Иран батыстық жастарды есірткіден қорғау үшін ақша жұмсайды; Бірақ Батыс Иранға санкция салуда!

ParsToday - Иран Ислам Республикасы Ауғанстаннан Еуропа елдеріне есірткі тасымалының негізгі транзиттік жолдарының бірі болып қала береді және есірткіні бақылау мәселесінде жаһандық деңгейде маңызды рөл атқарды.

Иран Ислам Республикасы өзінің гуманитарлық міндеттеріне сәйкес соңғы онжылдықтарда есірткі саудасымен күресте маңызды рөл атқарды. ParsToday ақпарат агенттігінің хабарлауынша, Иран осы салаға орасан зор инвестиция салу арқылы Батыс Азияда есірткінің табылуы мен жойылуында үлкен тосқауыл бола алды. Екінші жағынан, Иранның есірткімен күрес жөніндегі штабының есебіне сәйкес, америкалықтар Ауғанстандағы жиырма жыл болуы есірткі өндірісін арттырудың маңызды факторларының бірі болды. 2000 жылы Ауғанстанды оккупациялаудың басында елдегі жалпы есірткі өндірісі шамамен 200 тонна болса, 2021 жылы бұл сома 9500 тоннаға жетті, яғни Американың Ауғанстандағы болуы кезінде есірткі өндірісі елу есе өсті.

Осындай жағдайда Иранның осы сұмдық құбылысты ауыздықтау үшін тынымсыз талпыныстары мен тынымсыз шаралары болмағанда, нашақорлықтың таралуына қатысты дүниежүзіндегі жағдай әлдеқайда нашар болар еді. Мысалы, Иран негізгі өндіріс көзіне (Ауғанстан) жақын орналасқандықтан және контрабандашылардың негізгі нарығы және соңғы мекені болып табылатын Еуропаға ең жақын жол болғандықтан,  есірткі контрабандасының елге және оның басқа елдерге өтуінің алдын алу мақсатында жасалған шекараларды жабу үшін 4000-нан астам шәһид пен 12 мыңнан астам ардагерді құрбан етіп, жылына бір миллиард доллар шығынға батып, отыз жылдың ішінде 12 мың тоннадан астам түрлі есірткіні таба алды. Екінші жағынан, Иран Ислам Республикасына қарсы жасалған қатыгез санкциялар мен есірткінің заңсыз айналымымен күрестің ауқымды қиындықтарына қарамастан, Иран осы құбылыспен күрестің өрлеуі мен құлдырауында есірткі саудасының транзиттік жолына тосқауыл қоюды жалғастырды, сондай-ақ БҰҰ Иранды есірткіге қарсы күресте көшбасшы деп атады.

Осыған орай, Иран президентінің өкілі және есірткіге қарсы штабтың бас хатшысы Хұсейн Золфақари дүйсенбі күні Венадағы БҰҰ Еуропалық штаб-пәтерінде есірткі істері жөніндегі комиссияның 68-ші жыл сайынғы отырысында жаһандық есірткі мәселесімен тиімдірек күресу үшін ұсыныстар ұсынып былай деді: «Елдер үшін ынтымақтастықты ілгерілету, ақпарат алмасу тетіктерін күшейту, тәжірибе алмасу, техникалық көмек, құрал-жабдықтармен қамтамасыз ету және есірткіні өсіру, өндіру, транзиттеу және тұтыну салдарынан зардап шеккен елдерге қажетті технологияларды беру өте маңызды».

Золфақари біржақты санкцияларды есірткімен күрестің ең маңызды мәселесі деп санап, есірткі комиссиясы мен Адам құқығы кеңесінің көптеген қарарларының орындалуына сәйкес, санкцияларды тоқтатуды және есірткімен күрестің алдыңғы шебінде тұрған елдерге тиімді техникалық көмек пен құрал-жабдық беруді талап етті.