Pars Today

Ислам революциясының жетекшісі 1402 жыл үшін «Инфляцияны тоқтату, өндірісті арттыру» деген тақырыпты таңдады. Өткен  бағдарламаларда өндіріс мәселесін және оның маңыздылығын, соның ішінде Иран экономикасын зерттеу басталды. Бұл бағдарламада жыл ұранының тақырыбы Ислам революциясының екінші қадамының айнасында қарастырылады.

Ислам революциясының жетекшісі өткен 15 жылда 14 рет жыл тақырыбын толығымен экономикамен байланыстырды. "Ислам революциясының екінші қадамы" мәлімдемесінде де экономика категориясына ерекше назар аударды. Ислам революциясының жетекшісі 1402 жыл үшін «Инфляцияны тоқтату, өндірісті арттыру» деген тақырыпты таңдады.

Бұл тақырып бәрінен бұрын екі ойды білдіреді. Ең біріншіден; Ислам революциясының жетекшісі инфляцияның тежеусіз өсуінен зардап шеккен халықтың тіршілігіне алаңдаушылық білдірді. Екіншіден; Ислам революциясының жетекшісі экономиканы нығайтуға баса назар аударуды жалғастыруда және өндірістің өсуі экономиканың сыртқы қысымға қарсы нығаюына әкеледі деп есептейді. Ұсыныстардың үшінші тарауындағы "Екінші қадам" мәлімдемесінде революция жетекшісі: «Экономика – негізгі анықтаушы нүкте.  Күшті экономика – елдің жеңілмейтіндігі мен өтпейтіндігінің күшті нүктесі және маңызды факторы, ал әлсіз экономика – жаулардың ықпалы мен үстемдігі мен араласуының әлсіз нүктесі",- деп көрсетті.

Тағы бір мәселе, Ислам революциясының жетекшісінің инфляцияның өсуін елдің ең маңызды экономикалық зияндарының бірі ретінде атап өтуі. Бұл мәселе екінші қадамның мәлімдемесінде де айтылған. "Ең маңызды кемшілік – экономиканың мұнайға тәуелділігі, экономиканың үкіметтің міндетіне кірмейтін бөліктерінің мемлекет меншігінде болуы, ішкі күш пен мүмкіндікке емес, сыртқа қарау, елдің кадрлық әлеуетін аз пайдалану, бюджеттің қате және теңгерілмегендігі, ең соңында, экономиканың атқарушы саясатының тұрақтылығының жоқтығы, басымдықтардың сақталмауы, мемлекеттік институттардың кейбір бөлімдерінде қажетсіз, тіпті бос шығындардың орын алуы. Мұның нәтижесі жастардың жұмыссыздығы,  кедей таптағы табыстың кедейлігі және т.б. сияқты адамдар өміріндегі проблемалар болып табылады".

Аталмыш материалдарға сәйкес, 1402 жылғы ұран, сондай-ақ өткен жылдардың ұраны "Екінші қадам" мәлімдемесінің мазмұнына сәйкес қабылданды деп айтуға болады. "Ислам революциясының екінші қадамы" мәлімдемеде 1402 жылғы ұранмен тікелей байланысты тағы үш тармақ бар.

