Неліктен Африка ақпарат құралдардың бұрмалануынан зардап шегеді?
ParsToday - Африка ұзақ уақыт бойы әлемдік БАҚ-тағы жағымсыз стереотиптерден зардап шекті. Бұл стереотиптер континентті кедейлік, жемқорлық және соғыс мекені ретінде көрсетті, бұл инвесторлардың африкалық нарықтарға кіруден тартынуына себеп болды.
Абдулкадир Мұхамед Әли, журналист және Африка істеріне маманданған саясаттанушы Әл-Жазирадағы мақаласында осы тақырып туралы былай депжазған:
«Африка ұзақ уақыт бойы батыстық ақпарат құралдарында жағымсыз көріністердің нысанасы болды. Көптеген ғалымдар 2000 жылғы 13 мамырдағы беделді The Economist журналының мұқабасын осы теріс көзқарастың таң қалдыратын мысалы деп санайды. Мұқабада қараңғы фонда Африка картасы бейнеленген, оның үстінде қару ұстауға тырысқан адам және картаның үстінде: «Үмітсіздік континенті!» деген жазу бар. Сурет 54 елде бір жарым миллиардтан астам адам тұратын континентті соғыс пен қақтығыс суретімен көрсетті.
Оның жарияланғаннан бері жиырма жыл өткеніне қарамастан, соңғы зерттеулер американдық және әлемдік БАҚ-та Африканың теріс стереотиптері әлі де сақталып отырғанын көрсетеді.
Бұқаралық ақпарат құралдары Африканы жағымсыз бейнелеуінін тағы бір себебі - дағдарыс жаңалықтарына назар аудару. Журналдарда және танымал газеттерде жарияланған есептер сияқты көптеген БАҚ мақалалары Африкадағы проблемалар мен кедейлікке көбірек назар аударады, тек кейбіреулері Африканың ЖІӨ өсуі туралы айтады.
Тағы бір қате түсінік - Африканың климаты туралы. Бұқаралық ақпарат құралдары Африканы әрқашан ыстық немесе кең шөл ретінде көрсетеді, ал шын мәнінде континентте тропикалық ормандардан тауларға, саванналарға дейін әртүрлі климат бар. Африканың басқа әлемнен артта қалғаны және инновациялық технологиялардың жетіспейтіндігі туралы қате пікірлер де бар, ал шын мәнінде Африка Киншасадағы көлік кептелісін басқару роботтары және Нигериядағы ұшқышсыз ұшу технологиясы сияқты инновацияларда айтарлықтай жетістіктерге жетті.
Африка туралы қате түсініктердің үлкен экономикалық шығындары да бар. Біріккен Ұлттар Ұйымының Африка бойынша Экономикалық комиссиясының атқарушы хатшысының орынбасары Ханан Мурси африкалық экономикалар туралы бұл бұрмаланған түсініктердің «нақты экономикалық шығындары» бар екенін айтады. Бұл бұрмалаулар өсу мен инвестицияны шектеп қана қоймайды, сонымен бірге континенттегі кедейлік пен жоқшылықты жалғастырады. Мысалы, бұл стереотиптер мен теріс түсініктер инвесторлардың африкалық нарықтарға кіруіне кедергі жасайды.
Africa No Filter зерттеуі де осы дискурстардың туризм және көмек сияқты секторларға әсерін көрсетеді. Тым жағымсыз медиа дискурстар келушілер мен донорларды тоқтатып, Африкадағы экономикалық мәселелерді ушықтыруы мүмкін.
Бірақ бұл тұйық циклден шығудың жолы қандай? Африкаға континенттің шындықтарын дәл және оң бейнелейтін және жалған әңгімелермен күресетін жаңа медиа стратегиялары қажет. Сондай-ақ деректердің ашықтығын арттыру және Африканың экономикалық жағдайын әділ бағалау қажет. Ақырында, Африка қорғаныстық перспективадан жаңа және оң пікірлерді қалыптастыруға көмектесетін белсенді көзқарасқа ауысуы керек. Бұл өзгерістер инвестиция тартуға және континентте тұрақты өсуге көмектеседі.