Имам алаңы
Сәу 12, 2016 13:01 Asia/Almaty
Бүгін Мұхамад пен Исфаһанға сапар шеккен басқа да саяхатшылар «Имам» алаңына барады.
"Нақш-е джаһан" атауымен де танымал бұл үлкен алаңның негізі 400 жыл бұрын Сафави билігі тұсында қаланған. Сафави дәуірінен бұрын да бұл алаң болды. Бірақ оның түрі басқа болған. Қазіргі кезде осы алаңды айнала орналасқан ғимараттар Сафави билігі дәуірінде салынған немесе оларға жөндеу жұмыстары жүргізілген. Ұзындығы 500 метрді, ал ені 165 метрді құрайтын бұл алаң Исфаһан қаласының ортасында орналасып, «Имам» мешіті және «Шейх Лотфолла» мешіті деп аталатын екі мешітті қамтиды. Бұрынғы кездерде бұл алаң түрлі мақсаттарда пайдаланылған. Мысалы, бұл алаңда чоуган ойнау, әскери парадтар мен түрлі көрмелер өткізілетін. Бүгінде «Имам» алаңы Исфаһан қаласы халқының мәдени және саяси жиылыстарының орталығы болып табылады. «Имам» және «Шейх Лотфолла» мешіттерімен қатар, алаңның айналасында «Али Ғапу» сарайы, «Қейсарие» қақпасы мен қолөнер бұйымдарының базары орналасқан. Бұл жерлермен сіздерді келесі бағдарламаларда таныстыратын боламыз.
Алдымен жаңа сөздерге назар аударыңыздар:
|
мына жер |
инджа |
اينجا |
|
ана жер |
анджа |
آنجا |
|
алаң |
мейдан |
ميدان |
|
мұражай |
музе |
موزه |
|
ескерткіштер |
асар |
آثار |
|
тарихи |
тарихи |
تاريخي |
|
қызықты |
джалеб |
جالب |
|
адамдар |
мäрдом |
مردم |
|
олар мінеді |
анһа сäвар мишäвäнд |
آنها سوار مي شوند |
|
Күйме, арба |
дорошке |
درشکه |
|
ретінде |
бе онван |
به عنوان |
|
мұра |
мирас |
ميراث |
|
ұлттық |
мелли |
ملي |
|
әлем |
джäһан |
جهان |
|
ол тіркелген |
ан сäбт шоде äст |
آن ثبت شده است |
|
автокөлік |
отомобил |
اتومبيل |
|
тек |
тäнһа |
تنها |
|
жақ |
зэле |
ضلع |
|
солтүстік |
шомол |
شمال |
|
оңтүстік |
джонуб |
جنوب |
|
олар өтеді |
анһа обур миконäнд |
آنها عبور مي کنند |
|
саяхатшы |
гäрдешгäр |
گردشگر |
|
саяхатшылар |
гäрдешгäран |
گردشگران |
|
олар қатынайды |
анһа тäрäддод миконäнд |
آنها تردد مي كنند |
|
мешіт |
мäсджед |
مسجد |
|
мешіттер |
мäсаджед |
مساجد |
|
күмбез |
гомбäд |
گنبد |
|
көгілдір |
аби |
آبي |
|
мұнара |
голдäсте |
گلدسته |
|
мұнаралар |
голдäстеһа |
گلدسته ها |
|
ол орналасқан |
ан ғäрар герефте äст |
آن قرار گرفته است |
|
әдемі |
зиба |
زيبا |
|
ең әдемі |
зибатäрин |
زيبا ترين |
|
Тәрізді, көрінеді |
бе нäзäр миресäд |
به نظر مي رسد |
|
көне |
ғäдими |
قديمي |
|
төрт жүз |
чäһарсäд |
400 |
|
жыл |
саль |
سال |
|
бұрын |
пиш |
پيش |
|
Сафави |
сäфäвие |
صفويه |
|
олар салды |
анһа сахтäнд |
آنها ساختند |
|
олар салған |
анһа сахтеäнд |
آنها ساخته اند |
|
есім, атау |
нам |
نام |
|
ол аталады |
ан нам дарäд |
آن نام دارد |
|
мен барамын |
мäн мирäвäм |
من مي روم |
|
барлық жер |
һäмеджа |
همه جا |
|
мен қалаймын |
мäн дуст дарäм |
من دوست دارم |
|
мен көремін |
мäн мибинäм |
من مي بينم |
|
менің көргім келеді |
мäн дуст дарäм бебинäм |
من دوست دارم ببينم |
|
алдымен, әуелі |
äввäл |
اول |
|
біз барамыз |
ма мирäвим |
ما مي رويم |
|
одан кейін |
сепäс |
سپس |
|
біз аралаймыз |
ма баздид миконим |
ما بازديد مي كنيم |
Енді «Имам» алаңында тұрған Мұхаммад пен жолнұсқаушының әңгімесіне назар аударайық.
