Сәу 14, 2016 12:47 Asia/Almaty

Естеріңізде болса, Мұхаммад пен Саид Ардебильге кетіп бара жатқан жолда бір кофеханада тынығып алғаннан кейін қайтадан жолға шыққан болатын.

Олар қазір көлікпен Ардебиль қаласына кіріп келеді. Олардың Теһраннан Ардебильге сапары сегіз сағатқа созылды. Мұхаммад пен Саид әртүрлі қалалар мен аймақтарды басып өтті. Жолдың басында Теһран облысының таулы аймағынан өтіп, Иранның солтүстігіндегі жап-жасыл аймаққа жетті. Ардебиль – жасыл қала. Оның ауа-райы салқын әрі жағымды. Достардың негізгі мақсаты –Лаһрудке бару. Лаһруд – биік Сабалан тауының етегінде орналасқан үлкен ауыл. Оларды сол жерге Саидтің Али атты досы шақырған болатын. Алидің атасы Лаһрудте өмір сүреді. Қазір Мұхаммад пен Саид Ардебильдің көшелерінде қонақүйге қарай кетіп бара жатыр. Мұхаммад Ардебильдің үлкен әрі әдемі қала екенін көреді. Ол Ардебильді кішкене әрі ескі қала деп елестетіп еді. Алдымен жаңа сөздерді үйренейік, кейін Мұхаммад пен Саидтің әңгімесіне қайта ораламыз:

 

 

Мына жерде

Инджа

اینجا

Мен ойладым

Мән фекр ми кәрдәм

من فکر می کردم

Қала

Шәһр

شهر

Кішкене

Кучәк

کوچک

Үлкен

Бозорг

بزرگ

Әдемі

Зиба

زیبا

Орталық

Мәркәз

مرکز

Облыс

Остан

استان

Қайда?

Бе коджа?

به کجا ؟

Біз барамыз

Ма ми рәвим

ما می رویم

Қонақүй

Һотель

هتل

Ия

Аре

آره

Бүгін

Емруз

امروز

Біз қаламыз

Ма ми маним

ما می مانیم

Ертең

Фәрда

فردا

Таңертең

Собһ

صبح

Үй

Хане

خانه

Ата

Педәр бозорг

پدر بزرگ

Ауыл

Руста

روستا

Біз көреміз

Ма ми биним

ما می بینیم

Біз көре аламыз

Ма ми тәваним бебиним

ما می توانیم ببینیم

Шың

Ғәлле

قله

Альпинист

Куһнәвәрд

کوهنورد

Альпинистер

Куһнәвәрдһа

کوهنوردها

Олар барады

Анһа ми рәвәнд

آنها می روند

Мен ойлаймын

Мән фекр ми конәм

من فکر می کنم

Суық

Сәрд

سرد

Суығырақ

Сәрдтәр әз

سردتر از

Киім

Лебас

لباس

Лайықты

Монасеб

مناسب

Бізде бар

Ма дарим

ما داریم

Алқап

Мәзрәэ

مزرعه

Алқаптар

Мәзрәэһа

مزرعه ها

Әдемі

Ғәшәнг

قشنگ

Ауа

Һәва

هوا

Салқын

Хонәк

خنک

Халық

Мәрдом

مردم

Олар сөйлесе алады

Анһа ми тәванәнд сохбәт конәнд

آنها می توانند صحبت کنند

Біз сөйлесеміз

Ма сохбәт ми коним

ما صحبت می کنیم

Біз сөйлесе аламыз

Ма ми тәваним сохбәт коним

ما می توانیم صحبت کنیم

Парсы

Фарси

فارسی

Түрік

Торки

ترکی

 

Саид пен Мұхаммадтың әңгімесін қайталап көруге тырысыңыздар:

 

Саид: Ардебильге жеттік. Мына жер – Ардебиль.

Саид: Бе Ардебиль ресидим. Инджа Ардебиль әст.

سعید - به اردبیل رسیدیم . اینجا اردبیل است .

Мұхаммад: Ардебиль кішкене қала деп ойлап едім. Бірақ мына жер үлкен әрі әдемі қала екен.

Мухаммад: Фекр микәрдәм Ардебиль шәһр-е кучәки әст. Әмма инджа шәһр-е бозорг вә зибаии әст.

محمد - فکر می کردم اردبیل شهر کوچکی است . اما اینجا شهر بزرگ و زیبایی است .

Саид. Ия. Ардебиль қаласы –Ардебиль облысының орталығы.

Саид: Бәле. Ардебиль мәркәз-е астан-е Ардебиль әст.

سعید - بله . اردبیل مرکز استان اردبیل است .

Мұхаммад: Қазір қайда барамыз? Қонақүйге ме?

Мухаммад: Әлан бе коджа ми рәвим? Бе һотель?

