Демократтар мен республикашыларға «Иранның АҚШ сайлауына араласуы» деген өтірік не үшін қажет?
(last modified Mon, 26 Aug 2024 05:42:43 GMT )
Там 26, 2024 11:42 Asia/Almaty
  • Демократтар мен республикашыларға «Иранның АҚШ сайлауына араласуы» деген өтірік не үшін қажет?

Америка қайраткерлерінің уәждеріне қарамастан, ИИР Теһранның Америкадағы президенттік сайлауға араласу мақсаты жоқ екенін бірнеше рет мәлімдеді. Өйткені америкалық сайлау мәселесі бұл елдің ішкі мәселесі.

Трамптың сайлауалды штабының өкілі Иранға қарсы мәлімдемесінде Иранмен байланысы бар хакерлердің маусым айында АҚШ-тағы президенттік сайлау додасында жоғары лауазымды шенеуніктің аккаунтына кіруге әрекеттенгенін мәлімдеді. Parstoday хабарлауынша, ирандық «Құдс» газеті былай деп жазды: «Стивен Чонг бұл мәлімдемені дәлелдеместен айтқанымен, АҚШ Федералды тергеу бюросы (ФБР) өз есебінде: «Олар Дональд Трамптың сайлауалды науқаны туралы мәлімдемелер бойынша тергеу жүргізіп жатыр. Оның құжаттарын Иран бұзды»,-  деп жариялады».

Осыған байланысты ИИР БҰҰ-дағы өкілі Теһранның АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамптың сайлау науқанын бұзудағы рөлі туралы мәлімдемелерді жоққа шығарып: «Иран үкіметінің АҚШ-тағы президенттік сайлауға араласу мақсаты мен уәжі жоқ»,- деп баса айтты.

Трамп науқанындағы кейбір ішкі хат-хабарларды бұзып, ұрлады деген мәлімдемеден бұрын американдық барлау қызметкерлері Иранды Трампты өлтірді, сондай-ақ сайлауды бұзды және Теһранның Республикалық партия кандидатының сайлау науқанына теріс ықпал етті деп айыптаған болатын.

 

Трамптың сайлауда жеңіске жетудің ортақ тактикасы

Америка мәселелері бойынша сарапшы Амир Әли Аболфатх «Құдс» басылымына берген сұхбатында Дональд Трамптың сайлау науқаны кезінде оның құжаттарын Иран бұзды деген мәлімдемелерге сілтеме жасап: «Америкадағы президенттік сайлау уақыты мен бұл елдегі БАҚ атмосферасының жақындығына байланысты Трамп өзінің сайлау әдістерін Америка қоғамының атмосферасын басқа бағытқа жылжытуға тырысады. Ол өзінің имиджін әлемдік деңгейде жасаумен қатар, Байден әкімшілігінің қауіпсіздік аппаратының, әсіресе Америка Федералды Полициясының (ФБР) және Демократтардың Құрама Штаттардағы атқарушы және бақылау істерін басқару қабілетіне күмән келтіреді»,- деді. Амир Әли Аболфатх: «Бұл Трамп 2016 жылы АҚШ-тағы президенттік сайлауда жеңіске жету үшін Ресейдің сайлау процесіне араласуы туралы қолданған әдіс. Шындығында, көбірек дауыс алу үшін ол халықаралық деңгейде танымал елдердің, соның ішінде Иран Ислам Республикасы, Қытай, Ресей сияқты елдердің форматын қолдануға тырысады. Трамп штабының құжаттарды бұзу туралы бұл мәлімдемесі маңызды емес тактика болып табылады. Бұл талапты Трамп сайлау жұмыстарының баспасөз хатшысы Чонг айтқан кезде Иранның өкілі: «Бұл мәселе айыптаудан басқа ештеңе емес, бірақ Теһранның АҚШ-тағы президенттік сайлауға кандидатты жақтап немесе оған қарсы араласуға уәжі жоқ»,- деп мәлімдеді.

Бұл американдық мәселелер бойынша сарапшы: «Иранның әлемдегі киберкеңістікте күмәнсіз күшке ие және американдық қауіпсіздік ұйымдарының мәлімдемесі бойынша ол халықаралық аренадағы кибер державалардың бірі болып саналады. Кибер салада шабуыл және қорғаныс саласында жоғары мүмкіндіктері бар Иран сияқты елдің осы саладағы қабілетіне байланысты АҚШ-тағы сайлау алаңына араласуға және бұзуға міндеттемесі жоқ»,- деп айтты. Аболфатхтың айтуынша,  «АҚШ әлемнің 80-нен астам тәуелсіз еліне төңкеріс, үкіметті құлату, барқыт революция т.б. салаларда тікелей және жанама түрде араласты. Бүгінгі таңда Американың өзі әлемдегі әртүрлі сайлаулар саласындағы ең үлкен бұзушы және айыптаушы болып табылады және Иран Ислам Республикасы сияқты басқа тәуелсіз елдерге қарсы айыптаулар негізсіз және қабылданбаған».

 

Трамптың Иранның аймақтағы ықпалынан қорқуы

Халықаралық мәселелер және БАҚ бойынша сарапшы Мұхаммад Ласани «Құдспен» сұхбатында: «ИИР-ның Батыс Азия аймағындағы рөлі, әсіресе Газа халқын, Палестина идеалдары мен қарсыласу қозғалыстарын қолдауы демократиялық және республикашыл үміткерлердің әрқайсысының осы мәселені президенттік сайлауда жеңіске жету үшін пайдалануына себеп болды. Дональд Трамп та америкалық қоғамда көбірек дауыс алу үшін Иран атын пайдаланбақ. Соңғы 46 жылда Иран АҚШ пен оның еуропалық одақтастарына өзінің көрнекті рөлі мен трансаймақтық күшімен Американың жаңа тәртібі мен жаңа Таяу Шығыстың қалыптасуына әрқашан рұқсат бермеді. Иранның жаһандық оқиғалардағы рөлін атап өту және АҚШ-тың оны жойқын халықаралық актер ретінде көрсетуі Америка үкіметі мен ұлттық қайраткерлері, соның ішінде Трамп пен Камла Харрис үшін азаматтық растау үшін пайдалы болуы мүмкін. Америкалық шенеуніктердің Иранның кибершабуылдарға қатысы бар деген мәлімдемесіне қатысты құжаттар әлі ұсынылған жоқ, бірақ Трамп бұл айыппен американдық жанкүйерлер мен адамдар арасында өзін миф пен қаһарманға айналдыруды көздеп отыр».