|
محمد - اينجا ميدان است یا يک موزه آثار تاريخي ؟ |
Мухаммад: Инджа мейдан äст иа музе-йе асар-е тарихи? |
Мұхаммад: Мына жер алаң ба, әлде тарихи ескерткіштер мұражайы ма? |
|
راهنما - اسم اين ميدان بزرگ ، ميدان امام ( نقش جهان ) است . |
Раһнäма: Есм-е ин мейдан-е бозорг, мейдан-е емам (нақш-е джäһан) äст. |
Жолнұсқаушы: Бұл үлкен алаң «Имам» алаңы деп аталады (Нақш-е джаһан). |
|
محمد - جالب است که مردم در اين ميدان ، سوار درشکه مي شوند . |
Мухаммад: Джалеб äст ке мäрдом дäр ин мейдан, сäвар-е дорошке мишäвäнд. |
Мұхаммад: Адамдардың бұл алаңда күймеге мінетіні қызық екен. |
|
راهنما - بله . اين ميدان به عنوان ميراث ملي ايران و جهان ثبت شده است . به همين دليل ، اتومبيل ها تنها از ضلع شمالي ميدان عبور مي کنند . گردشگران نيز با درشكه در اين ميدان تردد مي كنند . |
Раһнäма: Бäле. Ин мейдан бе онван-е мирас-е мелли-е Иран вä джäһан сäбт шоде äст. Бе һäмин дäлил, отомобилһа тäнһа дар зэле-йе шомоли-е мейдан обур миконäнд. Гäрдешгäран низ ба дорошке дäр ин мейдан тäрäддод миконäнд. |
Жолнұсқаушы: Ия. Бұл алаң Иран мен әлемнің ұлттық мұрасы ретінде тіркелген. Сол себепті автокөліктер алаңның тек солтүстік жағынан өтеді. Ал саяхатшылар бұл алаңда күйме арбалар арқылы қатынайды. |
|
محمد – دو مسجد در يک ميدان وجود دارد ؟ |
Мухаммад: Ду мäсджед дäр йек мейдан воджуд дарäд? |
Мұхаммад: Бір алаңда екі мешіт бар ма? |
|
راهنما - بله . مسجد امام با گنبد آبي ، در ضلع جنوبي ميدان قرار گرفته است . |
Раһнäма: Бäле. Мäсджед-е емам ба гонбäд-е аби, дар зэле-йе джонуби-е мейдан ғäрар герефте äст. |
Жолнұсқаушы: Ия. Көгілдір күмбезді «Имам» мешіті алаңның оңтүстік жағында орналасқан. |
|
محمد - گنبد و گلدسته هاي مسجد امام بسيار زيباست . به نظر مي رسد اين ميدان قديمي است . |
Мухаммад: Гонбäд вä голдäстеһай-е мäсджед-е емам бесиар зибаст. Бе нäзäр миресäд ин мейдан ғäдими äст. |
Мұхаммад: «Имам» мешітінің күмбезі мен мұнаралары өте әдемі екен. Бұл алаң көне сияқты көрінеді. |
|
راهنما - بله . اين ميدان را 400 سال پيش در زمان صفويه ، ساخته اند . |
Раһнäма: Бäле. Ин мейдан ра чäһарсäд сал пиш дäр зäман-е Сäфäвие сахтеäнд. |
Жолнұсқаушы: Ия. Бұл алаңды 400 жыл бұрын Сафавилер дәуірінде салған. |
|
محمد - آن مسجد ديگر چه نام دارد ؟ |
Мухаммад: Ан мäсджед-е дигäр че нам дарäд? |
Мұхаммад: Ана келесі мешіт қалай аталады? |
|
راهنما - آنجا ، مسجد شيخ لطف الله نام دارد . گنبد آن از زيباترين گنبدهاي جهان است . |
Раһнäма: Анджа, мäсджед-е шейх Лотфоллаһ нам дарäд. Гомбäд-е ан äз зибатäрин гомбäдһай-е джäһан äст. |
Жолнұсқаушы: Ол – «Шейх Лотфолла» деп аталатын мешіт. Оның күмбезі – әлемдегі ең әдемі күмбездердің бірі. |
|
محمد - دوست دارم همه جاي اين مساجد را ببينم . |
Мухаммад: Дуст дарäм һäме джаи-е ин мäсаджед ра бебинäм. |
Мұхаммад: Осы мешіттердің барлық жерін көргім келеді. |
|
راهنما - اول به مسجد امام مي رويم و سپس از مسجد شيخ لطف الله بازديد مي كنيم . |
Раһнäма: Äввäл бе мäсджед-е емам мирäвим вä сепäс äз мäсджед-е шейх Лотфоллаһ баздид миконим. |
Жолнұсқаушы: Алдымен «Имам» мешітіне барамыз. Одан кейін «Шейх Лотфолла» мешітін аралаймыз. |
Олар «Имам» мешітіне барады. Бұл мешіттің қабырғалары көгілдір қыш тақташалармен жабылған. Мешітте үлкен аула, әдемі шабестан (намаз оқитын жер) және қыш тақташалармен жабылған күмбез бен мұнаралар бар. Осы әдемі мешіт «Имам» алаңының оңтүстігінде орналасқан. Оның көгілдір күмбезі мен мұнаралары алыстан әр тамашалаушының назарын өзіне тартады.
«Имам» мешітін аралағаннан кейін Мұхаммадтың серіктері жолнұсқаушымен бірге «Шейх Лотфолла» мешітіне барады. Бұл мешіт «Имам» мешітінен өзгеше. «Шейх Лотфолла» мешітінің үлкен әрі өте әдемі сары түсті күмбезі арабескалық көгілдір нақыштармен безендірілген. Бұл мешіттің мұнарасы мен ауласы жоқ. Оның кіреберісінде бірнеше баспалдақ бар. Бұл әдемі мешіт Аббас шаһ Сафавидің бұйрығымен Шейх Лотфолла Джабал Амелидің құрметіне салынған. Шейх Лотфолла Исфаһанға келіп, сол жерде тұрақтаған Ливанның үлемдерінің бірі болған. Саяхатшылар бұл мешіттің архитектурасын көргенде қайран қалатындай оның іші өте әдемі қыш тақташалармен қапталған. Сіздер де бір күні Исфаһанға келіп, ирандық шеберлер мен архитекторлардың бір жерде жиналған туындыларын көресіздер деп үміттенеміз.
Тегтер
