Pars Today

Кез келген елде қауіпсіздіктің болуы оның күшті жақтарының бірі болып табылады, бұл көрші елдердің жағдайын және Иранның саяси ерекшеліктерін ескере отырып, Иран халқы үшін екі есе маңызды.

Дүние жүзіндегі барлық адамдар қауіпсіздік сөзінің анықтамасында азды-көпті бірдей өрнекке ие болуы мүмкін, бірақ олар оның маңыздылығын түсінуде әр түрлі болады. Әрине, Сирия, Йемен, Ауғанстан және Судан сияқты соғыс жүріп жатқан елдердің халқы бейбіт өмір сүретін елдермен салыстырғанда қауіпсіздіктің маңыздылығын жақсырақ айта алады. Бір кездері ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету тек елдің аумақтық тұтастығын сыртқы жаудың әскери шабуылынан қорғауды білдірсе, бүгінде сыртқы жау елдің жеке басы мен қауіпсіздігіне тек әскери нысанда қауіп төндірмейді. Керісінше, қоғам өмірінің барлық деңгейлері қауіпсіздікке ұшырауы мүмкін: азық-түлік пен денсаулық пен экологиялық мәселелерден мәдени, экономикалық, саяси мәселелерге дейін және т.б. Бүгінгі таңда ұлттың өмір  сүруіне қауіп төндіретін әдістер әртүрлі формада болды. Көптеген жағдайларда елдердің қауіпсіздігіне қауіп төндіретін әскери құралдарға қарағанда әлдеқайда тиімді, арзанырақ және табысты болып табылатын бірнеше медиа құралдары қолданылады. Елді қауіпсіз деп атау халықтың әлеуметтік қауіпсіздік деңгейі, ішкі және сыртқы зорлық-зомбылық сияқты әртүрлі көрсеткіштерге негізделген.  Сондықтан, американдық CBS желісі полиция күшінің жоқтығынан, қарулы  зорлық-зомбылықтан, тарихы бар қауіпті қылмыскерлердің болуымен және қаруды еркін сатумен байланысты осы елдің астанасы мен басқа штаттарындағы қайғылы қылмыстық жағдай туралы хабарлайды және 2019 жылдан бастап бұл американдықтар арасында үлкен үрей тудырды деп жазды. Немесе Guardian британдықтардың Еуропадағы өмір сүру сапасы ең төмен екенін және оның бір себебі – бұл елдегі қылмыс деңгейінің жоғары болуы жазды. Бірақ бұл елдерге баратындардың саны көп екенін көріп отырмыз. Мүмкін мұндай есептер осы аймақтарға мыңдаған алдамшы туристік жарнамалардың арасында жоғалып кеткендіктен. Екінші жағынан, Иранға бару батыстық ақпарат құралдарының көбісі қауіпсіздік саласында оқтын-оқтын орын алатын тақырыптардың бірі болып табылады. Жалған хабар, біржақты талдау, фактілерді төңкеріп көрсету, кемшіліктерді әсірелеу және оң жақтарын көрсету немесе елемеу Иран мен Ислам революциясына қарсы психологиялық операциялардың тақырыптарының бірі. Батыс үкіметтері мен олардың үгіт-насихат құралдарының бұл мәселені көтеруінің көлемі соншалық, көптеген халықаралық туристер Иранға сапар шегудегі алғашқы тәжірибелерін білдіре отырып, оның жоғары қауіпсіздігі туралы айтады.

Туристердің көпшілігі маңайындағылардың қарсылығына қарамастан Иранға сапарларын бастағандарын айтады. Себебі, олардың Иран туралы ақпарат құралдарынан еститін жаңалықтары үнемі жағымсыз. Олардың бірі: "Мен Иранға екінші рет бара жатырмын. Мен визамды ұзарттым және оны қайтадан ұзартуды ойлап жүрмін. Неліктен? Өйткені бұл жер маған өте ұнайды. Мен болған 40-тан астам елдің ішінде Иран мен болған ең қауіпсіз және ең қонақжай ел. Мен Ираннан асқан достық елді ешқашан көрген емеспін. Егер сіз Иранда болған басқа адамдардан сұрасаңыз, олар да дәл солай айтады деп уәде беремін",- деді.

21 ғасырдың екінші онжылдығында ДАИШ-тің қалыптасуы екінші онжылдығында ДАИШ-тің қалыптасуы әртүрлі елдердің тұрғындары арасында ортақ қауіп-қатер тәжірибесімен қатар жүрді. ДАИШ Ирак пен Сирияда көптеген апаттар туғызды. ДАИШ Ирак пен Сирияда көптеген апаттар туғызды. АҚШ-тың бұрынғы мемлекеттік хатшысы Хиллари Клинтонның айтуынша, ДАИШ-ты АҚШ құрған.   2015-2017 жылдар аралығында ДАИШ  Еуропа мен Америка қалаларындағы қоғамдық орталықтарға шабуыл жасауды шешті. 2017 жылы ДАИШ-тің Түркияға жасаған шабуылын есептейтін болсақ (және 2016 жылы 337 адам қаза болған 27 лаңкестік әрекетті есептемегенде), ДАИШ-тың Еуропа мен Америка қалалары мен Түркияның Стамбул қаласына жасаған тоғыз шабуылы нәтижесінде 300-ден астам адам қаза тапты. 900 адам жарақат алды. Құрбандардың ең аз саны 23 өліммен Англияның Манчестер қаласында, ал ең көп саны 130 өліммен Францияның астанасы Парижде болды. Жасалған сенімсіздік сол кездегі Франция президенті Олландтың Францияда төтенше жағдай жариялауына себеп болды. Шекаралар жабылып, қозғалысқа тыйым салынды. Францияның әртүрлі аймақтарында 6-7 мың әскери және қауіпсіздік күштері орналастырылды. Түркияда полиция операцияның аяқталғанын 12 сағаттан кейін және лаңкестер қашқан кезде жариялады. Бірақ бірнеше күн бойы Cтамбұлда алаңдаушылық пен қорқыныш атмосферасы басым болды. Англияның Манчестер қаласындағы лаңкестік әрекеттен кейін көптеген адамдар бірнеше күн бойы күнделікті жұмыстарын тоқтатып, қала қауіпсіздік жағдайына қойылды.

