Талибандардың Әмудариядан су тарту жобасына Орталық Азия елдері қарсы шықты
(last modified Tue, 30 May 2023 11:27:19 GMT )
Maм 30, 2023 17:27 Asia/Almaty
  • Талибандардың Әмудариядан су тарту жобасына Орталық Азия елдері қарсы шықты

Орталық Азия елдері кездесуде Талибан үкіметінің Әмудария суын тарту жоспарына қарсы шықты.

Талибандар Балх провинциясында трансшекаралық Әмудария өзенінің су ресурстарынан үлкен «Куш Тепе» каналын салып жатыр, бұл жоспарды жүзеге асыру Түркіменстан мен Өзбекстанда су тапшылығына әкеледі. Әмудария – Орталық Азиядағы ең сулы өзен, ол Памир тауларынан бастау алады. Оның бір мың 126 шақырымға жуығы Ауғанстанның Тәжікстан, Өзбекстан және Түркіменстанмен солтүстік шекарасының бөлігінде ағады. Әмудария бөліктері кеме жүзуге жарамды және оның жағасында Шир-Хан Бандар мен Харитан Бандар орналасқан, олар арқылы Ауғанстанның экспорттық немесе импорттық тауарлары Орталық Азия елдеріне айырбасталады. Ежелгі авесталық және парсы тілдерінде және қазіргі тәжік тілінде өзен теңіз деп аталады.

Ашхабадта Еуропалық Одақ пен Орталық Азия елдерінің арнайы өкілдерінің бірлескен отырысына қатысушылар су ресурстарын бөлісу мәселелерін қарастырып, аймақ елдерінің мүдделерін ескере отырып, Талибан үкіметінен ортақ табиғи ресурстарды пайдалануда халықаралық заңдарды ұстануды талап етті.

Ауғанстан жерін көршілес елдердің лаңкестік мақсатта пайдалануына жол бермеу – Орталық Азия елдері басшыларының Ашхабад кездесуіндегі тағы бір талаптарының бірі болды. Сондай-ақ бұл кездесуде Талибан шенеуніктерінен инклюзивті үкімет құру, азаматтардың, әсіресе әйелдердің құқықтары мен бостандықтарын сақтау аясында халықаралық қауымдастықтың талаптарын орындау сұралды.