Дүние жүзінде қанша ядролық оқтұмсық бар?
ParsToday - Иран Ислам Республикасының Женевадағы елшісі және тұрақты өкілі ұйымның қарусыздану конференциясының 2025 жылғы сессиясында сөз сөйледі.
Иран Ислам Республикасының Женевадағы елшісі және тұрақты өкілі Әли Бахрейни Қарусыздану жөніндегі конференцияның 2025 сессиясының басталуына қарай, бұрын-соңды болмаған қарулану жарысы, әсіресе ядролық қару саласында, риторика және осы қаруды қолдану қоқан-лоққылары жалғасып жатқанына алаңдаушылық білдіре отырып, ол былай деді: «Әлеуметтік-экономикалық дамуға және әлемде тұрақты бейбітшілік пен қауіпсіздікті орнатуға бөлінуі мүмкін ресурстардың айтарлықтай көлемі ядролық қаруды сақтауға, өндіруге және жаңғыртуға және соғыс жүргізуге жұмсалды».
ParsToday ақпарат агенттігінің хабарлауынша, Бахрейни: "Өкінішке орай, ядролық қаруы бар мемлекеттер Ядролық қаруды таратпау шарты (NPT) бойынша ядролық қарусыздану жөніндегі міндеттемелерін орындамай, ядролық арсеналдарды жаңартып, модернизациялауды көздеп отыр»,- деп айтты.
Иранның Біріккен Ұлттар Ұйымындағы елшісі және тұрақты өкілі: «Әлемде шамамен 12 мың ядролық оқтұмсық бар, оның шамамен 3880-і белсенді. Ядролық қаруы бар мемлекеттер, әсіресе НАТО-ға мүше мемлекеттер, NPT бойынша заңды түрде міндетті міндеттемелерін және оны шолу конференцияларында қол жеткізілген келісімдерді бұза отырып, ядролық қаруға сүйенуді жалғастыруда»,- деп мәлімдеді.
Бахрейни ядролық қарудың болуының ядролық соғыстың ескерту белгісі және адам өмірі мен қауіпсіздігіне қауіп төндіретінін атап өтіп, ядролық қарусыздануды халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту үшін маңызды деп санайды.
Біріккен Ұлттар Ұйымындағы Иранның тұрақты өкілі: "Ядролық қару бар болғанша, оларды пайдалану мүмкіндігі жалғаса береді, сондықтан ядролық қарусыздану халықаралық қоғамдастықтың басты басымдығы болып қала береді және ядролық қарудан азат әлемге қол жеткізу жөніндегі міндеттемелерді сақтау өте маңызды Қарусыздану жөніндегі конференцияны қолдап, келісу керек»,- деп қосты.
Ол: «Әзірге Израиль режимінің заңсыз ядролық әрекеттері мен ядролық қару арсеналдары салдарынан ядролық қарудан және басқа да жаппай қырып-жоятын қарулардан азат Батыс Азия аймағына қол жеткізілген жоқ. Бұл режим ядролық қаруды және басқа да жаппай қырып-жоятын қаруларды сақтауды жалғастыру және өзінің бейбіт емес ядролық қызметін Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің кепілдік бақылауына қоюдан бас тартуы нәтижесінде осы мақсатқа ең маңызды кедергі болды»,- деді.
Бахрейни: «Иран халықаралық қауымдастықты Израиль режимін NPT-ге ядролық қарусыз мүше ретінде қосылуға мәжбүрлеуге, барлық ядролық қаруларын қайтымсыз жоюға және өзінің барлық ядролық нысандары мен іс-әрекеттерін Халықаралық энергия агенттігінің бақылауына қоюға шақырады.
Айта кетейік, қарусыздану жөніндегі жалғыз көпжақты келіссөз органы – Біріккен Ұлттар Ұйымының қарусыздану жөніндегі конференциясының 2025 жылғы сессиясы 21 қаңтарда басталды. Бұл институт қарусыздану және қаруды бақылау, соның ішінде ядролық қарусыздандыру саласындағы келіссөздер жүргізу және халықаралық келісімдер жасау міндетін жүзеге асырады.
