Pars Today

Ислам революциясы азаттық қозғалыстарға, әсіресе палестиналық жауынгерлерге жаңа үлгі ұсынды.

Қасиетті Рамазан айының соңғы жұмасы әлемдегі барша мұсылмандар мен азаттық іздеушілер үшін илаһи діндердің бастауы болған Палестинадағы бір ұлтты зорлау мен геноцидті ұмытпау үшін берілген мүмкіндік. Ислам революциясының ұлық жетекшісі имам Хомейнидің көзқарасы бойынша, сионистік режимнің Рамазан айының соңғы жұмасының Халықаралық Құдс күні деп аталуы менмендік, қараңғылық пен нәсілшілдіктің көрінісі болып табылады. Құдс күні жақсылық пен бұрыстың сәйкес келуін, зұлымдыққа қарсы әділдіктің теңестірілуін көрсетеді. Әл-Құдс күні тек Палестина күні емес. Бұл ислам үмбетінің күні. Бұл мұсылмандардың сионизмнің өлімге әкелетін қатерлі ісігіне қарсы айқайлаған күні. Имам Хомейнидің көзқарасы бойынша Құдс күні АҚШ пен оның одақтастарының қылмыстарын әшкерелейтін күн және барлық исламдық елдердегі мұсылмандарды қолдау үшін Исламды жандандырып, Ислам заңдарына көлеңке түсіретін күн. Ислам революциясының мәртебелі жетекшісі Құдс күнін ардақты Пайғамбардың (с.ғ.с.) және ақиқатты өтіріктен айыру күні деп атады. Ислам революциясының жетекшісі Құдс күнін Пайғамбардың (с.ғ.с.) күні және ақиқатты өтіріктен айыру күні деп атады. Имам Хомейнидің көзқарасы бойынша Құдс күні ислам халықтарының жаппай жұмылдырылған күні болып табылады және бұл күн барлық езілген ұлттардың құқықтарын жүзеге асыру үшін зорлық-зомбылық көргендердің партиясын құрудың алғышарттары болып табылады. Имам Хомейни Құдсты құтқару жолын шынайы Исламға қайта оралу, Аллаға және руханиятқа сүйену үшін қарастырды. Бұл кісі отаршыл державалармен кез келген ымыраға келуді жоққа шығарады және олардың ашкөздігіне қарсы тұрудың жалғыз жолы ретінде күресті таныстырады.

Ислам революциясының жетекшісі Палестинаға қолдау көрсету үшін барлық мұсылман халықтарына ешқандай материалдық және рухани көмекті аямауды уәжіп деп санайды. Имам Хомейни ұлттардың өз-өзіне сенімсіздігін халықтардың алпауыт державаларға қарсы әлсіздігінің себебі деп санап, барлық ұлттарға Иран халқын үлгі етіп, өзіне деген сенімділікке қол жеткізу арқылы отаршылдарға қарсы тұруға кеңес береді. Ол барша мұсылман халықтарына Құдс күні шеруіне қатысып, бұл рәсімді барынша даңқты өткізуге кеңес береді.

Ислам революциясының жеңісінен кейін жалған Израиль режимі, АҚШ және Мысырдағы басшылары Кэмп-Дэвид келісіміне қол қойды. Сионистер мен олардың жақтастары АҚШ пен Еуропа елдерінің қолдауына ие болса да, тек палестиналықтарды өлтіруге сүйеніп, Палестина жерінде үстемдік ете алмайтындарын білді. Олар палестиналықтардың рухы мен еркін сындыру үшін араб үкіметтерімен ымыраға келулері керек. Осыған байланысты Мысыр жалған Израиль режимін мойындап, атышулы Кэмп-Дэвид келісіміне қол қойған алғашқы араб елі болды.

1948 жылы 15 мамырда Палестина жерінде жалған Израиль режимі орнағаннан кейін бұл режим мен араб елдері арасында бірнеше соғыстар басталды, олардың ең маңыздысы 1948 жылғы (сионистік режим орнағаннан кейін бір күн өткеннен кейінгі), 1967 жылғы (алты күндік соғыс) және 1973 жылғы (Рамазан соғысы ретінде белгілі) соғыстар болды. 1970 жылдардан бастап АҚШ арабтарды жалған Израиль режимімен бітімге келтіруге әрекеттенді, оның негізгі мақсаты оккупациялаушы Израиль режимін заңдастыру болды. 1967 жылы арабтар мен сионистік режим арасындағы алты күндік соғыстан кейін БҰҰ Қауіпсіздік кеңесі 242 қарар қабылдады. 1969 жылдың қазан айында АҚШ Мемлекеттік хатшысы Уильям Роджерс Египетке, Иорданияға, сионистік режимге және Кеңес Одағына Таяу Шығыста бейбітшілік орнату үшін 90 күндік атысты тоқтату және Израильдің 1967 жылғы шекараларға артқа шегіну туралы ұсыныс берді. «Роджерс бейбітшілік жоспары» деп аталатын бұл ұсыныстар БҰҰ-ның 242 қарарына негізделген және оларды қабылдау Израиль режимінің бар екенін жанама түрде растайтындай етіп тұжырымдалған. Бірақ сионистік режим Роджерстің жоспары негізінде Мысырмен келіссөздерге кірісуден бас тартты. Мысырда Гамаль Абдель Насер билікте болған кезде бұл ел мен Израиль арасында бейбітшілік келісімі жасалған жоқ. Насер қайтыс болып, Садат билікке келгеннен кейін Мысыр үкіметінің саясаты бірте-бірте өзгерді. Садат бұл өзгерістердің үлгісі ретінде екі негізгі саясатты қойды: біріншісі – Израильмен бейбітшілік орнату, екіншісі – Кеңес Одағынан бөлініп, Батыс блокқа жақындау. 1973 жылғы қазан соғысынан кейін АҚШ араб мемлекеттерінің рөлін бұдан былай елеусіз қалдыруға болмайтынын түсінді. Кейіннен біріншіден әртүрлі бейбіт ұсыныстар, екіншіден  Израильге қысым жасау арқылы сионистік режим мен араб мемлекеттері арасындағы ымыраға келудің шешімін табуға тырысты. Қазан соғысынан кейінгі жылдарда АҚШ шенеуніктерінің, әсіресе Генри Киссинджер мен Джимми Картердің бірқатар консультацияларынан кейін 1979 жылы 26 наурызда Садат пен Бегин арасында атышулы Кэмп-Дэвид келісіміне қол қойылды.

