Қажылық сапарының рәсімдері ІІІ бөлім
Сәу 14, 2016 12:35 Asia/Almaty
Бүгін не болғанын білесіздер ме? Мұхаммад досы Хамидтің үйіне барды.
Қазір олар Хамидтің бөлмесінде шай ішіп, тәтті дәм мен түрлі жеміс жеп отыр. Хамид үстел үстіне бір шақыру билетін қойды. Шақыру билетінің бетінен Әл-Харам мешіті мен Қағбаның суреті көрінеді. Өте әдемі екен. Ол Мұхаммадқа Саидтің кеше осы билетті беріп, шақырғанын айтты. Естеріңізде болса, өткен екі бағдарламада қажылық сапары туралы сөз қозғап, сіздерге Саидтің ата-анасының Құдайдың үйін зиярат етуге барғанын айтқан болатынбыз. Олардың қайтып келгендеріне үш күн болды. Олар барлық туыстары мен достарын және көршілерін кешкі қонақасына шақырды. Қажылық сапардан кейін қонақасы беру – ирандықтардың ежелден келе жатқан дәстүрлерінің бірі. Ал қонақтар қажыға сыйлықтар апарады. Саид өзінің бірнеше досын қонақасына шақырды. Ол Мұхаммадты да ұмытпаған еді. Алдымен жаңа сөздермен танысып, кейін Мұхаммад пен Хамидтің қонақасы туралы әңгімесін тыңдаймыз:
|
Бұл не? |
Ин чист? |
این چیست ؟ |
|
шақыру билеті |
карт-е дӓвӓт |
کارت دعوت |
|
қонақасы |
меһмани |
مهمانی |
|
қажылық |
хӓдж |
حج |
|
Ол шақырды |
У дӓвӓт кӓрде ӓст |
او دعوت کرده است |
|
Олар шақырды |
Анһа дӓвӓт кӓрде-ӓнд |
آنها دعوت کرده اند |
|
Олар келді |
Анһа амӓде-ӓнд |
آنها آمده اند |
|
әке |
педӓр |
پدر |
|
ана |
мадӓр |
مادر |
|
мейрамхана |
талар |
تالار |
|
көше |
хиабан |
خیابان |
|
өте |
хейли |
خیلی |
|
алыс |
дур |
دور |
|
сыйлық |
һедие |
هدیه |
|
Біз алып барамыз |
Ма мибӓрим |
ما می بریم |
|
Біз алып баруымыз керек |
Ма байӓд бебӓрим |
ما باید ببریم |
|
әдетте |
мӓмулӓн |
معمولا" |
|
қонақ |
меһман |
مهمان |
|
қажы |
хаджи |
حاجی |
|
Олар алып барады |
Анһа мибӓрӓнд |
آنها می برند |
|
Сен сатып алдың |
Ту хӓриде-и |
تو خریده ای |
|
бір нәрсе |
чизи |
چیزی |
|
мен білемін |
мӓн миданӓм |
من می دانم |
|
бүгін |
эмруз |
امروز |
|
сатып алу |
хӓрид |
خرید |
|
базар |
базар |
بازار |
|
Ол барады |
У мирӓвӓд |
او می رود |
|
жақсы |
хуб |
خوب |
|
ертең |
фӓрда |
فردا |
|
таңертең |
собх |
صبح |
|
Мен сатып аламын |
Мӓн михӓрӓм |
من می خرم |
|
Біз барамыз |
Ма мирӓвим |
ما می رویم |
|
Біздің барғымыз келеді |
Ма михаһим берӓвим |
ما می خواهیم برویم |
|
өтінемін |
лотфӓн |
لطفا" |
|
ия |
аре |
آره |
|
дейін, бұрын |
ғӓбл ӓз |
قبل از |
|
бару |
рӓфтӓн |
رفتن |
|
қоңырау шал |
телефон безӓн |
تلفن بزن |
Енді Мұхаммад пен Хамидтің әңгімесіне қайта оралайық. Хамид Мұхаммадқа шақыру билетін беріп, сол туралы әңгімелеседі:
|
Мұхаммад: Бұл не? Шақыру билеті ме? |
Мухаммад: Ин чист? Карт-е дӓвӓт ӓст? |
محمد - این چیست ؟ کارت دعوت است ؟ |
|
Хамид: Ия. Бұл Саидтің шақыру билеті. Саид сені қонақасына шақырды. |
Хамид: Бӓле. Ин карт-е дӓвӓт-е Саид ӓст. Саид ту ра бе меһмани дӓвӓт кӓрде ӓст. |
حمید - بله . این کارت دعوت است . سعید تو را به مهمانی دعوت کرده است . |
|
Мұхаммад: Қажылық қонақасына ма? |
Мухаммад: Бӓрай-е меһмани-е хӓдж? |
محمد - برای مهمانی حج ؟ |
|
