Әғраф сүресі, 231-ші бөлім, 83-86 аяттар

"Әғраф" сүресінің 83-84 аяттары:

"Сонда Лұт (ғ) пен жанұясын құтқардық. Бірақ қатыны ғана апатқа ұшырағандардан болды. (83) Оларға бір жаңбыр жаудырдық. Күнәһарлардың соңының қалай болғанын көр! (84)"

Лұт қауымы ол хазіреттің уағыздарын қабылдау мен күнәдан аулақ жүрудің орнына, осы илаһи пайғамбар мен оның серіктерін пәк болғандығы үшін қуып шығармақ болады. Осы аяттар былай дейді: "Бұл қауымның басым бөлігі осындай болып, мұны қалағандықтан, оларға А...-ның азабы түседі. Тек хазірет Лұт (ғ) пен оның серіктері ғана құтқарылады". Бұл оқиғадағы қызықты жайт, осы пайғамбардың зайыбы азғын еркектердің күнәсін жасамаса да, жұбайын қолдаудың орнына күнәһар қауымды жақтап, олардың ісін құптағандықтан жазаға душар болып, құриды. Лұт қауымының азабы, Қағбаны қирату үшін Меккеге шабуыл жасаған Әбрахе мен оның әскері душар болған азапқа ұқсас. "Һуд" сүресінің 82-ші аятында Лұт қауымына берілген азап туралы: "Сондай-ақ үстеріне ерекше әзірленіп қыздырылған тас жаудырдық",-делінген. Ал "Піл" сүресінде "піл иелерінің" азабы жайлы: "..... оларға балшықтан жасалған тастар атты",-делінген. Бұл аяттардан үйренетініміз:

Біріншіден, А...-ның жазасы мен сауабына бөленуде туысқандық байланыстар ешқандай әсер етпейді. Сондықтан бір пайғамбардың зайыбы жазаланғанымен, оның серіктері құтқарылады.

Екіншіден, әйел де еркек сынды тәуелсіз тұлға. Ол өзінің ой-пікірі мен сенімін өзі таңдауға ерікті. Лұттың (ғ) зайыбы күпірліктің жолын таңдаса, Перғауынның зайыбы Мұсаның (ғ) жолын ұстанады.

Үшіншіден, А...-ның қаһары тек қияметте ғана емес, кейде осы дүниеде де илаһи азап түседі.

"Әғраф" сүресінің 85-ші аяты:

"Мәдян еліне туыстары Шұғайыпты (ғ) жібердік: "Әй, елім! А...-ға құлшылық қылыңдар. Сендердің одан басқа тәңірлерің жоқ. Сендерге Раббыларыңнан ашық бір дәлел келді. Енді өлшеуді, тартуды толық орындаңдар. Адамдардың нәрселерін кемітпеңдер. Түзетілгеннен кейін жер жүзінде бүліншілік қылмаңдар. Егер иман келтірген болсаңдар, сендерге осы істерің жақсы",-деді. (85)"

Лұт қауымының оқиғасынан кейін бұл аят хазірет Шұғайыб (ғ) мен оның қауымының әңгімесіне тоқталып: "А... тағала Шам жерінің ауа-райы жағымды аймағында тұрып жатқан Мәдян қауымынан Шұғайыб есімді пайғамбарды таңдады. Аталмыш қауым сауда-саттықта нәрселерін кемітіп сататын болғандықтан, осы илаһи пайғамбарды оларды бұл қылықтарынан тыю үшін жіберді. Шұғайыб (ғ) оларға заттарды дұрыс өлшеп сатуды және тапсырылған нәрсені толық беруді ескертетін. Ол "кемітіп сатуды" жер бетіндегі азғындықтың бір түрі және иманға қайшы іс деп атады",-дейді. Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, имансыз адамға үнемі адасу мен азғындыққа шалдығу қаупі төніп тұрады. Кейде ахлақтық, ал кейде экономикалық азғындық.

Екіншіден, илаһи діндер мен пайғамбарлар тек ғибадат пен құдайға құлшылық етуді ғана ойламаған. Олар әлеуметтік түйткілдер мен экономикалық мәселелерге де көңіл бөліп, бұл салада кез-келген келеңсіздіктермен күрескен.

Үшіншіден, имандылық дұрыс еңбек етуді және мәміледе әділдік пен ынсапты сақтауды қажет етеді.

"Әғраф" сүресінің 86-шы аяты:

"Иман келтіргендерді А...-ның жолынан тосып, бопсалап, қыңырлық іздеу үшін әрбір жол үстінде отырмаңдар. Және ойлаңдар, сендер аз едіңдер, А... көбейтті. Және де бұзақылардың соңы қалай болды, қараңдар! (86)"

Шұғайыбтың қауымы мүміндерге түрлі қоқан-лоққылар жасап, оларға қорлық көрсетеді. Хазірет Шұғайыб (ғ) Мәдян халқын ахлақ пен әлеуметтік әдепті сақтауға, мүміндерге астыртын әрекеттер жасап, оларды өлтіріп, тонау секілді қарсы шаралар жасамауға шақырып, А...-ның нығметтерін еске алуды ескертеді. Мәдян халқы сондай-ақ А...-ның нұсқауларын бұрыс көрсету арқылы мүміндерді ақиқат жолынан жаңылыстырумен айналысқан. Хазірет Шұғайыб (ғ) оларды мұндай істен тыйып, былай дейтін: "А...-ның нығметтерін еске алып, күнә мен жамандықты қойыңдар. Сендер үнемі аз болып, жойылуға жақындаған қауым едіңдер. Бірақ А... тағала сендерге молшылық беріп, сандарыңды көбейтіп, күш берді. Ендеше осы илаһи нығметтерге шүкірлік білдіріп, жамандық істеуді доғарыңдар, бұрынғылардан өнеге алыңдар. Азғындардың соңы жаман болады". Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, А...-ның жолына қарсы дұшпандар үнемі мүміндерге қауіп төндіреді. Ол мүміндерді адастыру үшін кез-келген айла-тәсілдерді қолданады.

Екіншіден, адамдарды тура жолға шақырып, олардың ақиқатты қабылдауына жағдай жасау әдістерінің бірі – А... тағаланың нығметтерін еске салу мен олардың көңілін бұрынғы халықтардың тағдырына аударту болып табылады.