محمد - الان به کجا می رویم ؟ به هتل ؟

Саид: Ия. Бүгін Ардебильде қаламыз. Ертең танертең Лаһрудке кетеміз.

Саид: Аре. Емруз дәр Ардебиль ми маним. Фәрда собһ бе Лаһруд ми рәвим.

سعید - آره . امروز در اردبیل می مانیم . فردا صبح به لاهرود می رویم .

Мұхаммад: Алидің үйі Лаһрудте ме?

Мухаммад: Ханей-е Али дәр Лаһруд әст?

محمد - خانه ی علی در لاهرود است ؟

Саид: Жоқ. Алидің атасының үйі Лаһрудте. Лаһруд үлкен ауыл.

Саид: Нә. Ханей-е педәрбозорг-е Али дәр Лаһруд әст. Лаһруд рустай-е  бозорги әст.

سعید - نه . خانه ی پدر بزرگ علی در لاهرود است . لاهرود روستای بزرگی است .

Мұхаммад: Ол жерден Сабалан шыңын көре аламыз ба?

Мухаммад: Митәваним әз анджа ғәллей-е Сабалан ра бебиним?

محمد - می توانیم از آنجا قله ی سبلان را ببینیم ؟

Саид: Әрине. Альпинистер де Лаһрудтен Сабалан шыңына барады.

Саид: Әлбәтте.  Куһнәвәрдһа һәм әз Лаһруд бе ғәллей-е Сабалан ми рәвәнд.

سعید - البته . کوهنوردها هم از لاهرود به قله ی سبلان می روند .

Мұхаммад: Онда Лаһруд Ардебильден де салқынырақ болар.

Мухаммад: Пәс фекр ми конәм Лаһруд әз Ардебиль һәм сәрдтәр әст.

محمد - پس فکر می کنم لاهرود از اردبیل هم سردتر است .

Саид: Ия. Біздің лайықты киіміміз бар ғой. Ол жердің ауа-райы салқын әрі әдемі алқаптарға ие.

Саид: Бәле. Ма ке лебас-е монасеб дарим. Анджа һәвай-е хонәк вә мәзрәэһай-е ғәшәнг дарәд.

سعید - بله . ما که لباس مناسب داریم . آنجا هواي خنك و مزرعه های قشنگ دارد .

Мұхаммад. Ол жердің халқы парсы тілінде сөйлей ала ма?

Мухаммад: Мәрдом-е анджа митәванәнд фарси сохбәт конәнд?

محمد - مردم آنجا می توانند فارسی صحبت کنند ؟

Саид: Ия. Ол жердің халқы парсы және түрік тілдерінде сөйлеседі. Біз олармен парсы тілінде сөйлесе аламыз.

Саид: Бәле. Мәрдом-е анджа бе фарси вә торки сохбәт миконәнд. Ма митәваним ба анһа фарси сохбәт коним.

سعید - بله . مردم آنجا به فارسی و ترکی صحبت می کنند . ما می توانیم با آنها فارسی صحبت کنیم .

 

Мұхаммад пен Саид қонақүйге жетеді. Олар заттарын қонақүйге апарып, біраз тынығып алған соң, қалаға шығып, қаланың көшелерін аралайды. Көптеген бал сататын дүкендер көзге түседі. Саид Мұхаммадқа Иранда өндірілетін ең жақсы балдардың бірі Сабалан балы екенін және осы аймақ халқының бірқатарының омарташылық және ара өсірумен айналысатынын айтады. Осы аймақта әртүрлі гүлдер өсетіндіктен, балдың дәмі де әртүрлі болып келеді. Мұхаммад пен Саид бал сатып алып, кешкі астарын ішу үшін жергілікті бір асханаға барады да, кәуап және айран көже сияқты жергілікті тағамдарды сүйсініп ішіп-жейді. Айран көженің дәмі Мұхаммад үшін таңсық болып көрінді. Ол Ардебильдің Теһраннан аздап айырмашылығы бар екенін көреді. Ардебиль көшелерінде көлік кептелістері жоқ, көптеген саябағы және Шурабиль атты өте әдемі көлшігі бар тыныш қала екен. Енді ол ирандықтардың көңіл көтеріп, сапар шегу үшін неге осы аймақты таңдайтынын түсінді. Асханада бір адам түрік тілінде өлең айтып отыр. Түрік тілін білмейтін Саид пен Мұхаммад оның не айтып отырғанын түсінбеді, бірақ, оларға аспаптың әуені ләззат мыйлады. Достар қонақүйге қайтады. Ертең Сабалан шыңына ең жақын ауыл Лаһрудке барады. Келесі бағдарламамызды қадағалап, бізбен бірге Лаһрудке сапар шегіңіздер. Оған дейін сіздермен қош айтысамыз. Аман-сау болыңыздар!