Рамазан 2023: Ұлылық жолында (10)

Алла Тағалаға жақындау үшін таң атарда дұға жасау, түн ортасында жылау – нағыз қазына. Таң атарда дұға ету – рухани-адамгершілік кемелдік пен иман күшінің кілті.

Имам Саджад (ғ.с.) «Сахифе Саджадие»  дұғасының сегізінше тармағының жалғасында  Алладан өтірік айтушылардың қорлауы мен әйелдердің жала жабуына қарсы және  олардың жалаларын әшкерелеу үшін жәрдем, сондай-ақ оны қорқытқан адамнан құтылдыруды  сұрайды.  «Уа, Алла, мені мін тауып, айыптау сөздер айтудан алыстата  гөр! Сондай-ақ мені қорқытушыдан сақтай гөр және  мені тура жолға жетелеп, тура жолға шақырушыға бойсұнып, оған ілесуімді нәсіп ет».

Бұл үзіндіде имам өтірікшілерге, жала жабушыларға және дұшпандарға қарсы тұру және олардың әділетсіздігіне лайықты жауап беру үшін Алладан күш пен қуат сұрайды.  Бұл дұға мүміннің Алланың қасында қадірлі әрі құрметті болуы және оның бар болуының қорлықтан алыс болуы үшін жасалған. Имандылық рухы ешқашан арамдықпен үйлеспейді және мүмін әрқашан  қорлықты қабылдаудан абыройды артық көреді.

Тақуалардың жолы - қорлайтындармен,  өтірікшілермен, жалашылармен, жаулармен, ең алдымен, кек алу емес, төзімділік пен жұмсақтық. Дін басшылары жамандыққа жақсылықпен, алысқа жақындықпен, қаталға жұмсақтықпен жауап берген.  Бірақ кешірім мен төзімділіктің шегі қайда? Бұған жауап ретінде мынаны айту керек: Бұл ұлы моральдық өлшемнің шегі – адамның қадір-қасиеті  мен ар-намысына тиіп, нұқсан келтірілмейтін дәрежеде.

 «Макарем Ахлақ» дұғасында айтылған кешірім, оның нәтижесі реформалау, ізгілендіру және қоғамдық қарым-қатынастарды жақсарту дәрежесінде құрметті болып саналады.  Алайда кешірім адамның қорлығына әкеліп, залымдардың тісін өткірлеу болса, ол адамгершілікке жат болып саналады. Имам Саджад (ғ.с.)    дұғасының үзіндесіне  айту арқылы мінезді ұстанудың қажеттігін көрсетуге тырысады. Имам Саджад (ғ.с.)  зұлым  жасаушылардан қашықтығы мен құтылғанын білдіргеннен кейін, ақиқат иелеріне еріп, оларға мойынсұнудың сәтті болуын былай деп сұрайды: « Уа, Раббым,  менің сөзім мен мінез-құлқымды түзетуге тырысатын және оның кеңесінің алдында қыңырлық көрсетпеуге тырысатын кеңесті  ықыласпен орындауға көмектес. Бұл үзіндіде хазірет Алладан «мойынсұнуда сәттілік» сұрайды. Қалаумен мойынсұну және құлықсыздықпен және мәжбүрлеумен қабылдамау.  Барлық адамдар өмір бойы жанашырлық пен дамушы кеңестерге тап болды.   Әділ адам сөзі мен ісімен ақыл-кеңесін айтып, даналыққа, хикметке жетелейді. Бірақ адамгершілік пен тәрбиенің өсуіне, тіпті ғылыми прогреске кедергі келтіретін ең маңызды зиянкестердің бірі - менмендік пен өзімшілдік.  Егер адам осы моральдық келеңсіздіктердің құрсауынан  құтыла алса, даму жолына түсіп, надандық қараңғылығынан білім мен сананың нұрына қадам басуы мүмкін.