Pars Today

10 желтоқсан - Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1948 жылы Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясын қабылдаған күн. 10 желтоқсан Халықаралық адам құқықтары күні болып белгіленді.

Бұл бағдарламада біз адам құқықтарының анықтамасы мен тарихын талқылаймыз, содан кейін 10 желтоқсанның Халықаралық адам құқықтары күні деп аталуының себептері туралы айтатын боламыз. Сондай-ақ Америка мен сионистік режимнің адам құқықтарын бұзуын қарастырамыз.

Адам құқықтары – әрбір адамның табиғатынан және жай ғана адам болғандықтан ие болатын ең негізгі және туа біткен құқықтар. Бұл адамдардың түсіне, жынысына және сеніміне қарамастан барлық уақытта және барлық жерде болуы керек құқық. Бұл құқықтарға қазіргі дәуірде жаһандық аспектіге ие және қазіргі адамзат өркениетінің рухани негіздерін білдіретін белгілі декларацияларға, ережелер мен қаулыларға айналған бірқатар принциптер әсер етеді.

Кейбіреулері 1948 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымы бекіткен Адам құқықтарының Декларациясына енгізілген бұл қағидалар шын мәнінде ғасырлар бұрын ұлы монотеистік діндер айтқан концепциялардан туындаған. Солардың негізінде адамның нәсіліне, еліне, түсіне, жынысына, наным-сеніміне, әлеуметтік өмір сүру жағдайларына және дене бітіміне қарамастан, ол құрметті жан болып саналады және оның өмірі киелі. Сондықтан, ешкім оларды ешқандай түрде теріс пайдаланбауы керек және мүмкін емес. Міне, осы себепті халықаралық ұйымдарға адам өмірі, бостандығы мен қадір-қасиетінің кепілі ретінде енгізілген жоғары нормаларды жүзеге асыру және бақылау міндеті жүктелді, мұндай жауапкершіліктің нәтижесінде әлі күнге дейін дұрыс немесе толық орындалуының кепілі және кейбір жағдайларда қосарланған стандарттарға ұшырайды. Бұл құқықтар кең мағынада денсаулықты, тәуелсіздікті, жеке дамуды, тұрғылықты және өмірлік саясатты, мәдениетті, жұмысты, әлеуметтік қолдауға құқықты және барлық салаларда тұрақты қауіпсіздікті қамтиды.

1946 жылы 16 ақпанда Лондонда БҰҰ-ның Экономикалық және әлеуметтік Кеңесінің бірінші отырысы өтті. Бұл кеңес қарар шығару арқылы БҰҰ-ның Адам құқықтары жөніндегі комиссиясын құрды. Осы қаулы негізінде бұл комиссия БҰҰ-ның Экономикалық және әлеуметтік кеңес хатшысына азаматтық бостандықтар, азшылықтарды қорғау және жынысына, нәсіліне, тілі мен дініне байланысты кемсітушілікке тыйым салу туралы жаһандық пактіге қатысты ұсыныстарды, ұсыныстарды және баяндамаларды ұсынуға міндеттелді.  1946 жылы мамырда 18 елден бұл комиссия құрылып, БҰҰ Хатшылығында адам құқықтары жөніндегі бөлімнің құрылуымен комиссияға қолжетімді болу үшін халықаралық құжаттарды немесе елдердің ішкі заңдарын жинау жұмыстарын бастады.

Экономикалық және әлеуметтік кеңестің отырысы Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясын дайындау және құрастыру мақсатында азаматтық және халықаралық құқықтар бойынша маманданған директорлар кеңесінің құрамымен өтті және ақырында, екі жылдан кейін, яғни 1948 жылы бұл декларация дайындалды. 1948 жылғы 10 желтоқсандағы тарихи сессиясында Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы дайындалғаннан кейін Парижде БҰҰ Бас Ассамблеясы бұл декларацияны 48 дауыспен, 8 қалыс және қарсы дауыспен бекітті, осылайша бұл күн Халықаралық адам құқықтары күні ретінде аталды.  Кеңес Одағы, Украина Кеңестік Социалистік Республикасы, Беларусь Социалистік Республикасы, Югославия Федеративтік Социалистік Республикасы, Польша Халық Республикасы, Чехословакия, Сауд Арабиясы және Оңтүстік Африка Одағы дауыс беруден қалыс қалған сегіз елдің қатарында болды.

Адам құқықтарының декларациясы кіріспеден және 30 баптан тұрады, оның бірінші бабында адамдардың теңдігі және олардың арасындағы бауырмалдық рухының үстемдігі туралы айтылған және былай делінген: "Барлық адамдар азат болып туылады, қадір-қасиеті және құқықтары жағынан тең. Әркімнің ақыл-ойы мен ар-ожданы бар және бір-біріне бауырмалдықпен қарау керек".

