Шәһид болған дипломат

Хұсейн, ол өзі айтқандай: "Ауыл тұрғыны інжірді жақсы көретін. Алла Құранда інжір мен зәйтүнмен ант етіп, иман келтіріп, ізгі іс істегендер үшін оның қасында үлкен сыйлық бар екенін айтады".

Хұсейн, ол өзі айтқандай: "Ауыл тұрғыны інжірді жақсы көретін".  Оның туған жері Дамған қаласы дәмді пістелерімен әйгілі. Барлық адамдар оның ерекше дәмін татқысы келеді.  Ол барлық жақсылықтың бірге болғанын қалады. Ол Иранның солтүстігінен келген інжірдің ерекше дәмін татқан болуы керек, тіпті ауыр жұмыс кезеңдерінде бұл ерекше дәмді ұмытпады".

Алла Тағала Құранда інжір мен зәйтүнмен ант етіп, адамды ең жақсы мөлшерде жаратқанына ант етіп, иман келтіріп, ізгі іс істегендерге Оның қасында үлкен сый болатынын уәде еткен.

Хұсейн 1343 жылы 3 урдибехеште (1964 жылдың сәуірінде) дүниеге келген. Ол әкесінен айырылып, жетім қалғанда шамамен алты жаста  еді. Сол жылдары ол отбасымен қарапайым өмір сүрді. Әкесі қайтыс болғаннан кейін өмірдің қиыншылықтары көбейді, бірақ ол әрқашан болашақтан үмітті болды.

Иран Ислам революциясы жеңіске жеткен кезде ол он төрт жаста еді және барлық революцияшыл жастар сияқты оның да қоғамдық істерге қатысуға ерекше құштарлығы мен толқуы болды. Университетке түсуге бел буған кезде ол алдымен зертханалық іс саласына қабылданды, бірақ ол ойлағаны болмады. Ол исламдық Иран үшін маңыздырақ істер атқарғысы келді. Сондықтан ол оқудан шығып, келесі жылы қайтадан университетке түсу емтиханын тапсырды және бұл жолы Сыртқы істер министрлігінің дипломатиялық байланыстар бөліміне қабылданды. Осыдан кейін ол Теһран университетінде халықаралық қатынастар саласында магистратура және докторантура деңгейінде жалғастырып, Иранның сыртқы саясатында рөл атқара алды.

Хұсейн Амирабдуллахианның бірінші саяси міндеті сарапшы және орынбасар ретінде Бағдадтағы ИИР-ның елшілігіне бару болды. Осыдан кейін, 2002 жылы ол Сыртқы істер министрінің Ирак істері бойынша арнайы өкілінің орынбасары болды. Бес жылдан кейін Ирактың Баас режимі құлаған кезде АҚШ-тың өтініші бойынша Ирактың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін басқосу өтті. Бұл кездесуде Амирабдуллахиан ирандық келіссөздер тобының басшысы болды. Ол кейінірек бұл келіссөздер туралы былай деді: «Келіссөздердің басында америкалықтар кездесудің күн тәртібін өздері белгілеу керек деп ойлады, бірақ Иран Ислам Республикасы оларға рұқсат бермеді және күн тәртібінің кездесу тараптардың келісімімен белгіленетін болды. Америкалықтар логикалық нәрсені естіп, логикалық жауап бермей, сахнадан кетіп қалды. Көптеген кездесулерден кейін бұл келіссөздердің сәтсіз аяқталуына американдықтардың басымдылық рухы себеп болды".

Сол жылы Хұсейн Амирабдуллахиан Иранның Бахрейндегі елшісі ретінде жұмысын бастады, ал екі жылдан кейін Иранда 2009 жылы 10-шы үкіметтің басталуымен Сыртқы істер министрінің Араб және Африка елдері істері жөніндегі орынбасары болды. Ол бұл міндетін 12-ші үкіметтің басына дейін атқарды.

Осы жылдар ішінде оның ерекше жұмысы лаңкестік топтардың өсуімен күресу болды. Аймақта ДАИШ-тің күшеюімен оның жұмысы бұрынғыдан да арта түсті. Ол ДАИШ-ке қарсы күресу үшін Иранның Құдс күштерінің қолбасшысы қажы Қасым Сүлейманимен иық тірестіріп жұмыс істеді және оның ұстанымы қарсыласу елдері мен аймақ арасында бірте-бірте белгілі болды. Сардар Сүлеймани Сыртқы істер министрлігіне алдын ала ескертусіз барып, аймақтық мәселелер бойынша Хұсейнмен кеңескен кездері көп болды. Кейбір сыртқы саясат саласындағы тілшілер оны "дипломатия саласындағы  Қасым Сүлеймани" деп атады. Хұосейн Амирабдуллахиан Сыртқы істер министрлігінде атқарған әр лауазымында Сардар Сүлейманимен байланыста болды. Олардың кездесулері ешқандай салтанатсыз өтті және осы екі күрескерді басқаларға қарағанда жақындастырған менмендіктің жоқтығы, осы қарапайымдылық еді. Хұсейн Иран Сыртқы істер министрінің орынбасары қызметін қабылдағаннан кейін бір жыл өткен соң Сирияда соғыс басталып, ДАИШ Сирияға кіріп, аймақтың қауіпсіздігіне қауіп төндірді. Хұсейн мен Сардардың ынтымақтастығы бұрынғыдан да арта түсті және олар шайқастың ортасында да кездесіп, аймақтағы қауіпсіздікті қалпына келтіруге тырысты. Бірі дипломатиялық салада, екіншісі әскери салада. Олардың әскери дипломатиясы аймақта тұрақты тұрақтылық пен қауіпсіздік орнатуға және Иранның ұлттық қауіпсіздігін барынша қамтамасыз етуге және аймақтағы қауіпсіздік факторы ретінде сионизмнің дамуы үшін қоршау жасауға бағытталды. Хұсейн Амирабдуллахиан Сирия соғысы туралы естеліктерін «Сабх-е-Шам» деп аталатын кітапта жариялады, бұл Сирия соғысының алғашқы және толық талдауларының бірі. Бұл кітапта ол Шәһид Сүлейманимен ынтымақтастығы туралы көптеген естеліктерімен бөліседі және оның жеке басының әртүрлі оқиғаларын баяндайды.

