Нау 01, 2023 18:53 Asia/Almaty
  • Иран-Ирак соғысы: сегізжылдық қасиетті қорғаныс (10)

Соғыс  деген сөз кісі өлтіру, қантөгіс, қатыгездік сияқты ұғымдарды еске түсіреді. Бірақ ирандық жауынгерлердің қасиетті қорғанысы туралы дастанында бұл ұғымдарға керісінше, Ислам күресшілері ешбір материалдық теңеулермен есептелмейтін шынайылық, құрбандық, батырлық, кішіпейілділік, шәһидтік көріністерін көрсетті.

 

Бұл өсу мен кемелдік имам Хомейни сияқты ұлы мистиктерді таң қалдырды. Құпия, мұқтаждық және Аллаға деген сенімнің арқасында Алланың соңғы пайғамбары Мұхаммадтың (с.ғ.с.) Әһле Бәйтімен рухани байланыс орнады. Имам Хомейнидің өзі заманның мистикі болды және имам Хомейни мен Иран халқының рухани қарым-қатынасы барлық майдандарда рухани-адамгершілік атмосфераны құрудың негізгі факторларының біріне айналды. Майдандарда руханият болмаса, сегіз жыл бойы таңылған соғыстың оқиғалары мен Ирак диктаторы Саддам мен Шығыс пен Батыс  блоктарындағы оның жақтастарының масқара жеңілістерін түсіну мүмкін емес болар еді. Имам Хомейни бұл туралы: «Олар руханият басқаның бәрін есептеді. Көшпелілер, дінбасылар, әскер,  әскерилер мен құқық қорғау органдарын, сақшыларды да есептеді, бірақ олардың есепке алмағаны руханият болды. Олар халықтың Аллаға, Исламға қызығатынына мән бермеді»,- деді. Аятолла Хаменеи де: «Алланың дұшпандары – АҚШ мен үстемшілдіктің, бір кезде Шығыс пен Батыс бірге, оларға тәуелділердің – бірігіп, бізге осылай шабуыл жасауы, олардың есептеулерінде  Аллаға деген сенімнің болмауы болды. Осыны ескере отырып, олардың бір жағынан дұрыс түсінгендерін айтуымыз керек. Расында, халқымыз Аллаға иман келтіріп, Алла мен ғайыптың қайнар бұлағына иман келтірмеген болса, жаудың қалағандары орындалар еді. Яғни, революция сәтсіздікке ұшырап, халық өз армандарынан артқа шегінетін еді»,- деді.

 

Иран халқы Ислам дініне және Алланың соңғы елшісі Мұхаммад пайғамбардың (с.ғ.с.) тағылымына және хазіреттің пәк әулетіне (ғ.с.) терең сенеді. Осының арқасында имам Хомейни діни  билік және адамгершілігі мол тұлға ретінде Иран халқының әртүрлі топтарының жүрегіне еніп, әлемдегі диктаторлық жүйелердің біріне қарсы халықтың революциялық басшылығын өз қолына ала алды. Иран халқын патшалық режим құлағанға дейін оның оғына қарсы тұруға себеп болған сол сенім, илаһи жәрдем мен қолдауға деген сенім  сегіз жылдық қасиетті қорғаныста таңғажайып жеңістерге себеп болды. Иләһи және исламдық дүниетанымның материалистік дүниетанымнан негізгі айырмашылығының бірі материалистік дүниетаным бойынша дүние мен адам тағдырына әсер ететін факторлар тек материалдық факторлармен шектеледі. Бірақ илаһи дүниетаным тұрғысынан дүниеде материалдық және сезімдік факторлардан басқа дүние мен адам тағдырына әсер ететін рухани факторлар   бар. Басқаша айтқанда, сезіммен сезінуге болмайтын көзге көрінбейтін факторлар өз кезегінде бұл дүниенің   себептер жүйесінің бір бөлігін құрайды. Ислам революциясының теоретиктерінің бірі ұстаз шәһид Мұртаза Мотахари: «Материалдық тұрғыдан алғанда, өмірдің, ризық, денсаулықтың, береке мен бақыттың тиімді факторлары тек материалды болып табылады.  Өлімді жақын немесе алыс ететін, ризықты кеңейтетін немесе шектейтін, денеге саулық беретін немесе  алатын, бақыт пен берекені беретін немесе бұзатын материалдық факторлар ғана. Бірақ илаһи дүниетаным тұрғысынан келешек, ризық-несібе, саулық, бақыт т.б. ісінде материалдық факторлармен бірге рухани-рухани факторлар деп аталатын басқа себептер мен факторлар да тиімді. Исламдық дүниетанымда рухани себептер мен факторлар материалдық себептер мен факторларға әсер етуі мүмкін. Исламның алғашқы соғыстарында Құран Кәрімде айтылған ғайып көмектер – материалдық себептерден рухани себептердің басым болған жағдайларының бірі.  Сондай-ақ Алла Тағалаға иман және рухани факторлар болып табылатын шынайылық, сенім мен Алланы еске алу сияқты адамгершілік құндылықтар материалдық факторларды тиімсіз және бейтарап етеді. Жалпы, Құранның қисыны – рухани факторлары бар шағын топ, Алланың рұқсатымен, материалдық факторлар ға сүйенетін үлкен топты жеңе алады. Сегіз жылдық  соғыста мұндай жағлдай ондаған рет орын алды.