Және сол сияқты  30-бапта: "Осы декларацияның ережелерінің ешқайсысы кез келген үкіметтің, халықтың немесе жеке адамның осы декларацияда қамтылған құқықтар мен бостандықтарды жоюға бағытталған қандай да бір қызметті немесе әрекетті жүзеге асыру құқығын білдіретіндей түсіндірілмеуі керек",- деп көрсетілді.

Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы бекітілгенімен, шындық басқаша болып шықты. Өйткені Екінші Дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін бүгінгі күнге дейін адам құқықтарын қорғаудағы халықаралық қауымдастықтың алға қойған мақсаттары мен көрсеткіштерінің арасындағы үлкен қашықтықты көрсететін оқиғалар болды. Осылайша, бастапқы идеяға қарамастан, адам құқықтарын қорғау ұраны іс жүзінде Батыс үкіметтерінің кейбір басқа елдерге өздерінің отаршылдық мүдделерін алға жылжыту үшін саяси және экономикалық қысым жасау құралы болды.  

Бағдарламаның жалғасында адам құқықтарын жақтаймыз деген, бірақ адамзатқа қарсы көптеген қатыгез декқылмыстар жасаған АҚШ пен сионистік режимнің қылмыстарын қарастырамыз.

Америка әрқашан халықаралық ұйымдар мен институттарда адам құқықтары саласындағы қолдаушы және жетекші үкімет ретінде көрінуге тырысқанымен, шын мәнінде бұл ел адам құқықтары саласындағы ең әлсіз құрылымдардың біріне ие. Заңсыз қамау, адам құқықтарын бұзатын елдерге қару сату, кедейлік пен теңсіздік, гендерлік зорлық-зомбылық, кең таралған нәсілдік кемсітушілік Американың адамзатқа қарсы қылмыстарының бірнеше мысалы ғана. АҚШ сияқты сионистік режим де адамзатқа қарсы көптеген қылмыстар жасады және бұл қылмыстардың барлығына Америка қолдау көрсетті.

ИИР Адам құқықтары жөніндегі штабы жуырда Израильдің сионистік режимінің соңғы 75 жылда жасаған ең маңызды қылмыстары туралы есебін екі бөлімнен құрастырды. Бірінші бөлімде Израильдің балаларды өлтіру және апартеид режимінің 75 жылдық қылмыстарының тізімі туралы болса, екінші бөлімде Біріккен Ұлттар Ұйымы мен Адам құқығы кеңесінің сионистік режимге қарсы қарарлары туралы. Сионистік режимнің адамзатқа қарсы соңғы қылмыстарының бірі осы режимнің жақында Газада жасаған қылмыстары болып табылады. Ислам республикасы адам құқығы штабының жуырдағы есебіне сәйкес, соңғы 40 күнде 45 мыңнан астам адамның шәһид болып, жараланғаны, 33 мыңнан астам тұрғын үй мен инфрақұрылымның қирағандығы, бір миллион адам босқынға ұшыраған. Осы күндердегі 400 мың адам – Израильдің сионистік режимінің адам құқығының ең үлкен талапшылы АҚШ ынтымақтастығы арқылы Газаның қорғансыз және жазықсыз халқына қарсы жасаған қылмыстарының бір бөлігі ғана.

Жалған Израиль режимі орнағаннан бері 2022 жылға дейін өткен 75 жыл ішінде Бас Ассамблея, Қауіпсіздік кеңесі және Адам құқықтары кеңесі Израильге қарсы 512 қарар мақұлдағанын, осылардың ішінде сионистік режимге қарсы 55 қарар Америка тарапынан вето қойылған.  Америка мен Израильдің адамзатқа қарсы жасаған қатыгез қылмыстарының бір бөлігі ғана болып табылатын бұл істерді қарастыра отырып, біз сионистік режим мен Американың тарих бойында әрқашан адам құқықтарын бұзудың нақты мысалдары болғанын көреміз.

Соңында Ислам революциясының жетекшісі аятолла Хаменеидің Америкаға қатысты мәлімдемелерінің біріне сілтеме жасаймыз. Аятолла Хаменеи былай деген: "Америкалықтар «біз адам құқығын қолдаймыз» дейді! Біз "сіздер адам құқығын мүлде қабылдамайсыздар, американдық ірі компаниялар мен капиталистердің құқықтарына сенесіздер, бүкіл әлемдегі американдық режимнің заңсыз мүдделеріне сенесіздер" дейміз".