Дәл осы күндері ДАИШ Иранға да шабуыл жасады. Қауіпсіздік күштерінің операцияға кірісу жылдамдығы оқиғаның 6 сағат ішінде террористтердің жойылуымен аяқталуына себеп болды. Бұл лаңкестік оқиғада 17 адам қаза тауып, 45 адам жарақат алды, басқа елдердегі осындай шабуылдармен салыстырғанда уақыт пен адам шығыны бойынша қауіпсіздік күштері операцияны бақылауда жақсырақ болды. ДАИШ-тің Ираннан алған соққыларын ескерсек, бұл әрекет шарасыз әрекетке көбірек ұқсады және Ислам революциясы жетекшісінің айтуынша, бұл петарда ойынына ұқсас болды. Шәһид генерал қажы Қасем Сүлеймани басқаратын Ислам революциясы Сақшылар корпусының «Құдс» күштері Сирия мен Иракта осы лаңкестік топқа ауыр зиян келтірді. ДАИШ мүшелері Иран аумағына кіріп, әртүрлі қалаларда лаңкестік операциялар жүргізіп, елді қауіпті ету үшін талай рет әрекет жасады. Бірақ олардың әрекеттері әрекет алдында анықталып, залалсыздандырылды.  5 жылдан кейін (1401) ДАИШ Шираздағы қасиетті орындардың біріне шабуыл жасап, Иранның өткен күзгі толқуларының қызған және мазасыз атмосферасында үрей тудырмақ болды. Бұл оқиға елдің қауіпсіздік күштерінің лаңкесті  өлтіруімен өте тез аяқталды. Бірақ ол Иран халқына осы сабақты аз да болса елемеушілікпен және қоғамдық келісімді бұзумен қоғамның қауіпсіздігін осы шекараның дұшпандары нысанаға алғанын айтты.

Батыс ақпарат құралдары оқтын-оқтын Иранның әскери қуаты туралы айтып, БАҚ-та дөңгелек үстелдер өткізіп, сарапшыларды шақыру арқылы Иранға әскери шабуыл жасау мәселесін көтеріп, оның салдары туралы мәлімдеді. Кейбіреулер бұл ақпарат құралдарының негізгі мақсаты аудитория санасында Иранға қатысты қорқыныш пен үрей тудыру деп санайды. Кез келген бұқаралық ақпарат құралдарының мақсатымен Иранның әскери күші еріксіз көтеріледі. Билік – қауіпсіздіктің екінші жағы, оны Иран халқы өзінің әуе, құрлық және теңіз шекараларында өте жақсы сезінеді. Біраз уақыт бұрын интернетте осы билік пен қауіпсіздіктің үлгісін көрсететін клип жарияланды. Клиптің мазмұны Парсы шығанағындағы Сақшылар корпусы Әскери-теңіз күштері мен коалиция күштері арасындағы әңгіме болды. Парсы шығанағы суларында ирандық балықшылардың коалиция күштерінің кемесінен қауіп сезінуінен кейін Сақшылар корпусы әскери-теңіз күштерінің кемесі коалиция күштеріне Иранның шекаралық суларына жақындамауды ескертті. Әңгімеде Сақшылар корпусы қарсы тарапқа: «Бұл Парсы шығанағы, сіз парсыша сөйлеуіңіз керек» деп ескертті. Сендердің жол Иран Ислам Республикасының суларына қарай. Егер сіз осы жолды жалғастырып, Иран Ислам Республикасының суларына жақындасаңыз, біз сізбен шешімді түрде әрекет етуіміз керек» деді. Парсы тіліндегі коалиция күштерінің бірінің жауабында: "Иә, мен халықаралық суларда бағытымызды өзгерткенімізді естідім. Біз қауіпсіздікті сақтау үшін халықаралық суларда жоспарлы жұмыс жасаймыз",- деді. "Парсы шығанағындағы қауіпсіздікті сақтаймын демеңіз деп ренжіп қаламыз. Парсы шығанағындағы қауіпсіздікті сақтау Иран Ислам Республикасының қолында және біздің қауіпсіздігімізді сіздің сақтауыныз қажет емес. Шиеленіс туғызбау үшін аймақтан тез шығыңыз",- деген жауап естіді. Коалиция күштерінің кемесі ирандық кемеден арақашықтықты сақтап, былай деді: "Біз сіздердің кемелеріңізбен арақашықтықты сақтаймыз, біз халықаралық сулардамыз, Иран суларына жақындаудың қажеті жоқ, ешбір жағдайда жақындамаймыз".  

ایران امنیت گردشگری