Әғраф сүресі, 228-ші бөлім, 67-71 аяттар:

"Әғраф" сүресінің 67-ші аяты:

""Әй, елім! Мен бір ақымақ емеспін. Әлемдердің Раббы тарапынан бір елшімін",-деді. (67)"

Өткен бағдарламада айтқанымыздай, Ғад қауымының ақсақалдары хазірет Һудтың (ғ) уағыздарын қабылдамай, осы илаһи пайғамбардың сөздерін қабылдамауына қисынды дәлел келтірудің орнына, оны балағаттап, кемсіткен соң оны "ақылсыз" деп те айыптайды. Бұл аят хазірет Һудтың (ғ) оларға берген жауабына тоқталып: "Ол аса байсалдық пен сабыр сақтап, оларды жамандамай және надан деп атамай, бұл айыпты негізсіз деп айтты",-дейді. Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, пайғамбарлар ең ауыр үгіт-насихаттар мен айыптарға кездескенімен, ешқашан райынан қайтқан емес.

Екіншіден, біз өзімізге қатысты айыпты жоққа шығаруға құқылымыз. Бірақ біреудің жаман сөзін өзіне қайтаруға хақымыз жоқ.

Үшіншіден, халықты ақиқат жолына сәтті шақырудың шарты - сабырлылық пен байсалдылық.

"Әғраф" сүресінің 68-ші аяты:    

"Сендерге Раббымның жібергендерін жалғастырамын. Әрі сендерге сенімді бір үгітшімін. (68)"

Өткен бағдарламада Ғад қауымының хазірет Һудтың (ғ) уағыздарына қарсы қисынсыз және масқаралаушы әрекеттерін баяндағанбыз. Осы аят былай дейді: "Хазірет Һуд (ғ) оларға жағымсыз мінез көрсетпей, қайта өзін халықтың жанашыры ретінде таныстырды. Сондай-ақ А... тағаланың жолдауын жеткізуде аманатты сақтағанын және өз ойынан ештеңе шығармағанын айтты". Пайғамбарларға осындай міндет берілмес бұрын олардың адалдығы мен дұрыстығына халықтың көзі жетті. Олар халықтан ештеңені дәмеленбейді. Бірақ олар пайғамбарлыққа таңдалған сәтте, олардың әкелген шындығы кейбіреулердің мүддесіне сәйкеспегендіктен, оны қабылдаудан бас тартады. Шамалары келгенше сол пайғамбарды масқаралап, кемсітіп, өтірікке шығарады. Бұл аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, пайғамбарлар өздерінің барлық күш жігерін А... тағаланың дінін уағыздауға жұмсайды және осы жолда еш аянбайды.

Екіншіден, дін уағыздаушыларының екі маңызды ерекшелігі - жанашырлық пен аманатшылдық болып табылады.

"Әғраф" сүресінің 69-шы аяты:  

"Раббыларың тарапынан өздеріңнен, сендерге ескерту үшін бір кісіге насихат келуіне таңырқайсыңдар ма? Ойлаңдар! Сол уақытта А... сендерді Нұх қауымынан кейін орынбасар қылып, әрі тұлға жаратылысында да артық қылды. Ендеше А...-ның нығметтерін еске алыңдар, әрине құтыласыңдар. (69)"

Құранның осы және өзге де аяттарында келтірілгендей, Ғад қауымының халқы ірі денелі әрі мықты болған. Құранның сипаттауы бойынша, қазаға ұшырағанда олардың денелері - жерге құлаған құрма ағашының діңгегі тәрізді болған. Бұл аят оларға былай дейді: "Хазірет Һуд өз араларыңнан шыққан адам. Ол, оған қарсы шығатындай басқа қауымнан емес. Ол сендерден және сендерге жақсы ниетпен келіп, ескерту жасайды. Оған тек ескерту мен саналарыңды ояту мәселесі ғана аян етілді. Біз оған тек, сендер А... тағаланы еске алудан және оның нығметтерінен ғапыл болудан сақтайтын нәрселерді ғана аян еттік. Сендер дүниеде бақытқа жету үшін жаратылыстың басталуы мен аяқталуына, сендерді осылай мықты етіп жаратқан А...-ға және бағынбаушылығы салдарынан құрып кеткен Нұх қауымының орнына сендерді әкелгеніне ой салуларың керек. Сондықтан егер сендер олардың жолымен жүрсеңдер, сондай тағдырға душар боласыңдар". Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, пайғамбарлар – өздерін халықтан артықпыз деп санамайды, қайта олар халықтан, халықтың арасында және халық үшін келеді.

Екіншіден, дененің күш-қабілеті А...-ның нығметі болғандықтан, оны дұрыс жолда жұмсау керек. Әйтпесе өкініш пен жойылуға себеп болады.

"Әғраф" сүресінің 70-ші аяты: 

"Олар: "Сен бізге жалғыз ғана А...-ға құлшылық қылуымыз және ата-бабаларымыздың табынатындарын тастауымыз үшін келдің бе? Егер рас айтушылардан болсаң, бізді құқайлаған азабыңды әкел",-деді. (70)"

Бұл аят, А...-ның елшісі сөздерін жоққа шығаруға ешқандай дәлел келтірмей, тек ата-бабалары мұндай құдайға табынбаған деген себеппен оны мойындамай, тіпті одан жаманы азап туралы уәдені келемеждеудегі кәпірлердің асқан топастығы мен жеккөрушілігі және қырсықтығын көрсетеді. Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, ата-бабалардың салт-дәстүрі мен сенім-нанымдарына санасыз ере беруге болмайды. Өйткені негіз – туысқандық және рулық-тайпалық байланыс емес, ақыл мен қисын болып табылады.

Екіншіден, негізсіз жеккөрушілік пен еру адамға ақиқатты көргізбейді, қайта адамды одан сайын жауыздыққа итереді.

Үшіншіден, пайғамбарлар ырымдар мен адасушылыққа кездескенде, мұндай дәстүрлерді қиратушы болды.

"Әғраф" сүресінің 71-ші аяты:

"(Хұд .ғ.): "Раббыларың тарапынан азап және ашу тиісті болды. А... оған ешбір дәлел түсірмеген, аттарын өздерің және аталарың қойған тәңірлерің жайында менімен таласасыңдар ма? Енді нәтижені күтіңдер, сен де сендермен күтушілерденмін",-деді. (71)"

Хазірет Һудтің (ғ) өз қауымын бір құдайға құлшылық етуге шақырудағы сабыры мен шыдамдылығына және оның жанашырлық қарым-қатынасына қарамастан, бұл қауым ақиқатты мойындамақ түгілі, оған қарсы шығып: "Егер қиямет пен А...-ның азабы шын болса, осы дүниеде оның бір шетін бізге көрсет! Бізге азап түсір!",-дейді. Осы аятта хазірет Һуд (ғ) оларға: "Өздерің осынша қырсығып, тілегендерің үшін осы дүниеде мен де, сендер де күткен азап тез арада беріледі. Өйткені сендер өздеріңді жаратқан А...-ға құлшылық етпей, оларға құдайдың атын қойып, табынатын ағаштарың мен тастарың ойдан шығарған нәрселер. Бұларда құдірет, білім, рақымдылық пен хикмет секілді А...-ның ешқандай ұлылығы жоқ",-дейді. Осы аяттан үйренетініміз:

Біріншіден, біздің заманымыздағы пәлеге айналған мәнсіз зор атаулардан бойымызды аулақ ұстап, ақиқаттың соңында болайық.

Екіншіден, адамның сенімдері санасыз ерудің емес, қисын мен дәлел негізінде болуы тиіс.