Рамазан 2023: Достың қасында (12)
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى یُجِیبُنِى حِینَ أُنادِیهِ، وَیَسْتُرُ عَلَىَّ کُلَّ عَوْرَةٍ وَأَنَا أَعْصِیهِ، وَیُعَظِّمُ النِّعْمَةَ عَلَىَّ فَلَا أُجازِیهِ، فَکَمْ مِنْ مَوْهِبَةٍ هَنِیئَةٍ قَدْ أَعْطانِى، وَعَظِیمَةٍ مَخُوفَةٍ قَدْ کَفانِى، وَبَهْجَةٍ مُونِقَةٍ قَدْ أَرانِى، فَأُثْنِى عَلَیْهِ حامِداً، وَأَذْکُرُهُ مُسَبِّحاً
Бәріміз де азды-көпті өмірімізде қателесіп, шайтанның азғыруларына түсіп, білместіктен күнәға бардық. Біздің күнәларымызды білетіндер аз. Алла Тағала адамдарды оларды сыртқы түріне қарап, ішкі жан дүниесін түсіну мүмкін болмайтындай етіп жаратты және бұл ерекшелік біздің күнәларымыздың, қателіктеріміздің, ахлақтарымыздың және жаман және жағымсыз ниеттеріміздің жасырын қалуына себеп болады. Біз Алланың нығметінен пайда көреміз, бірақ Оның әмірлеріне мойынсұнбай, тыйымдарының қызыл сызығына енеміз.
Алланың әділдігі соншалықты, өзіміз пердені ашып, абыройымызға нұқсан келтірмесек, Алла Тағала біздің абыройымызға нұқсан келтірмейді, өзгенің алдында абыройымызды түсірмейді. Бұл Алла Тағаланың қателіктерді жасыруының көрінісі болып табылады және басқалар алдында беделіміз бен сенімімізді жоғалтпай қателік пен күнә жасауды тоқтатып, жаман мінез-құлық пен ниетімізді түзетуге мүмкіндік береді.
Алла Тағала әр сәт-сағат әр іс-әрекетімізге куә болса да, баршамызға тәубе ету мүмкіндігін берді, оны жіберіп алмау керек. Бұл дүниеде басқалар бетімізге қарап қателігімізді, күнәларымызды, қателіктерімізді түсінбейді, бірақ бұл мұрсаттың шектеулі екенін және әркімнің іс-әрекетінің шындығы жүзімен анықталатын күннен қорқу керек.
Алла Тағала «Рахман» сүресінің 41-аятында Қиямет күнінің сипаттамасында былай дейді: «(Ол уақытта) қылмыскерлер жүзінен танылады...».
«Эфтетах» – көбінде бін немқұрайлық білдіретін Алланың сан алуан нығметтерін еске алу дұғасы. Адам оңашада түрлі күнәлар жасаса да, Алла Тағала оларды жасырып, айналамыздағылардың көзінен жасырады. Міне, имам Мәһди (ғ.с.) Алланың нығметін еске түсіру мақсатында сүйіспеншілікке толы күймен: «Мен мұқтаж болған кезде Онымен сөйлесіп, делдалсыз сырларымды бөлісетінім үшін, Ол да менің мұқтаждықтарымды қамтуы үшін шүкіршілік етемін. Біздің шақыруымызға жауап беретін және сұрағанымызды беретін Алладан басқа ешкім жоқ екеніне шүкіршілік етемін. Біз оған мойынсұнбаған кезде күнәларымызды жасырып, тәубеге келуге және тура жолға оралуға мүмкіндік беретін Алла.
«Эфтетах» дұғаның жалғасында біз тағы да Алланың шексіз нығметтерін, осы нығметтерге шынайы шүкіршілік етпегенімізді еске алып: «Ол маған қанша нығмет берді, мен оған шүкіршілік етпедім, қаншама жақсы сыйлықтар берді»,- дейміз. Алла Тағала бізге байлық, денсаулық, бала-шаға, т.б. сансыз нығметтерді нәсіп етті және осы нығметтердің бәріне Аллаға шүкіршілік ете алмаймыз. Ас пен сусынның мол сауабы мен жан саулығымен қоса адам жанын тыныштандыратын жағымды және жақсы нығметтер. Бірақ Алланың бізге берген ең жақсы нәрселерінің бірі – набават пен велаят нығметі. Алла Тағала осы қасиетті жандарды бізге серік етіп, Аллаға жол ашу үшін жіберді.
