Неліктен Израиль әлемнің ғылыми картасынан жойылып кетудің алдында тұр?
ParsToday - Еврей басылымы Haaretz Израильдің жоғары білім беру құрылымында бұрын-соңды болмаған дағдарыс туралы хабарлады; сарапшылардың пікірінше, бұл дағдарыс Израильдің әлемнің ғылыми картасынан жойылуына әкелуі мүмкін.
ParsToday хабарлауынша, Haaretz басылымының мәліметі бойынша, соңғы екі жылда Израиль мекемелері мен зерттеушілеріне қарсы мыңнан астам ғылыми санкциялар тіркелген; бұл көрсеткіш 2023 жылмен салыстырғанда үш есеге өскен. Бұл санкцияларға халықаралық университеттермен ынтымақтастықты тоқтату, шақыруларды болдырмау, зерттеушілерді бірлескен жобалардан шеттету және беделді журналдардың олардың ғылыми мақалаларын қабылдамауы кіреді.
Жасырын санкциялар және үнсіз залал
Haaretz былай деп жазады: «Израильге қарсы «жасырын санкциялар» деп аталатын жаңа санкция түрі таралуда. Бойкоттың бұл түрінде ресми хабарландыру жасалмайды, бірақ израильдік зерттеушілер әлемдік ғылыми циклден іс жүзінде шеттетіледі. Академиялық дереккөздерге сәйкес, бұл санкциялардың нақты көлемі тіркелген жағдайлардан әлдеқайда көп және ең үлкен зиян ғылыми болашағына қауіп төнген жас израильдік зерттеушілерге келтіріледі».
Батыспен ғылыми қарым-қатынастың үзілуі
Сионистік газет былай деп қосты: «40-тан астам халықаралық университеттер Израильдің ғылыми мекемелерімен ынтымақтастығын үзді. Негізінен ғылыми кеңестер қабылдаған бұл үзілістер сионистік режимнің ғылыми құрылымын қатты шайқалтты, тіпті университет басшылары бұл қарым-қатынастарды қалпына келтіру кем дегенде он жылға созылуы мүмкін деп ескертті».
Шығысты ауыстыруға тырысу
Haaretz былай деп жазды: Бұл оқшаулануға жауап ретінде Израиль университеттері Шығыс Еуропа мен Шығыс Азиядағы академиялық орталықтармен келіссөздер жүргізуде.
Ішкі ескертулер және саяси үнсіздік
Еврей тіліндегі газет Израиль университеттерінің көрнекті профессорлары қазіргі жағдайды режимдегі «жоғары білім беру тарихындағы ең қауіпті кезең» деп сипаттағанын және олар Газа соғысының саяси және ғылыми салдарына қарамастан Израиль кабинетінің үнсіздігін сынға алып, бұл үрдістің жалғасуы зерттеушілердің мәжбүрлі көші-қонына әкелетіні туралы ескерткенін қосты. Haaretz басылымының мәліметі бойынша: «Бен-Гурион университетінің президенті Даниэль Хаймович Израильдің еуропалық ғылыми желіге оралуы он жыл бойы үздіксіз күш-жігерді қажет ететінін мәлімдеді, ал тағы бір израильдік академик Дэвид Харел санкциялардың жасырын сипаты залалды дәл бағалауға кедергі келтіретінін және алдағы жылдары Израильдің зерттеу бюджетіне әсер ететінін атап өтті».
Haaretz газеті сионистік режимнің ғылыми дағдарысы оның академиялық әлемде оқшаулануының артуының көрінісі екенін және режимнің саяси шенеуніктері санкциялардың тиімсіз екенін мәлімдегенімен, ғылыми қауымдастық бұл үрдіс жалғаса берсе, Израиль әлемнің ғылыми картасынан жылдар бойы жоғалып кетуі мүмкін деп болжайды.
