Ғоламреза Тахти
Сәу 12, 2016 13:18 Asia/Almaty
Естеріңізде болса, өткен бөлімде ирандық палуандар-жәуанмәрттар жайлы баяндадық.
Бүгін де сіздерді ирандық ұлы палуандардың бірі Ғоламреза Тахтимен таныстырмақпыз. Тахти х.ш.ж.с.б. 1309 жылы (1930 жыл) Теһранның көне аймақтарының бірінде дүниеге келді. Ол күреспен шұғылдануды жасөспірімдік кезінен бастап, әлем қаһармандарының біріне айналды. Тахти зұлымдық пен әділетсіздіктен жапа шегіп, жәбірленуші халықты қорғады. Бір алтын және екі күміс медаль – Тахтидың Олимпиада ойындарына қатысуының нәтижесі. Ол дәстүрлі діни наным-сенімдерге ие әрі қайырымды адам болып, өзінің адамгершілігімен адамдардың көңілінен шыққан. Бүгін Мұхаммад пен Рамин Ғоламреза Тахти жайлы әңгімелеседі. Алдымен жаңа сөздерге назар аударалық:
|
сен айттың |
ту гофти |
تو گفتي |
|
палуан |
пäһлаван |
پهلوان |
|
қаһарман |
қäһреман |
قهرمان |
|
күрескер |
коштигир |
کشتي گير |
|
олимпиада |
олампик |
المپيک |
|
ол қатысты |
у шеркäт кäрд |
او شرکت کرد |
|
жылдар |
салһа |
سالها |
|
бір мың тоғыз жүз елу екі |
һезар-о ноһсäд-о пäнджаһ-о до |
1952 |
|
бір мың тоғыз жүз елу алты |
һезар-о ноһсäд-о пäнджаһ-о шеш |
1956 |
|
бір мың тоғыз жүз алпыс |
һезар-о ноһсäд-о шäст |
1960 |
|
әлем |
джäһан |
جهان |
|
сайыс, жарыс |
мосабäғе |
مسابقه |
|
жарыстар |
мосабäғеһа |
مسابقه ها |
|
медаль |
медал |
مدال |
|
ол алды |
у герефт |
او گرفت |
|
неге |
чера |
چرا |
|
сендер айтасыңдар (сіздер айтасыздар) |
шомо мигуйид |
شما مي گوييد |
|
ол көмектесті |
у комäк кäрд |
او كمك كرد |
|
ол көмектесетін |
у комäк микäрд |
او کمک مي کرد |
|
барлық |
һäме |
همه |
|
халық, адамдар |
мäрдом |
مردم |
|
олар айтатын |
анһа мигофтäнд |
آنها مي گفتند |
|
палуандар әлемі |
джäһане пäһлäван |
جهان پهلوان |
|
олар ұнатады |
анһа дуст дарäнд |
آنها دوست دارند |
|
кезде |
вäқти |
وقتي |
|
жақын |
нäздик |
نزديك |
|
жер сілкінісі |
зелзеле |
زلزله |
|
ол келді |
ан амäд |
آن آمد |
|
ол жер |
анджа |
آنجا |
|
ол кетті |
у рäфт |
او رفت |
|
наным-сенім |
этеқад |
اعتقاد |
|
наным-сенім тұрғысынан |
äз нäзäре этеқади |
ازنظر اعتقادي |
|
тұлға, адам |
фäрд |
فرد |
|
мүмін |
момен |
مومن |
|
ол мүмін болды |
у момен буд |
او مومن بود |
|
үкімет |
хокумäт |
حكومت |
|
үстемшіл |
сетäмкар |
ستمكار |
|
Пахлави |
пäһлäви |
پهلوي |
|
ол қарсылық көрсетті |
у мохалефäт микäрд |
او مخالفت مي كرد |
|
өте, көп |
бесиар |
بسيار |
|
қызықты хикая |
дастане джалеб |
داستان جالب |
|
мен білемін |
мäн миданäм |
من مي دانم |
|
менің білгім келеді |
мäн дуст дарäм беданäм |
من دوست دارم بدانم |
|
туралы |
дäрбаре |
درباره |
|
нәрселер, заттар |
чизһайи |
چيزهايي |
Енді Мұхаммад пен Раминге қосылайық. Олар теледидардан спорт бағдарламасын тамашалап отырып, палуандық пен Иранның палуандары жайлы әңгімелеседі. Назар аударайық:
|
Мұхаммад: Тахти Пуриайи Вали сияқты палуан деп айтып едің ғой. Тахти кім болды? |
Мухаммад: Гофти Тахти һäм месле Пуриайи Вали, пäһлäван äст. Тахти ки буд? |
محمد - گفتي تختي هم مثل پورياي ولي ، پهلوان است . تختي كه بود ؟ |
|
Рамин: Ғоламреза Тахти палуан болды. Ол үш рет олимпида ойындарына қатысты. |
Рамин: Ғäламреза Тахти йек коштигир буд. У дäр се олемпик шеркäт кäрд. |