Иләһи әулиелердің шынайы орны періштелер әлемінен тыс. Сүйікті Пайғамбар (с.ғ.с.) миғражға барғанда ешбір періште де, пайғамбар да жете алмайтын дәрежеге жетті. Ол мүбәрак өмірінің соңғы күндерінде серіктеріне: «Мен сендердің араларыңда екі құнды жәдігер қалдырамын: Алланың Кітабы мен Әһли Бәйтім, оларға ерсеңдер ешқашан адаспайсыңдар. Бұл екеуіне қалай қарайтындарыңа назар аударыңдар, олар Қиямет күні Кәусар хаузының қасында маған келмейінше бір-бірінен айырылмайды»,- деді.
Иә, Пайғамбардың (с.ғ.с.) Әһли Бәйті, яғни хазірет Фатима (ғ.с.), хазірет Әли (ғ.с.) және осы екі тұлғаның перзенттері Құранмен үзілмейтін байланысы бар. Рамазан Құранмен достық айы болса, Пайғамбардың (с.ғ.с.) әулетімен достық айы және оның отбасымен достық пен махаббат айы. Қиямет күніне дейін жолбасшымыз болып, Құраннан ешқашан ажырамайтын отбасы Құран тура жол болса, олар да әрқашан тура жолда және одан таймайды. Пайғамбардың (с.ғ.с.) әулеті – Алланың бізге берген тағы бір нығметі, бірақ біз бұл нығметке тиісінше шүкіршілік етпедік, оның құқығын орындамадық. Әрбір нығметтің құқығы, біз оны жақсы және сол нығмет үшін Алла Тағала белгілеген мақсат пен мақсатта пайдалансақ орындалады. Мысалы, Алла Тағала көптеген тағамдарды солар арқылы аштықты тойдырып, солардан қуат алып, күш-қуатымызды ғибадат пен ізгі амалдарға жұмсауымыз үшін жаратты. Егер біреу күш-қуат алудың орнына ауыруға шалдығатындай көп жесе, Алланың берген нығметін ысырап еткені. Немесе кімде-кім тамақты дұрыс пайдаланып, күш жинап, бірақ күш-қуатын зорлық-зомбылыққа, зұлымдыққа, жемқорлыққа жұмсаса, Алланың нығметтерін ысырап еткен болады.
Алла Тағала пайғамбарды және пәк имамдарын (ғ.с.) бізді тура жолға салу үшін таңдады, бұл нығмет арқылы бізге тиесілі құқық – олардың нұсқаулары мен бұйрықтарын орындау және олардан басқа ешкімді басшы етпеу. Қай уақытта болмасын осы нұрлы жаратылыстардың бірі Алланың нығметінің құлдарға жетуіне делдал болып табылады. Ол аспан мен жердің арашысы, ондай делдалсыз заман жоқ. Біздің дәуірімізде имам Мәһди (ғ.с.) осы делдалдың үлгісі болып табылады. Олар – Алла Тағаланың ең үлкен нығметтерінің бірі, біз оны лайықты бағалап, шүкіршілік етуіміз керек.
«Эфтетах» дұғаның басқа сөйлемінде: «Қаншама қорқынышты оқиғалардан мені олардың зиянынан құтқардың және қаншама жақсылықтарыңды көрсеттің, мен оны ризашылықпен мадақтаймын және оны тәспімен еске аламын»,- деп айтылды. Өткен өмірімізге көз жүгіртсек, қандай үлкен қауіп-қатерлерден өткенімізді көреміз және бізді осы қорқынышты кезеңдерден, терең тұңғиықтар мен өлім мен жойылу аңғарларынан құтқарған Алла болды. Адасу – кез келген адам басына түсуі мүмкін ең қауіпті тұңғиықтардың бірі, бірақ пәк имамның бар болу берекесі бізді бұл қауіптен құтқарды.
Алла Тағала бізді адасушылықтан құтқарғаннан кейін бізге жақын болуының бақыты мен қуанышын татып, басқа ешнәрседе кездеспейтін қуанышты ғибадатқа орналастырды және осы нығметтердің алдында Аллаға сансыз шүкіршілік етеміз. Ауыз ашқан сайын Аллаға мадақ айтамын және әр сәт берген нығметтері үшін Оны ұлықтаймын. Алланың бізге берген барлық нығметтері – Оның білімі, құдіреті және құзіреті. Демек, Алла мадаққа лайық, не берсе де сауабын күтпейді. Мен оның тасбихын айтамын, сондықтан оның ұлылығын тәсбихіммен барынша түсінемін.