13 абан - АҚШ-тың Иранға араласушылық саясатына қарсы тұру үшін ұлттық ынтымақтастықтың көрінісі
https://itolqyn.com/news/iran-i81832-13_абан_АҚШ_тың_Иранға_араласушылық_саясатына_қарсы_тұру_үшін_ұлттық_ынтымақтастықтың_көрінісі
ParsToday – 13 абан (4 қараша) Иран Ислам Республикасының күнтізбесінде Әлемдік үстемшілдікке қарсы күрестің ұлттық күні болып белгіленді.
(last modified 2025-11-04T11:38:24+00:00 )
Қар 04, 2025 18:00 Asia/Almaty
  • 13 абан - АҚШ-тың Иранға араласушылық саясатына қарсы тұру үшін ұлттық ынтымақтастықтың көрінісі

ParsToday – 13 абан (4 қараша) Иран Ислам Республикасының күнтізбесінде Әлемдік үстемшілдікке қарсы күрестің ұлттық күні болып белгіленді.

1979 жылдың 4 қарашасы Иран Ислам революциясы тарихында есте қаларлық күн болып табылады, бұл күн елдің ресми күнтізбесінде «Әлемдік үстемшілдікке қарсы ұлттық күрес күні» ретінде тіркелді, бұл күн Имам Хомейнидің (р.а.) жолымен жүріп, АҚШ елшілігін басып алған студенттердің әрекетімен тіркелді. Бұл оқиға Американың Иранның ішкі істеріне үздіксіз араласуына реакция ғана емес, сонымен қатар Иран ұлтының саяси оянуындағы бетбұрыс және Батыстың гегемониялық саясатына қарсы ұлттық ынтымақтастықтың символы болды.

Теһрандағы АҚШ елшілігі басып алынғаннан кейін «тыңшылардың ұясы», Ислам революциясына қарсы барлау, саяси және қауіпсіздік бағдарламаларын әзірлеу және жүзеге асыру орталығы ретінде белгілі болды. Бұл елшіліктен алынған құжаттар АҚШ-тың Пехлеви дәуірінен бастап Ислам революциясының жеңісіне дейін Иранның ішкі істеріне кеңінен араласқанын көрсетті. Осы араласулардың ішіндегі ең маңыздыларының бірі Американың 1953 жылғы 19 тамыздағы төңкерістегі тікелей рөлі және тирандық режимді сөзсіз қолдауы болды.

Бұл құжаттардың жария болуы Америка саясатының шынайы бет-бейнесін Иран халқы мен әлемге әшкереледі және елшіліктердің халықтарға қарсы тыңшылық пен қастандық жасау үшін базаға айналуы мүмкін екенін көрсетті.

АҚШ елшілігін басып алу Иранның революциялық қоғамынан туындаған стихиялы қозғалыс болды. Бұл әрекетпен Имам Хомейнидің (р.а.) бағытын ұстанатын студенттер АҚШ-тың интервенциялық саясатына қарсы наразылықтарын білдіріп қана қоймай, сонымен қатар революцияның саяси әдебиетінде «үмтемшілдіккниқарсы» дискурстың қалыптасуына жол ашты.

13 абан «Студенттер күні және әлемдік үстемшілдікке қарсы ұлттық күрес күні» қарсаңында Ислам революциясының жетекшісі аятолла Хаменеи мыңдаған студенттермен және 12 күндік таңылған соғыста шәһид болғандардың отбасыларымен кездесіп, 1979 жылдың 4 қарашасында АҚШ елшілігінің басып алынуының жылдығын «құрмет пен жеңіс» күні және «АҚШ үстемшіл үкіметінің шынайы болмысы әшеереленген» күн деп атады.

Ислам революциясының жетекшісі бұл күнді ұлттық жадта сақтау қажеттілігін атап өтіп, Американың Иран халқына деген дұшпандық тарихын түсіндіре отырып: «Ислам Республикасы мен Америка Құрама Штаттарының арасындағы қайшылық – бұл шынайы қайшылық және АҚШ пен Ислам Республикасының мүдделерінің бетпе-бет келуі.  АҚШ қарғыс атқан сионистік режимді қолдауды толығымен тоқтатып, әскери базаларын аймақтан шығарып, істеріне араласпаған жағдайда ғана американдықтардың Иранмен ынтымақтастық туралы өтініші жақын арада емес, болашақта қарастырылады», - деп атап өтті.

13 абан, тарихи оқиғадан тыс, саяси оянудың символы болып табылады, жаһандық үмтемшіллдіктің шынайы бет-бейнесін және шетелдік араласуға қарсы ұлттық бірлікті анықтады. Бұл күн тәуелсіздік, қадір-қасиет және ұлттық қауіпсіздік тек халықтың гегемонияға қарсы қарсылығы, хабардарлығы және бірлігі арқылы ғана сақталатынын еске салады. Осы оқиғаны қайта оқу арқылы бүгінгі жас ұрпақ қарсылық, түсінік және тәуелсіздікті сақтау жолын жалғастыра алады және кез келген шетелдік ықпал мен араласуға қарсы қырағылық таныта алады.

Тыңшылық ордасын басып алу Иран халқының ислам қозғалысына қарсы ірі қастандықтарға қарсы қорғаныс реакциясы болды. Бұл әрекет әлемге Ислам революциясының тәуелсіз және менмендікке қарсы болмысын көрсетті; бұл болмыс Иран 1404-ке жалғыз және өзінің ішкі күшіне сүйене отырып, сионистік режимге ғана емес, бүкіл үстемдік жүйесіне 12 күн бойы қарсы тұруға мүмкіндік берді және олардың мақсаттарына жетуіне кедергі келтірді.