Амирабдуллахиан бұл туралы осы кітаптың бір бөлігінде былай деп жазған: "Сириядағы қақтығыстың қызып тұрған күндері мен Дамаскіге Сирия президенті Башар Асадпен кездесуге бардым, сол кезде мені генерал Сүлеймани кездесуге шақырды. Штабқа апаратын жол өте қорқынышты болғандықтан, мен Сардармен кездесуді асыға күткеннен гөрі ДАИШ басшыларымен кездесуді асыға күттім. Қаланың қираған үйлерінің арасында генерал Сүлеймани бірқатар сириялық армия офицерлері мен ливандық Хизболла содырларымен бірге Сирия аймақтарының бірін ДАИШ-тен қайтарып алу операциясын басқарды. Осынау қиын жағдайда Сардар әбден сабырлы болып, осы сабырлығы қасындағыларға да әсерін тигізді. Жаз мезгілі еді, Сардар Сүлейманидің алдында жеміс ыдысы бар еді. Мен жеміс ыдысында інжір бар екенін көрдім. Ауылда туып-өскен, інжірді жақсы көретін мен Сардар Сүлейманимен әңгімелесіп отырғанда, төрт-бес інжірді қатарынан жедім.  Әңгіме барысында Сардар Сүлеймани  тағы да інжір әкелуді бұйырды. Жеміс салатын ыдысқа қарасам, екі-ақ інжір қалған екен. Мен "мен бәрін жедім, сізге ештеңе қалмады" дедім. Сардар күлімсіреп: " Жоқ, мен інжір жемеймін, сенің інжірді ұнататыныңды көрдім, мен саған көбірек әкеліңдер дедім",- деді. Ол талап етті, мен тағы да інжір жедім".

Хұсейн осы естелікті айта отырып, Сардар Сүлейманидің ұлы рухын атап өтті: "Ол мінез-құлқындағы жұмсақтығы, Мұхаммедтік этикасы үшін мадақталды. Әріптестерінің барлығы оны әдептілігімен, сыйластығымен, мейірімділігімен, сабырлылығымен таниды. Ол қол астындағыларға ағасындай қарап, ұлтының мүддесінен жеке басының мүддесін ешқашан артық көрмеген".

Хұсейн Амирабдуллахианға Сардар Сүлеймани әрқашан сенім артты және бұл оның Сейед Ибрахим Раиси үкіметінде Иранның Сыртқы істер министрі болып сайлануына себеп болды. Үш жылға жуық уақытқа созылған бұл кезеңде ол көршілерімен және Азия елдерімен қарым-қатынасты кеңейтуге баса назар аударды, бірақ бұл Еуропамен қарым-қатынасты үзуді білдірмейді. Ол және оның әріптестері үшін Еуропа толығымен Иранға қарсы көзқарастағы Англия, Франция және Германия үш мемлекетімен  шектелмеді.  Азия және Африка елдерімен сауда қарым-қатынастарын кеңейту және Иранның осы саладағы дипломатиясын белсендіру арқылы Иранға салынған санкциялардан келген шығынды азайту және Еуропа елдерімен келіссөздер жүргізу үшін жаңа шарттарды қамтамасыз  ету үшін үлкен қадамдар жасай алды.

Газадағы соғыстың басталуымен Хұсейн Амирабдуллахиан әлемдегі қарсыласу дауысына айналды. Оның әрекеттері Газадағы соғысты тоқтату үшін Ислам елдерінде көптеген кездесулердің өтуіне себеп болды. Газа балалары мен әйелдерінің жалынулары оның көмейінен шығып, әлемді ұйқыдан оятты.  Хұсейн сыртқы саясат саласында да қарсыласу сарбазы болды, оның қуатты дипломатиясы халықаралық аренада достары мен дұшпандарымен танымал болды және ол әлемдік экономиканың мүмкіндіктерін пайдалануда жаңашыл және белсенді болды.

1403 жылдың урдибехешт айының соңында (2024 жылдың 19 мамыры) көршілерімен қарым-қатынасты кеңейту дипломатиясы оны Иран мен Әзірбайжан шекарасына әкелді. Ол осы сапарында Иран Президентімен бірге болды. Олар Иран мен Әзірбайжан арасында ортақ болған бөгет жобасын ашу үшін шекараның нөлдік нүктесіне барды, онда олар Әзірбайжан президенті Ильхам Әлиевпен кездесті және бөгетті бірлесіп ашты. Бұл бөгет 2 миллиард текше метр ауыз және ауылшаруашылық суымен, 270 гигаватт электр қуатымен 40 мың адамды жұмыспен қамтамасыз етеді. Бұл Шығыс Әзірбайжан облысына жасаған сапардың жетістіктерінің бірі ғана еді.

Аяқталмаған және қайта оралмайтын саяхат. Ауа-райы тұман болып, тікұшақ таудың тас қабырғасына соғылғаннан кейін өртеніп, Хұсейн Амирабдуллахиан Иранның бірінші шәһид болған сыртқы істер министрі болды. Ол тілегеніне жетті, өмір бойы Алла жолындағы тынымсыз талпынысы үшін үлкен және шексіз сыйға ие болды.