Айнамен безендіру өнері
Мұхаммад пен досы Саид Теһранның оңтүстігіндегі көне мекендердің біріне барды.
Бұл шаһардың көне көшелері мен үйлері Мұхаммад үшін жаңа әрі қызық болды. Қараңғы түсе бастаған кезде, азан дауысы да құлаққа жетеді. Саид жақын жерде орналасқан кесенеге барып намаз оқуға ұсыныс жасайды. Осылайша, көне шаһарды көріп қана қоймай, намаздарын да уақытында оқитын болды. Мұхаммад келісіп, екеуі дәрет алып, кесененің ішіне кіреді. Кесененің қабырғалары айналармен әшекейленген екен. Ұсақ үшбұрышты айналармен гүл не жұлдыз сияқты әртүрлі суреттер салынған. Осы ұсақ айналарға түсіп, шағылысып тұрған шамның сәулелері кеңістікті нұрландырып тұр екен. Осындай ирандық өнердің бір түрі Мұхаммадты өзіне тарта түсті.
Алдымен бағдарламамыздың жаңа сөздерімен танысайық.
Сен қарайсың |
Ту негаһ микони |
تو نگاه می کنی |
қазір |
алан |
الان |
намаз |
намаз |
نماز |
Ол басталады |
Ан шору мишавад |
آن شروع می شود |
Мен қараймын |
Ман негаһ миконам |
من نگاه می کنم |
не |
Че |
چه |
айна |
айене |
آينه |
әдемі |
Зиба |
زيبا |
әдемілік |
Зибайи |
زيبايي |
айнамен безендіру |
Айене кари |
آینه کاری |
өте, көп |
бесиар |
بسیار |
кішкене |
кучек |
کوچک |
айтамыз |
ми гуйим |
مي گوييم |
қалай |
чегуне |
چگونه |
Олар жабыстырды |
Анһа часбандеанд |
آنها چسبانده اند |
бір-біріне |
бе һам |
به هم |
жұмыс |
кар |
کار |
қиын |
сахт |
سخت |
өнерпаз |
һонарманд |
هنرمند |
өнерпаздар |
һонармандан |
هنرمندان |
ирандық |
ирани |
ایرانی |
мұқият |
ба деққат |
با دقت |
Олар жабыстырады |
Анһа мичасбананд |
آنها می چسبانند |
өнер |
Һонар |
هنر |
көне, ескі |
ғадими |
قدیمی |
мешіт |
мәсджед |
مسجد |
мешіттер |
мәсджедһа |
مسجدها |
кесене |
зиаратгаһ |
زيارتگاه |
Олар безендіреді |
Анһа тәзиин миконанд |
آنها تزیين می کنند |
Олар жабады |
Анһа мипушананд |
آنها می پوشانند |
қабырға |
дивар |
دیوار |
барлық |
тамам |
تمام |
ия |
аре |
آره |
Біз көреміз |
Ма мибиним |
ما می بینیم |
жарық |
роушан |
روشن |
нұрланған |
нурани |
نورانی |
Ол болады |
У мишавад |
او می شود |
осылай |
Һәминтур әст |
همین طور است |
Тездет |
Әджәле кон |
عجله کن |
Енді Мұхаммад пен Саидтің әңгімесіне назар аударайық:
Саид: Қайда қарап тұрсың? Қазір намаз басталады. |
Саид: Бе че негаһ микони? Алан намаз шору мишавад. |
سعید - به چه نگاه می کنی ؟ الان نماز شروع می شود . |
Мұхаммад: Мына қабырғаға қарап тұрмын. Неткен әдемі айна! |
Мухаммад: Бе ин дивар негаһ миконам. Че айенеһай-е зибайи! |
محمد - به این دیوار نگاه می کنم . چه آينه هاي زیبايي ! |
Саид: Бұлар өте ұсақ айна. Бұл өнерді айнамен безендіру өнері деп айтамыз. |
Саид: Инһа айенеһай-е бесиар кучек һастанд. Бе ин һонар, айенекари мигуийм. |
سعید - اینها آینه های بسیار کوچک هستند . به این هنر ، آینه کاری می گوییم . |
Мұхаммад: Мына кішкене айналарды бір-біріне қалайша жабыстырған? Өте қиын жұмыс қой... |
Мухаммад: Чегуне ин айенеһай-е кучек ра бе һәм чәсбандеәнд? Хейли кар-е сахти аст. |
محمد - چگونه این آینه های کوچک را به هم چسبانده اند ؟ خیلی کار سختی است . |
Саид: Ия. Бұл – ирандық өнерпаздардың ісі. Олар ыждыһатпен мына ұсақ айналарды бір-біріне жабыстырады. |
Саид: Аре. Ин кар-е һонәрмандан-е ирани аст. Анһа ба деққат, ин айенеһай-е кучек ра бе һам мичасбананд. |
سعید - آره . اين كار هنرمندان ایرانی است . آنها با دقت ، این آینه های کوچک را به هم می چسبانند . |
Мұхаммад: Бұл көне өнерлердің бірі ме? |
Мухаммад: Ин йек һонар-е ғадими аст? |
محمد - این یک هنر قدیمی است ؟ |
Саид: Ия. Бұл – ирандықтардың көне өнері. Олар мешіттер мен кесенелерді айнамен безендіреді. |
Саид: Бәле. Ин һонар-е ғадими-е ираниһаст. Анһа масджедһа ва зиаратгаһһа ра ба айенекари тазиин миконанд. |
سعید - بله . این هنر قدیمی ایرانی هاست . آنها مسجدها و زيارتگاهها را با آینه کاری تزیین می کنند . |
Мұхаммад: Барлық қабырғаларды ұсақ айналармен жаба ма? |
Мухаммад: Тамам-е диварһа ра ба айенеһай-е хейли кучек мипушананд? |
محمد - تمام دیوارها را با آینه های خیلی کوچک می پوشانند ؟ |
Саид: Ия. Кесенелердің көбісінен айнамен безендіру өнерін көреміз. |
Саид: Аре. Дар хейли аз махалһай-е зиарати, айенекари мибиним. |
سعید - آره . در خیلی از محلهاي زيارتي ، آینه کاری می بینیم . |
Мұхаммад: Айналар кеңістікті жарық етіп, нұрландырып тұрады. |
Мухаммад: Айенекари, фәза ра хейли роушан ва нурани миканад. |
محمد - آینه کاری ، فضا را خیلی روشن و نورانی می كند . |
Саид: Дәл солай. Енді тездет. Намаз басталады. |
Саид: Һәминтур әст. Аджале кон. Намаз шору мишавад. |
سعید - همین طور است . عجله کن . نماز شروع می شود . |
Мұхаммад пен Саид намазхандардың қатарына келіп қосылып, жамағатпен намаз оқиды. Намаздан кейін Мұхаммад қайтадан қабырғаларға қарайды. Бір-біріне жабысып тұрған ұсақ айналар әр түрлі суреттер құрап, осы айнада шағылысып тұрған сәулелер көздің жауын алып тұр. Мұхаммад бұрын еш жерден безендірудің мұндай тәсілін көрмеген еді. Оның есіне "Өнер ирандықтардың қолында» деген мақал түседі. Мұхаммад пен Саид ақырындап кесенеден шығады. Кесененің ауласы таза екен. Ортасында кәрі ағаш өсіп тұр. Аулада айнала егілген гүлдер де мен мұндалап тұрғандай. Иран мешіттері мен кесенелерінің кеңістігі адамға ерекше рухани тыныштық сыйлап, жүректі жағымды күйге бөлейді. Келесі бағдарламада кездескенше аман-сау болыңыздар!