Исламдық дүниетаным бойынша Алла Тағала шындық пен әділеттілікке негізделген болмыс жүйесін жаратып, есту мен көру қабілетімен қамтамасыз етті. Бүкіл көктер мен жер және барлық жаратылыстар Алланың әскерлері. Сондықтан Алла тағала әділдік іздегендерді қолдап, жәрдемін береді. Ақиқат жолында талпынғандар олардың қозғалысының ғаламның тәртібі мен жаратылыстың кемелдігімен үйлесетініне және оларға Алла Тағаланың жәрдемі мен қолдауы бар екеніне шын жүректен сенеді.

 

Ұстаз шәһид Мутахари бұл мәселеде материалдық және илаһи адамның көзқарасы арасындағы айырмашылық туралы: «Материалдық адам өз кәсібіне, әдісіне қаншалықты сенсе де, мұратына жету жолында қанша күш пен күш жұмсаса, соншалықта нәтижеге жетеді деп санайды.  

 

Алайда, Алланың үкімі мен тағдырына сенген мұсылман адам дүниенің  иман  жолында құрбандық пен күш-жігер жұмсайтындай етіп жаратылғанына сенеді»,- деген. Оның пікірінше, егер адам өз сенімі мен иманы жолында құрбандық пен талпыныс жасаса, әлемнің жүйесі оны қолдап, ол бұл қолдаудан пайда көреді, мақсатына жету жолында өзі тұтынатын энергиядан жүздеген мың есе артық резервтік күш бар, олар дүниеде мұндай жағдайда оған көмектеседі.  Ұстаз шәһид Мутахари: «Аллаға иманға өлім мен жойылу, сондай-ақ кедейлік пен жоқтық қорқынышын жояды. Ол адамның ең үлкен әлсіздігін, яғни жоқтықтан немесе қатыгез тіршіліктен қорқуды түзейді. Мұндай есептердің бар екеніне сену ғұламаның еңбегінде болды, бұл исламның алғашқы кезіндегі мұсылмандарды әлемде ешкім жоқ белсенді, еңбекқор,  батыл етті»,- деді.

Имам Хомейни: «Исламның басында орын алған ілгерілеушіліктің сыры – Ислам сарбаздары өздерінің аз санымен жаудың көп әскеріне қарсы тұрып жеңіске жетті»,- деді.  Өйткені оларда рухани қару болған, яғни барып өлтірсек, бәрібір бақытты боламыз, өлтірсек бақытты боламыз деп сенген. Иран жауынгерлері Аллаға иман келтіріп, әділдік орнату және зұлымдыққа қарсы күресу және Алланың дініне көмектесу үшін майданға аттанды және тарихта қалатын дастандарды жасады.