رامين - غلامرضا تختي يک کشتي گير بود . او در سه المپيک شرکت کرد . |
|
Мұхаммад: Ол қай жылдары олимпиада ойындарына қатысты? |
Мухаммад: У дäр че салһайи дäр олампик шеркäт кäрд? |
محمد - او در چه سالهايي در المپيک شرکت کرد ؟ |
|
Рамин: 1952, 1956 және 1960 жылдары |
Рамин: Дäр салһайе һезар-о ноһсäд-о пäнджаһ-о до, һезар-о ноһсäд-о пäнджаһ-о шеш вä һезар-о ноһсäд-о шäст. |
رامين - در سالهاي 1952 ، 1956 و 1960 |
|
Мұхаммад: Ол әлем қаһармандарының бірі екен ғой. |
Мухаммад: Пäс у äз қäһреманане джäһан буд. |
محمد - پس او از قهرمانان جهان بود . |
|
Рамин: Ия. Ол әлтүрлі жарыстарда медальдар алды. |
Рамин: Бäле. У дäр мосабäғеһайе мохтäлеф медал герефт. |
رامين - بله . او در مسابقه هاي مختلف مدال گرفت . |
|
Мұхаммад: Тахтиді неге палуан-жәуанмәрт дейсіңдер? |
Мухаммад: Чера бе Тахти пäһлäван мигуйид? |
محمد - چرا به تختي پهلوان مي گوييد ؟ |
|
Рамин: Тахти да Пуриайи Вали сияқты палуан болып, адамдарға көмектесті. Иран халқы оны «палуандар әлемі» деп атайтын. |
Рамин: Тахти һäм месле Пуриайи Вäли, пäһлäван буд вä бе һäме комäк микäрд. Мäрдоме Иран бе у джäһане пäһлаван мигофтäнд. |
رامين - تختي هم مثل پورياي ولي ، پهلوان بود و به همه کمک مي کرد . مردم ايران به او جهان پهلوان مي گفتند . |
|
Мұхаммад: Палуан-жәуанмәрттар адамдарды жақсы көреді екен ғой, ал халық палуан-жәуанмәрттарды жақсы көреді. |
Мухаммад: Пäс пäһлаванһа мäрдом ра дуст дарäнд вä мäрдом низ пäһлäванһа ра. |
محمد - پس پهلوانها مردم را دوست دارند و مردم نيز پهلوان ها را . |
|
Рамин: Ия.Қазвинге жақын жерде жер сілкінісі болған кезде Тахти сол жерге барып халыққа көмектесті. |
Рамин: Бäле. Вäқти дäр нäздикие Қäзвин зелзеле амäд, Тахти бе анджа рäфт вä бе мäрдом комäк кäрд. |
رامين - بله . وقتي در نزديكي قزوين - زلزله آمد ، تختي به آنجا رفت و به مردم کمک کرد . |
|
Мұхаммад: Тахти наным-сенім тұрғысынан қалай болды? |
Мухаммад: Тахти äз нäзäре этеқади чегуне буд? |
محمد - تختي از نظر اعتقادي چگونه بود ؟ |
|
Рамин: Ол мүмін болды. Пахлавидің үстемшіл үкіметіне қарсы тұрды. |
Рамин: У фäрди момен буд вä ба хокумäте сетäмкаре Пäһлäви мохалефäт микäрд. |
رامين - او فردي مومن بود و با حكومت ستمكار پهلوي مخالفت مي كرد . |
|
Мұхаммад: Ирандық палуан-жәуанмәрттардың хикаялары өте қызықты. Хосейн Резазаде туралы көбірек білгім келеді. |
Мухаммад: Дастане пäһлäванане ирани бесиар джалеб äст. Дуст дарäм дäрбарейе Хосейн Резазаде һäм чизһайи беданäм. |
محمد - داستان پهلوانان ايراني بسيار جالب است . دوست دارم درباره حسين رضا زاده هم چيزهايي بدانم . |
Рамин айтқандай, Тахти халықты жақсы көрді. Себебі, оның өзі де қарапайым халықтың арасынан шыққан еді. Жылдар бұрын Қазвинге жақын маңда жер сілкінісі орын алған кезде ол гуманитарлық көмек жинап, оларды зардап шеккендердің арасында тарату арқылы оларға көмектесуге күш салды. Қазір де осы аймақтың халқы Тахтидің жақсылықтарын ұмытқан жоқ. Тахти Пахлави үкіметінің қастандықтарымен күресіп, халықты содан хабардар етуге тырысты. Тахти 1346 жылы кенеттен күдікті түрде қайтыс болды. Иран халқы оның өлімінің себепкерін Пахлави режимі деп есептейді. Келесі бөлімде сіздерді Иранның келесі бір палуаны – Хұсейн Резазадемен таныстырамыз.
Тегтер
