Неліктен Америка соғысты жақсы көреді?

ParsToday - АҚШ-тың бұрынғы президенті Джимми Картер Трамппен сөйлескенде: «Америка әлемдегі соғысты ең сүйетін ел» деді.

Соғыс пен әскери араласушылық туралы тақырыпқа келгенде әрқашан бір елдің аты шығады: Америка. 248 жылдық тарихында 232 жылын соғыста өткізген ел. Бұл Америка тарихының тек 6 пайызы ғана соғыссыз өткенін білдіреді.

Бірақ неге? Неліктен бұл ел үнемі тікелей соғыстарға, жасырын төңкерістерге және халықаралық дағдарыстарға қатысады? Бұл жай ғана тарихи оқиға ма, әлде американдықтардың аман қалуының бір бөлігі ме?

Америка  «соғысқа құмар»

ParsToday агенттігінің хабарлауынша, Қытай Қорғаныс министрлігінің өкілі бір кездері АҚШ-ты «соғысқа құмар» деп атап, бұл елдің жаһандық қауіпсіздікке ең үлкен қатер төндіретінін айтқан. Тарихқа қарасақ, бұл тұжырым шындықтан онша алыс емес шығар.

1775 жылғы Америка революциялық соғысынан бүгінгі күнге дейінгі статистикаға сәйкес, Америка Құрама Штаттары әрқашан оккупация, төңкеріс немесе соғыс жағдайында болды:

- Экспансионистік соғыстар: Мексика жерлерін басып алу (1846-1848) және жергілікті американдықтарды қыру (1811-1890).

- Дүниежүзілік соғыстар: Бірінші дүниежүзілік соғысқа кіру (1917 ж.) және Екінші дүниежүзілік соғыста Хиросима мен Нагасакидің атомдық бомбалануы (1945).

- Қырғи қабақ соғыс дәуірі: Кореяға, Вьетнамға интервенция және 1953 жылғы Ирандағы төңкеріс.

- 21 ғасыр және мұсылман қоғамдарына қарсы соғыс: Ауғанстан мен Ирактың оккупациялануы, Ливиядағы соғыс, Йемен мен Сомалидегі ұшқышсыз ұшақтардың шабуылы, соңғы кездері Украинадағы соғыс.

- Аралық соғыстар мен төңкерістер: АҚШ-тың жоғарыда аталған соғыстар кезінде басқа елдерге қарсы жүргізген соғыстары, мысалы, Камбоджаға, Латын Америкасына басып кіру және т.б.

Бірақ Америка неге сонша соғысты?

Экономикалық зерттеулерге сәйкес, Америка Құрама Штаттарының соғысқұмарлығы  қауіпсіздік  үшін емес, экономикалық пайда, саяси ықпалды кеңейту және қару-жарақ сату үшін жүргізеді.

- Американың қару-жарақ өнеркәсібі экономикалық алпауыт:

- Бір қызығы, 2023 жылдың өзінде бұл елдің қару-жарақ саудасы 238 миллиард долларды құрады.

- Ал әлемдегі барлық қару-жарақ сатылымының 51 пайызы америкалық компанияларға тиесілі.

- Ресурстарды, геосаяси аймақтарды және дәліздерді бақылау, соғыстардың тағы бір мотивациясы:

- Бұл айтпаса да түсінікті: Таяу Шығыстағы мұнай, әскери нарықтар, стратегиялық аймақтар мен су жолдарында тұрақты базалар құру.

- Сонымен, бүгінде АҚШ-тың әлемнің 80-нен астам елінде әскери базалары бар.

- Мәдени капитализмге құндылықтар жүйесін таңу

Мұны америкалық саясаткерлердің өзі де мойындады. АҚШ-тың бұрынғы президенті Джимми Картер Трамппен сөйлескенде былай деді: «Америка әлемдегі ең соғысты сүйетін ел, өйткені ол әрқашан өз құндылықтарын басқаларға күшпен таңуға тырысты».

Бұл тәбет жалғаса ма?

Бұл үрдіс әлі де жалғасады деген белгілер бар.

- Канаданың Американы аннексиялау қаупі.

- Панама каналын қайтарып алуды талап ету.

- Гренландияны сатып алу туралы қайталанатын ұсыныс!

Әрине, бұл соғыстардың уақыты әлі анық емес және олар қазір психологиялық тұрғыдан жоспарланып жатқан сияқты!

Бұл Американың тіпті көршілеріне қарсы жүргізген экспансионистік саясатының мысалдары ғана.

Қорытынды

Соғыс Американың саяси және экономикалық ДНҚ бөлігі болып табылады.

Америкаға бейбітшілік қажет емес, өйткені ол соғыстан байлық жасайды.

Бірақ бұл жол мәңгілікке жалғаса ала ма?

Әлде әлем осы соғысу саясаттарына қарсы тұра ма?

Америка соғыстан бас тарта ма?