағдай бойынша ақпаратқа қол жеткізу бүкіл әлемдегі 16-64 жас аралығындағы пайдаланушылардың ғаламторға кіруінің ең маңызды себебі екенін көрсетеді. Осыдан кейін достармен және отбасымен байланысу, соңғы жаңалықтар мен оқиғаларды білу, фильмдер мен сериалдар көру, не істеу керектігін үйрену, жаңа идеялар мен шабыт табу, музыкаға қол жеткізу және тыңдау, өнімдер мен брендтерді іздеу, бос уақытты толтыру, білім алу және білім беру мен зерттеуге байланысты мақсаттар,  демалыс пен саяхаттау орындарын іздеу, денсаулыққа қатысты мәселелер мен денсаулыққа бағытталған өнімдерді іздеу, қаржы мен жинақтарды басқару, бизнеске қатысты іздеулер және ең соңында ойын ойнау - дүние жүзіндегі адамдардың ғаламторға жүгінуіні себептер болып табылады...

Зерттеу нәтижелеріне сәйкес, ирандық пайдаланушылар фильмдер мен сериалдар ағыны қызметтеріне, музыкалық ағындық қызметтерге, музыканы жүктеуге, мобильді қосымшаларға, мобильді ойындарға, фильмдерді жүктеуге, оқу бағдарламаларына, электронды кітаптарға, қолданба арқылы сатып алуларға, жаңалықтар қызметтеріне, бағдарламалық қамтамасыз ету пакеттері және веб-қызметтері, онлайн журнал жазылымдары және сандық сыйлықтарға қаржы жұмсайды.