Иранның фармацевтикалық санкциялары - батыстықтардың айқын қылмысы
Иранның талассемиялық науқастарды қолдау қауымдастығының басшысы өткен жылы Иранға қарсы қатаң санкциялардың салдарынан талассемиялық 662 науқастың қайтыс болғанын хабарлады.
Дүйсенбіде, Дүниежүзілік Талассемия күніне орай, Юнес Араб: «Талассемиямен ауыратын науқастарға қажетті дәрі-дәрмектің 80 пайыздан астамы елімізде өндіріледі. Бірақ талассемиямен ауыратын кейбір адамдар, олардың дене жүйесі емделуге қабілетті болғандықтан, олар тұрақты түрде және өмір бойы шетелдік брендті қабылдауға мәжбүр болады және олар препараттың эмбаргосының салдарынан үлкен қиындықтарға тап болады»,- деп мәлімдеді. Соңғы жылдары ИИР-ның билігі АҚШ-тың біржақты және заңсыз санкцияларының адамдардың, соның ішінде Ирандағы кейбір науқастардың денсаулығына әсері туралы бірнеше рет ескертіп, бұл санкциялардың күнделікті науқастардың өліміне себеп болғанын баса айтты. Өткен жылғы өлімнің жаңа статистикасы да оның өсу үрдісін көрсетеді. Ал, АҚШ бастаған батыстықтар бұл есірткі ешқашан санкция тізімінде болмағанын алға тартады. Бірақ іс жүзінде банктерге салынған эмбарго және валюталық биржаларда туындаған мәселелердің салдарынан ерекше және жазылмайтын дертке шалдыққандарға дәрі-дәрмек алу қиынға соғып, кейбір жағдайларда мүмкін емес болып қалды. Бұл санкциялардың нәтижесі он мыңдаған пациенттердің, соның ішінде Ирандағы талассемия, қатерлі ісік және көбелекпен ауыратын науқастардың өміріне қауіп төндірді.
Иранның Азық-түлік және дәрі-дәрмек ұйымының басшысы Сейед Хейдар Мұхаммади: «Санкциялар салған кейбір компанияларының өкілдері біз бойкот жасамаймыз деп мәлімдейді. Бірақ олар Ираннан медициналық қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін алған өтініштерін жауапсыз қалдырып, ешқандай дәрі-дәрмек жібермейді немесе бірнеше ай кешіктірілгеннен кейін бізге шектеулі мөлшердегі дәрі-дәрмек жеткізеді. Шын мәнінде, бұл компаниялардың көптеген акционерлері бар және проблемаларға тап болуы мүмкін. Олар ресми түрде жариялап, санкция салдық деп айтпайды, бірақ іс жүзінде бізге дәрі бермейді»,- деді.
БҰҰ Адам құқықтары кеңесінің сарапшылары да Ирандағы талассемиямен ауыратын науқастарды зерттеу барысында АҚШ-тың санкциялары бұл адамдардың шетелде өмірлік маңызы бар дәрілерге қол жеткізуін азайтып, осылайша жазаланғанын анықтады.
Басқа елдерге қоқан-лоққы көрсетумен және медициналық және сауықтыру орталықтарын жабдықтауға, арнайы және шұғыл дәрі-дәрмек сатуға, зертханалық құрал-жабдықтарды беруге тосқауыл қоюмен байланысты АҚШ-тың Иранға қарсы біржақты санкциялары теріс әсер еткені анық. Санкциялар адамдардың денсаулығына теріс әсер етті және көптеген пациенттердің өліміне себеп болды, бұл АҚШ пен оның одақтастарының адам құқықтарының бұзылуы мен адам құқықтарына қарсы әрекеттерінің тағы бір мысалы болып табылады.