Орумие
Сәу 16, 2016 15:11 Asia/Almaty
Бүгін сіздерді Иранның Орумие қаласы және осы қала аттас көлімен таныстырамыз.
Орумие қаласы Иранның солтүстік-батысында Орумие көлінің жағалауында орналасқан. Суы ащы болғандықтан, Орумие көлінде ешқандай балықтың түрі тіршілік ете алмайды. Бірақ, көлдің ащы суы көптеген ауруларды емдеу үшін өте пайдалы болып табылады. Көлдің адам қоныстанған және елсіз аралдары, әдемі табиғаты мен аймақтың қонақжай тұрғындары саяхатшылардың назарын өзіне аударып, жыл бойы мыңдаған ирандық пен шетелдік саяхатшыларды осы жерге тартады.
Бүгін Мұхаммед кітапханада орумиелік бір студентпен танысады. Олар кітапхананың асханасында шай ішіп, әңгімелеседі. Олардың екеуара әңгімелерін тыңдағыларыңыз келсе, бізбен бірге болыңыздар. Алдымен жаңа сөздермен танысайық:
|
Теһран |
Теһран |
تهران |
|
теһрандық |
Әһл-е Теһран |
اهل تهران |
|
Орумие |
Орумие |
اروميه |
|
Көл, көлшік |
Дәриаче |
درياچه |
|
Орумие көлі |
Дәриачей-е Орумие |
درياچه ي اروميه |
|
Атақты |
Мааруф |
معروف |
|
Жақын |
Нәздик |
نزديک |
|
Табриз |
Тәбриз |
تبريز |
|
Үлкен |
Бозорг |
بزرگ |
|
Үлкенірек |
Бозоргтәр |
بزرگتر |
|
Өте үлкен |
Бозоргтәрин |
بزرگترين |
|
Міндетті түрде |
Лабод |
لابد |
|
Демалыс күндері |
Таатилат |
تعطيلات |
|
Балық аулау |
Маһигири |
ماهيگيري |
|
Сіз барасыз |
Шомо мирәвид |
شما مي رويد |
|
Балық |
Маһи |
ماهي |
|
Онда жоқ |
У нәдарәд |
او ندارد |
|
Ащы су |
Аб-е шур |
آب شور |
|
Неткен қызық! |
Че джалеб |
چه جالب |
|
Яғни |
Иани |
يعني |
|
Ол жерде |
Анджа |
آنجا |
|
Мүлдем |
Әслән |
اصلا" |
|
Құс |
Пәрәнде |
پرنده |
|
Құстар |
Пәрәндеһа |
پرنده ها |
|
Жоқ (тіршілік етпейді) |
Воджуд нәдарәд |
وجود ندارد |
|
Жағалау |
Кенар |
کنار |
|
Көл жағалауы |
Кенар-е дәриаче |
کنار درياچه |
|
Әрдайым |
Һәмише |
هميشه |
|
Олар өмір сүреді |
Анһа зендеги миконәнд |
آنها زندگي مي کنند |
|
Солтүстік |
Шомал |
شمال |
|
Оңтүстік |
Джонуб |
جنوب |
|
Олар барады |
Анһа мирәвәнд |
آنها مي روند |
|
Біраз уақыт |
Моддәти |
مدتي |
|
Олар қалады |
Анһа миманәнд |
آنها مي مانند |
|
Атраб, маңай |
Әтраф |
اطراف |
|
Көл атрабы |
Әтраф-е дәриаче |
اطراف درياچه |
|
Жап-жасыл |
Сәрсәбз |
سرسبز |
|
Ағаш |
Дерәхт |
درخت |
|
Бақ |
Бағ |
باغ |
|
Бақтар |
Бағһа |
باغها |
|
Жеміс |
Мейве |
ميوه |
|
Толы |
Пор әз |
پر از |
Қазір Мұхаммед пен Саман атты орумиелік студенттің екеуара әңгімелеріне қайтып оралайық.
|
Мұхаммед: Сіз Теһранның тұрғынысыз ба? |
Мухаммад: Шомо әһл-е Теһран һәстид? |
محمد - شما اهل تهران هستيد ؟
|
|
Саман: Жоқ. Мен Орумиенің тұрғынымын. |
Саман: Нә. Мән әһл-е Орумие һәстәм. |
سامان - نه . من اهل اروميه هستم .
|
|
Мұхаммед: Орумие қайда? |
Мухаммад: Орумие коджаст? |
محمد - اروميه کجاست ؟
|
|
Саман: Иранның солтүстік-батысында. Табризге жақын. Орумие көлі өте атақты. |
Саман: Дәр шомол-е ғәрб-е Иран. Нәздик-е Тәбриз. Дәриачей-е Орумие хейли мааруф әст. |
سامان - در شمال غرب ايران . نزديک تبريز . درياچه ي اروميه خيلي معروف است .