Кэмп-Дэвид келісімінің ерекшеліктерінің бірі оның араб-израиль дауын жан-жақты реттеуге, түптеп келгенде Мысыр мен Израиль арасында бөлек бейбітшілік орнатуға әкелмеуі болды. Бұл жоспардан кейін Батыс жағалау, Газа секторы және Голан жоталары Израильдің ықпалы мен басып алуында қалды. Мұның Мысыр үшін ауыр салдары болды, оның ең маңыздысы бұл елдің араб әлемінен оқшаулануы және аймақтағы болашақ әрекеттерінде Израильді еркімен қалдыруы болды. Мысыр мен жалған Израиль режимі арасындағы Кэмп-Дэвид келісіміне қол қою іс жүзінде сионистердің аймақтағы болашақ әрекеттеріне лицензия болды. Израильдің Ливанның оңтүстігіне басып кіруі, палестиналық қарулы қозғалыстарды қатаң басып жаншуы және сириялық күштермен соғысу Израильдің Кэмп-Дэвидтің арқасында алған рұқсаты болды. Кэмп-Дэвид келісімдері Иранда Ислам революциясы жеңіске жетіп, аймақ пен әлемдегі көптеген саяси теңдіктерді өзгерткен уақытта қол қойылды. Ислам революциясы азаттық қозғалыстарға, әсіресе палестиналық жауынгерлерге жаңа үлгі берді. Осыған орай, бітімге келу келіссөздері үдерісімен қатар басып алынған Палестина территорияларында терең саяси оқиғалар орын алды. Ислам революциясының жеңісі Палестина мәселесіне қатысты жаңа жоспарды іске қосты, бұл сионизммен қарсыласу және онымен бітімге келмеу. Кэмп-Дэвид келісімінің Иран халқының революциялық күрестерімен сәйкес келуі мұсылман және революциялық топтардың бұл келісімге деген ашу-ызасын тудырды. 1980 жылдардың басында шынайы Исламнан алынған мақсаттар мен стратегиялармен Палестина Исламдық жиһады және ХАМАС екі жаңа ұйым құрылып, сионистік режимге қарсы күрестің жаңа кезеңі басталды. ХАМАС қозғалысы «Мұсылман бауырларға» жақын болды. «Бауырлар» қозғалысының әрекеттерінен, сондай-ақ басқа топтардың, соның ішінде Палестинаны босату ұйымының социалистік және ұлтшылдық идеологиялары мен тенденцияларынан көңілі қалған және сионистік режимге қарсы күрделі, жоспарлы және қарулы күрес жүргізуді көздеген «Исламдық жиһад» қозғалысы ислам мен оның ілімдерін пайдалануды қарастырды. Исламдық сенімге сүйене отырып, Исламдық жиһад қозғалысы сионистік режимге қарсы күресте жаңа тарауды бастады. «Исламдық жиһадты» 1980 жылы екі палестиналық жауынгер Фатхи Шақаки және Абдул Азиз Оде құрған. Әуелі араб ұлтшылдығын, кейін «Бауырластық» идеяларын қолдаған шәһид Фатхи Шақақи бұл идеялардың Израильге қарсы күрес саласында сәтсіздікке ұшырауын байқап, Иран Ислам революциясын үлгі етті  және Ислам революциясының жеңісінен кейін көп ұзамай   «Хомейни – жалғыз исламдық шешім және үлгі» атты кітап шығарды. Имам Хомейнидің көзқарастарына негізделген бұл кітапта Палестина мәселесі араб немесе этникалық емес, исламдық мәселе ретінде қарастырылды. Кітаптың бір бөлігінде: «Имам Хомейни ирандықтардың өміріне мән бергені сияқты, Палестина халқының да өміріне мән беріп, жүрегімізде үміт оятты. Ислам революциясының жеңісімен біз АҚШ пен Израильді де жеңуге болатынын түсіндік. Біз Ислам  дініне сүйеніп, мұғжиза жасай алатынымызды түсіндік, сондықтан  біз имам Хомейниді Ислам тарихындағы мәңгілік көшбасшылардың бірі деп санаймыз»,- деп жазылды.