1. Елдің материалдық мүмкіндіктерінің ұзақ тізімі   

Расында, Иран Ислам Республикасы әлемдегі ең бай елдердің бірі. Алайда, оның экономикалық проблемалары әсіресе санкциялар мен дұрыс басқармаудың кесірінен өсті. Бұл елдің болашағынан үміт үзуді білдіре ме? Жауап сөзсіз теріс, өйткені қарсыласу экономикасына сенетін революциялық үкімет жұмыс істеп тұрған кезде, экономикалық проблемаларды азайту және экономикалық өсу бағытына көшу үшін елдің ұзақ материалдық мүмкіндіктерін пайдалануға болады. Осыған байланысты "Екінші қадам" мәлімдемесінде революция жетекшісі былай деді: "Елдің материалдық мүмкіндіктері де үлкен тізімді құрайды. Іскер, ынталы және дана бастықтар оны белсендіру және пайдалану арқылы ұлттық табысты көрінетін секіріспен арттыра алады. Елді бай, мұқтажсыз және шынайы мағынада өз-өзіне сенімді етіп, өзекті мәселелерді шеше алады.  Әлем халқының 1 пайызын құрайтын Иран жер шарындағы пайдалы қазбалар қорының 7 пайызына ие. Орасан зор жер асты ресурстары, шығыс пен батыс пен солтүстік пен оңтүстіктің арасындағы ерекше географиялық орны, үлкен ұлттық нарық, 600 миллион халқы бар 15 көршісі бар үлкен аймақтық нарық, ұзақ теңіз жағалауы, алуан түрлі ауылшаруашылық және бау-бақша өнімдері, жер құнарлылығы, үлкен және алуан түрлі экономика ел мүмкіндіктерінің бір бөлігі болып табылады. Көптеген қуаттар сол күйінде қалды. Иранның пайдаланылмаған табиғи және адами мүмкіндіктер бойынша әлемде бірінші орында екені айтылды. Бұл үлкен кемшілікті сіздер иманды, еңбекқор жастар түзейтіндеріңіз сөзсіз. Перспективалардың екінші онжылдығы өткен жетістіктерді, сондай-ақ пайдаланылмаған қуаттарды пайдалануға және елдің, оның ішінде өндіріс секторы мен ұлттық экономиканың алға жылжуына назар аударатын уақыт болуы керек". "Екінші қадам" мәлімдемесінің бұл үзіндісі ИИР-ның экономикасындағы өндірістің өсуінің орындылығын білдіреді.

2. Өндірістің өсуі адамдардың өміріне оң әсер етеді

Екінші мәселе, революцияның жетекшісі "Екінші қадам" мәлімдемесінде күшті экономиканың исламдық қоғамды қалыптастырудың маңызды факторы екенін мойындайды. Жаппай және сапалы өндіріс те қуатты экономикаға қол жеткізудің бір негізі болып табылады. "Екінші қадам" мәлімдемесінде: "Кедейлік пен байлық адамның материалдық және рухани болмысына әсер етеді. Әрине, экономика ислам қоғамының мақсаты емес, бірақ онсыз мақсаттарға жету мүмкін емес құрал. Жаппай және сапалы өндіріске, әділ бөлуге, қалыпты және ысырапшыл тұтынуға, дана басқару қатынастарына негізделген еліміздің тәуелсіз экономикасын нығайтуға баса мән беру. Мұны мен соңғы жылдары талай рет қайталап, баса айттым, экономиканың бүгінгі және ертеңгі қоғамның өміріне тигізетін орасан зор ықпалының арқасында",- деді.

3. Мәселелердің шешімі - қарсылық экономикасы

Ислам революциясының жетекшісі "Екінші қадам" мәлімдемесінде: "Бұл мәселелердің шешімі қарсыласу экономикасының саясаты болып табылады, оны оның барлық секторлары үшін дайындап, үкіметтер жігер мен ынтамен және жауапкершілік сезімімен қадағалап, әрекет етуі керек",- деп нақты айтты.

Қарсыласу экономикасын жүзеге асырудың бір негізі отандық өндіріс категориясына ұтымды көңіл бөлу екені сөзсіз. Өндірістің өсуі «ел экономикасын ішкіландыру» дегенді білдіреді, бұл мәлімдемеде революция жетекшісі баса айтты. Өндірістің өсуі Иран экономикасының құрылымдық зияндарының бірі болып табылатын бірөнімдік экономикасынан өтуді білдіреді. Өндірістің өсуі ел экономикасының серпінді болуын және жұмыссыздық мәселесінің азаюын және әсіресе халық өмірінің сыртқы жауға осал еместігін білдіреді.

Соңында айта кету керек, 1402 жылғы ұран, сондай-ақ өткен жылдардың ұраны революцияның жетекшісімен "Ислам революциясының екінші қадамы" стратегиясы аясында   саналы түрде таңдайтынын көрсетеді. Күшті және тәуелсіз экономикаға қол жеткізу – Иран Ислам Республикасының революцияның екінші қадамындағы маңызды стратегияларының бірі. Қуатты экономикаға қол жеткізу үшін алдымен қоғамдағы инфляцияны тежеу ​​керек, содан кейін қуатты экономиканың талаптарын өндірістің өсіп, өркендеуімен қамтамасыз ету керек. Ислам революциясының жетекшісі халықтың экономикалық ризалығына ие болу және экономикалық өсу арқылы әлеуметтік капиталдың да ілгерілетілетінін және дұшпандардың Ислам революциясына қарсы қастандықтарының залалсыздандырылатынын және Жаңа ислам өркениетін қалыптастыруға болатынын жақсы біледі.