|
|
Мұхаммед: Орумие көлі Орумие қаласына жақын ба? |
Мухаммад: Дәриачей-е Орумие нәздик-е шәһр-е Орумие әст? |
محمد - درياچه ي اروميه نزديک شهر اروميه است ؟
|
|
Саман: Ия. Орумие көлі Иранның ең үлкен көлі. |
Саман: Бәле. Дәриачей-е Орумие бозоргтәрин дәриачей-е Иран әст. |
سامان - بله . درياچه ي اروميه بزرگترين درياچه ي ايران است .
|
|
Мұхаммед: Онда сіздер міндетті түрде демалыс күндері балық аулауға баратын боларсыздар! |
Мухаммад: Лабод шомо дәр таатилат бәрай-е маһигири бе анджа мирәвид! |
محمد - لابد شما در تعطيلات براي ماهيگيري به آنجا مي رويد !
|
|
Саман: Жоқ. Орумие көлінде балық жоқ, себебі, суы тым ащы. |
Саман: Нә. Дәриачей-е Орумие маһи нәдарәд. Чун аб-е ан хейли шур әст. |
سامان - نه . درياچه ي اروميه ماهي ندارد . چون آب آن خيلي شور است .
|
|
Мұхаммед: Неткен қызық! Сонда мүлдем балық пен құс тіршілік етпей ме? |
Мухаммад: Че джалеб! Иани әслән маһи вә пәрәнде воджуд нәдарәд? |
محمد - چه جالب ! يعني آنجا اصلا" ماهي و پرنده وجود ندارد ؟
|
|
Саман: Жоқ. Балық қана жоқ. Бірақ көл жағалауында көптеген құстар тіршілік етеді. |
Саман: Нә. Маһи нәдарәд. Вәли пәрәндеһай-е зиади дәр кенар-е дәриаче һәстәнд. |
سامان - نه . ماهي ندارد . ولي پرنده هاي زيادي کنار درياچه هستند .
|
|
Мұхаммед:Сол құстар әрдайым көл жағалауында тіршілік ете ме? |
Мухаммад: Ан пәрәндеһа һәмише кенар-е дәриаче зендеги миконәнд? |
محمد - آن پرنده ها هميشه کنار درياچه زندگي مي کنند ؟
|
|
Саман: Жоқ. Олар солтүстіктен оңтүстікке немесе оңтүстіктен солтүстікке көшкен кезде біраз уақыт көл жағалауында қонақтайды. |
Саман: Нә. Анһа вәғти әз шомол бе джонуб иа әз джонуб бе шомол мирәвәнд, моддәти кенар-е дәриаче миманәнд. |
سامان - نه . آنها وقتي از شمال به جنوب يا از جنوب به شمال مي روند ، مدتي کنار درياچه مي مانند .
|
|
Мұхаммед: Көлдің атырабы жап-жасыл ма? |
Мухаммад: Әтраф-е дәриаче сәрсәбз әст? |
محمد - اطراف درياچه سرسبز است ؟
|
|
Саман: Ия. Ол жер жап-жасыл. Ағаш пен жеміс бақтарына толы. |
Саман: Бәле. Анджа хейли сәрсәбз әст. Пор әз дерәхт вә бағһай-е мейве әст. |
سامان - بله . آنجا خيلي سرسبز است . پراز درخت و باغ هاي ميوه است .
|
Саман құстардың солтүстіктен оңтүстікке көшуі, олардың көл жағасындағы тіршілігі, көлдің әдемі табиғаты жайлы Мұхаммедке баяндап береді. Көлдің маңайында Саманның ағасының бір жеміс бағы бар екен. Жыл сайын жаз кезінде Саман ағасына көмектесу үшін сол баққа алма жинауға барып, бірнеше күн сол жерде қалады екен. Ол тағы да көлдің ащы суында жүзуден ләззат алатындығын, бірқазан, қоқиқаз және т.б. құстардың көркемділігін сөз етті. Мұхаммед сол жердің климаты туралы сұрайды. Саман Орумие және оның атырабында қыстың суық екендігін және қардың қалың жауатындығын айтады. Бірақ су ащы болғандықтан, көлдің бетінде мұз қатпайды. Жаздыгүні осы аймақтың қоңыржай климаты саяхатшыларды өзіне тартады. Мұхаммед пен Саманның Орумие жайлы әңгімелерінің жалғасы бар. Егер Орумие көлімен жақынырақ танысқыларыңыз келсе, біздің бағдарламамыздың келесі бөлімін жіберіп алмаңыздар! Келесі кездескенше сау-саламатта болыңыздар!
Тегтер
