Интеллектімізді қалай өлшеуге болады? Имам Реза (ғ.с.) бойынша кемел ақылдың 10 белгісі
Құран аяттары мен Ислам пайғамбары (с.ғ.с.) мен Әһли Бәйттің (ғ.с.) дәстүрлері бойынша ақыл – құлшылық пен бақыттың құралы.
Дана адамның белгілері қандай және олардың қасиеттері қандай деген сұрақты өзіңізге қойған боларсыз. Заманауи әлем өзінің табиғаты бойынша оқудағы жетістік, билікке қол жеткізу және байлыққа қол жеткізуді қамтитын ұтымдылықтың жаңа анықтамалары мен мысалдарын ұсынды. Бұл қасиеттердің барлығы өз алдына құнды. Бірақ бұл қасиеттерді имандылық пен адамшылықтан жоғары қоятын дәрежеде шектен тыс бағалап, адамдар мұндай жетістікке жету үшін имандылық шекарасынан шығып, дүниелік нәпсілеріне құрбандық шалатын дәрежеде қабылданбайды. ParsToday-дің осы мақаласында біз бұл мәселені қарастырдық.
Діни және исламдық тұрғыдан және бір көзқараспен қарасақ, адамды жамандықтан тыйып, оны қайырымдылық пен жақсылыққа шақыратын нәрсе – ақыл. Осылайша кемел зерденің белгісі былайша танылады: Жақсылыққа көбірек ұмтылып, жамандықтан аулақ болған адам.
Исламның сүйікті Пайғамбарының (с.ғ.с.) әулетінен шыққан сегізінші имам, пайғамбар дінінің жетекшілерінің бірі имам Реза (ғ.с.) ақыл-ойдың кемелдігіне қатысты 10 белгіні санамалап берді.
Имам Реза (ғ.с.) былай дейді: "Мұсылманның ақыл-ойы толық болмайды, егер оның бойында 10 қасиет болмаса:
1- Одан жақсы үміт болсын (Алланың пенделеріне жақсылық жасау);
2- Өзгелер оның жамандығынан аман болуы керек (басқаларды ренжітпеу);
3- Өзгенің аз жақсылығын көп сана (басқалардың жақсылығын бағала);
4- Жақсы нәрсе - өзіңді кішкентай санау (кішіпейіл болу және мақтанбау);
5-Одан не қажет етсе, орындауға талпыну (кешірімді және жомарт болу);
6- Өмірде білім іздеуден жалықпа (әрқашан білім ізде);
7- Алла жолындағы кедейлік оған байлықтан сүйіктірек болуы керек;
8- Алла жолындағы қорлық оған Алланың дұшпандарымен араласудан артық;
9- Атақтан гөрі белгісіз қалуды қалау (атаққа құмар болмау).
10. Біреуге «ол менен жақсырақ, тақуарақ» деп қара".
Демек, дін саласында ақыл – құлшылық пен Алланың разылығына жетудің құралы, ал дана адам өзін жәннатқа, құтқаруға жетелейтін жолда қозғалатын тақуа адам болып саналады.
