Wall Street Journal хабарлады: Ирандықтар өздерінің қызыл сызығына бірігеді
(last modified Sat, 24 May 2025 10:54:10 GMT )
Maм 24, 2025 16:54 Asia/Almaty
  • Wall Street Journal хабарлады: Ирандықтар өздерінің қызыл сызығына бірігеді

ParsToday – Американың The Wall Street Journal басылымы АҚШ-тың Ирандағы уран байыту жұмыстарын тоқтату туралы заңды түрде жарамсыз талаптарына сілтеме жасап: «Иран қайраткерлері бірігіп, Теһранның қызыл сызықтан өтпейтінін жариялады»,- деп мәлімдеді.

Wall Street Journal-дың жуырдағы есебіне сәйкес, АҚШ Ирандағы уранды байыту ісін толығымен жоюды талап етіп, оны кез келген жаңа келісімнің негізгі шарты деп санайды, ал Теһран бұл талапты өзінің егемендік құқықтарына қайшы және еш негізсіз деп сипаттады. ParsToday агенттігінің ISNA-ға сілтеме жасап хабарлауынша, осыған байланысты Иран Сыртқы істер министрі Сейед Аббас Арақчи Римге аттанар алдында бірнеше сағат бұрын «Х» әлеуметтік желісінде ашық хабарламасында: «Нөлдік байыту = келісім жоқ» деп жазды.

The Wall Street Journal өз есебінде: «АҚШ-тың Ирандағы уран байыту жұмыстарын тоқтату талабына жауап ретінде ирандық қайраткерлер Теһранның ішкі байытуды сақтаудағы бұрыннан келе жатқан қызыл сызығынан қайтпайтынын мәлімдеп, біртұтас ұстанымға ие болды»,- деді.

Осы есепке сәйкес, қазір байыту мәселесі келіссөздердегі ең маңызды түйіспеге айналды. АҚШ бұл әрекеттерді жалғастыру болашақта ядролық қарудың жасалуына әкелуі мүмкін деп мәлімдейді. Керісінше, Иран өзінің ядролық бағдарламасы толығымен бейбіт мақсатты және Атом Қуаты халықаралық агенттіктің бақылауында екенін алға тартады.

Осы америкалық басылымның хабарлауынша, АҚШ президенті Дональд Трамп Иранмен келіссөздер үшін екі ай мерзім белгіледі. Алайда Wall Street Journal өз есебінде: «Бұл мерзімнің қаншалықты міндетті екені белгісіз. Алайда бұл мерзімнің қаншалықты міндетті екені белгісіз. Америкалық қайраткерлер Иранның Американың келісімге қатысты кейбір ұсыныстарына оң жауап бергенін айтты. Трамп өткен аптада келісімнің жақын екенін айтты»,- деді. 

 

Израильдің рөлі және американдық ұсыныстар

Wall Street Journal газеті де Израиль премьер-министрі Биньямин Нетаньяхудың Ирандағы уран байыту жұмыстарын тоқтатуды қолдағанына сілтеме жасап: «Нетаньяху Трамп әкімшілігінің Иран уран байыта алмайтын келісімге келу мақсатын қолдады» деп жазды.

Америкалық басылым келіссөздер барысында Американың Иранның өзіне қажет байытылған уранды басқа елдерден импорттауын ұсынғанын, бірақ Иран билігі ішкі байыту қуатын жоюға әкелетін кез келген келісімді қабылдамады деп толықтырды.

Иран билігі елдің ядролық бағдарламасының толығымен бейбіт мақсатта екенін және оны байыту іс-шараларына Ядролық қаруды таратпау шарты (NPT) бойынша рұқсат етілгенін бірнеше рет мәлімдеген. Шарттың 4-ші бабында мүше мемлекеттердің ядролық технологияны бейбіт мақсатта пайдалануға ажырамас құқығы бар екені және бұл құқыққа уранды байытуды қоса алғанда, бүкіл ядролық отын циклі қамтылатыны анық көрсетілген.

 

Уран байыту; Егемендік пен ұлттық абыройдың белгісі

Wall Street Journal басылымының жазуынша, ирандық тұрғыдан байыту мәселесі техникалық немесе энергетикалық талқылаудан асып түседі. Бұл технология ғылыми, стратегиялық жетістік, ұлттық тәуелсіздік символы болып саналады.