Нау 16, 2022 20:46 Asia/Almaty
  • Иранның мұражайлары (16)

Моқаддам мұражайы мен үйі - Теһрандағы ең әдемі мұражайлардың бірі.

 


Моқаддам үйі мен мұражайы - Қаджар дәуірінің соңынан қалған Теһрандағы ең әдемі мұражайлардың бірі. Бұл үй Мұхаммед Тағи хан отбасының резиденциясы болған. Оның Хасан және Мохсен есімді екі баласы болды, олар туберкулезден жастай қайтыс болды. Францияда білім алған Мохсен Моқадам  Селма Коуюмджиан  есімді әйелмен танысып, 1936 жылы Иранға келіп, әкесінің үйінде тұрады. Осы жылдар ішінде олар археологияға қызығушылықтарының арқасында құнды жәдігерлерді жинады. Дәстүрлі және тарихи кеңістіктерден шабыттанған плиткалар, ойылған тастар және т.б. сияқты жиналған заттар осы ескі сарайдың бұрыштарына әдемі орнатылды. Ал маталар коллекциясы, кальян, қыш ыдыстар, шынылар, картиналар, тиындар, мөрлер мен тарихи құжаттар, т.б басқа да дүниелер әкесінің үйінің бір бөлігінде мұражай түрінде ерекше тәртіппен сақталған.

Бұл үй 2117 шаршы метр аумақта орналасқан және жылдар бойы бастапқы ғимаратқа әртүрлі бөліктер қосылды. Мұқадам үйі үш ауладан тұрады, оның ішінде сыртқы, ішкі аулалар мен қараушы ауласы.

Сыртқы аула: Негізгі ғимарат, хауыз, кітапхана, Арбаби ғимараты, жылыжай,  қабырға және Қаджар кіреберісі кіреді. Бас ғимараттың бір бөлігінде Моқаддам шебері таныстырылып, оның жұмысы мен ғылыми қызметі фотосуреттер, жеке керек-жарақтар түрінде көрсетілсе, екінші бөлігінде ағаштан жасалған сәндік бұйымдар, ас үй ыдыстары мен ескі үйлердің қораптары қойылған. Бұл кешендегі тағы бір әсем ғимарат «Арбаби үйі» деп аталады. Бұл сарай 1966 жылы доктор Мохсен Моқадамның көзі тірісінде оның шәкірттерінің бірі доктор Әбу әл-Қасемидің көмегімен Еуропадағы ортағасырлық қорғаны түрінде салынған.

Ішкі аула: Бұл аулада мұражайдың солтүстік бөлігінде орналасқан Қаджар бөлмесі, қонақ бөлмесі, жертөле, т.б. орналасқан.   Қаджар бөлмесі немесе қысқы залды доктор Моқадам Зандие және Қаджар кезеңінің құнды туындыларымен безендірді. Бұл бөлмеде Исфахандағы Зандие гипсокартоны, Наср ад-Дин шахтың әйелі сарайындағы алауошақ сияқты бұйымдарды көруге болады. Осы себепті ол Қаджар бөлмесі деп аталды. Доктор Моқадам мен оның әйелі демалған қонақ бөлме де осы жерде орналасқан.

Қараушы ауласы: Аула бастапқыда ас үй және қызметкерлер мен қамқоршылар үшін тұрғын үй ретінде пайдаланылды. Мохсен Моқадамның өмірінде ол қойма ретінде пайдаланылды, бірақ қазір  қайта құрулардан кейін ол мұражайдың әкімшілік бөлігі ретінде пайдаланылады.