Иранда Әһли Бәйт пен Ислам пайғамбарының немересі шәһид болған күнін еске алу

Исламның ұлық пайғамбарының немересі әрі отбасы мүшесі Аба Абдулла әл-Хұсейннің (ғ.с.) шәһид болуына байланысты аза күндері һижраның 1446 жылы мұхаррам айының бірінші онкүндігінде бүкіл исламдық Иранда ерекше кеңістік орнады.

Имам Хусейн мен оның адал серіктері хижраның 61-ші мұхаррам айының 10-ы күні Кербалада шәһид болды. Pars Today агенттігінің хабарлауынша, мұхаррам айы мен имам Хұсейн (ғ.с.) мен оның адал серіктерінің шәһид болуына байланысты аза тұту күндерімен бір мезгілде Ирандағы имам Хұсейннің (ғ.с.) сүйіспеншілері киелі жерлерді, мешіттерді, мешіттерді, тіпті үйлерінің есігін қара жауып, шәһидтерді жоқтауда.

Ежелден Иранда қара киім кию мұң мен қайғының символы болған, егер біреу қайғылы оқиғаға ұшырап, жақындарынан айырылса, қара киімді кию дәстүрі болған.

Pars Today осы репортажының жалғасында Иран халқының имам Хұсейн (ғ.с.) мен оның адал серіктерінің шәһид болуына байланысты аза тұту күндері суреттерін ұсынамыз:

«Хұсейни сәбилерінің бас қосуы» хижраның 61-ші жылы Ашура күні Кербала оқиғасында шәһид болған балаларды еске алу рәсімі болып табылады. Бұл рәсім жыл сайын мұхаррам айының бірінші жұмасының таңында Иран қалалары мен әлемнің кейбір елдеріндегі, соның ішінде Үндістан, Пәкістан, Бахрейн, Ирак, Сауд Арабиясы, Түркия және Ауғанстанда өткізіледі. Бұл рәсімде сәбилеріне жасыл түсті киім кигізіп, орамал тағып, бастарын байлаған аналар жиналады. Ашура шәһидтерінің балаларын еске алу және жоқтау, аналардың сәбилерге бесік жасау және бесік жырын айту Ирандағы ескі діни рәсімдердің бірі.

Алау жағу – Иран мен Ирактағы Мұхаррам күндеріндегі аза тұту рәсімдерінің бірі. Бұл рәсімде көшелер мен алаңдарда, киелі орындарда от жағылады.

«Пальма тасмалдау» – ирандықтардың имам Хұсейнді (ғ.с.) аза тұту рәсімдерінің бірі. Бұл рәсімде аза тұтатын орындарда адамдар түрлі-түсті орамалдар мен айналармен безендірілген қара жамылғысы бар табыт тәрізді жасалған нәрсені алып жүреді. «Пальма тасмалдау» Иранның орталық шөлінің айналасындағы қалалар мен елді мекендерде жиі кездеседі.

Бір-бірінің қасына тұрып, кеуде соғу – Иранның  Шахруд  қаласының тұрғындарының ежелгі аза тұту әдет-ғұрыптарының бірі.

Бір-бірінің қасына тұрып, кеуде соғу – әркім сол қолын жанындағы адамның беліне ілмектеп, оң қолмен кеудесін ұрады.  Кеудені рсы әдіспен соғу Шахруд (егіншілік) халқының өмір салтынан алынған және дәстүрге бірте-бірте енген.