Хамид: Ия. Саидтың ата-анасы Меккеден келді. Олар барлығын шақырды. |
Хамид: Бӓле. Педӓр вӓ мадӓр-е Саид ӓз Мӓкке амӓде-ӓнд вӓ һӓме ра дӓвӓт кӓрде-ӓнд. |
حمید - بله . پدر و مادر سعيد از مکه آمده اند و همه را دعوت کرده اند . |
|
Мұхаммад: Қонақасы қайда өтеді? |
Мухаммад: Меһмани коджаст? |
محمد - مهمانی کجاست ؟ |
|
Хамид: Қонақасы Баһар көшесіндегі бір мейрамханада болады. |
Хамид: Меһмани дӓр йек талар дӓр хиабан-е Бӓһар ӓст. |
حمید - مهمانی در یک تالار در خیابان بهار است . |
|
Мұхаммад: Өте алыс емес. Сыйлық апаруымыз керек пе? |
Мухаммад: Хейли дур нист. Байӓд һедие бебӓрим? |
محمد - خیلی دور نیست . باید هدیه ببریم ؟ |
|
Хамид: Ия. Әдетте қонақтар қажыға сыйлық апарады. |
Хамид: Бӓле. Мӓмулӓн меһманһа һедией бӓрайе хаджи мибӓрӓнд. |
حمید - بله . معمولا" مهمانها هدیه ای برای حاجی می برند . |
|
Мұхаммад: Сен бір нәрсе сатып алдың ба? |
Мухаммад: Ту чизи хӓриде-й? |
محمد - تو چیزی خریده ای ؟ |
|
Хамид: Жоқ. Бірақ анамның бүгін сыйлық алу үшін базарға баратынын білемін. |
Хамид: Нӓ. ӓмма миданӓм мадӓрӓм емруз бӓрай-е хӓрид-е һедие бе базар мирӓвӓд. |
حمید - نه . اما می دانم مادرم امروز برای خرید هدیه به بازار می رود . |
|
Мұхаммад: Жақсы. Онда мен ертең таңертең бір нәрсе алармын. |
Мухаммад: Хуб мӓн һӓм фӓрда собх чизи михӓрӓм. |
محمد - خوب من هم فردا صبح چیزی می خرم . |
|
Хамид: Қонақасыға бірге барғың келе ме? |
Хамид: Михаһи ба һӓм бе меһмани берӓвим? |
حمید - می خواهی با هم به مهماني برویم ؟ |
|
Мұхаммад: Ия. Өтінемін, шығар алдында маған қоңырау шал. |
Мухаммад: Аре. Лотфӓн ғӓбл ӓз рӓфтӓн бе мӓн телефон кон. |
محمد - آره . لطفا" قبل از رفتن به من تلفن بزن .
|
Келесі күні Мұхаммад пен Хамид мейрамханаға бірге барады. Мейрамхана өте шулы еді. Олар өте көп қонақ шақырған екен. Ер адамдар мен әйел адамдардың залдары бөлек. Мұхаммад пен Хамид Саид пен әкесі жаққа барып, олармен амандасты. Одан кейін басқа достарымен бірге бір үстелдің басына келіп жайғасты. Мұхаммад осыншама қонақты көріп таң қалды. Ол Хамидтен "қажылық сапардан кейін сенің жанұяңа да осыншама қонақ келді ме?" деп сұрайды. Хамид күлімсіреп: "Ия. Қажылық қонақасы ылғи осындай болады" деді. Олар әртүрлі тақырыпта әңгімелесіп, шай ішіп, түрлі тәтті дәм мен жеміс жеді. Саид біраз уақыттан кейін олардың қасына келіп, оларға қонақжайлық танытып, күтті. Мұхаммад одан бірнеше күн бойы университетке неге келмегенін сұрады. Саид қажылықтан кейін қонақтар пен көрісулердің әлі аяқталмағанын айтты. Саид ата-анасының Мекке мен Мединеден көп сыйлық алып келгенін және бүгінгі келген қонақтар мен басқа да жора-жолдастарға беретінін айтты. Мұхаммад енді ғана Иранда қажылық сапардың неліктен маңызды әрі шығыны көп екенін түсінді. Олар тамақтанып болғаннан кейін, ақырындап мейрамханадан шығып, Мұхаммад жатақханасына қарай бет алды. Ол өзінің ирандық дәстүрдегі қонақасыға қатысқанына қуанышты еді.
Ескерту! Жаттығуларда келтірілген “ä” дыбысы қазақ тіліндегі қысқа “а” дыбысына сәйкес келеді.
Тегтер
