Фесенджан
Мұхаммад пен Саид жұма күні мейрамханаға барып, "фесенджан" атты ирандық тағам жеп қайтуға келіседі.
Мұхаммад әлі фесенджан жеп көрмеп еді. Фесенджан – палаумен бірге берілетін дәмді бір тағамның түрі. Тауық етін не фаршты ұнтақталған жаңғақ, аздап пияз қосып, анар пастасымен бірге пісіреді. Осы ирандық дәмді тағам қонақасылар, үйлену тойлары және тағы да басқа мейрамдарда қонақтарға ұсынылады. Бұл тағам әртүрлі қалаларда алуан түрлі әдіспен дайындалады. Алдымен бүгінгі бөлімнің жаңа сөздерімен танысып, кейін Мұхаммад пен Саидтің әңгімесін тыңдаймыз:
есіңде ме |
йадäт һäст |
یادت هست |
жұма |
джоме |
جمعه |
мейрамхана |
рестуран |
رستوران |
сен айттың |
ту гофти |
تو گفتی |
біз барамыз |
ма мирäвим |
ما می رویم |
қазір |
äлан |
الان |
есіме түсті |
йадäм амäд |
یادم آمد |
мен ұмытып кетіппін |
мäн фäрамуш кäрде будäм |
من فراموش کرده بودم |
ертең |
фäрда |
فردا |
түскі ас |
наһар |
ناهار |
біз барамыз |
ма мирäвим |
ما می رویم |
жақсы |
хуб äст |
خوب است |
қайсы |
кодам |
کدام |
дәмді |
лäзиз |
لذیذ |
тағам |
ғäза |
غذا |
әсіресе |
мäхсусäн |
مخصوصا |
тұздық |
хуреш |
خورش |
фесенджан |
фэсэнджан |
فسنجان |
не нәрсе? |
чист? |
چیست ؟ |
осы уақытқа дейін |
та бе хал |
تا به حال |
мен жеген жоқпын |
мäн нäхурдеäм |
من نخورده ام |
ет |
гушт |
گوشت |
жаңғақ |
герду |
گردو |
анар пастасы |
робб-е анар |
ربّ انار |
олар пісіреді |
анһа мипäзäнд |
آنها می پزند |
палау |
полоу |
پلو |
олар жейді |
анһа михурäнд |
آنها مي خورند |
қышқыл |
торш |
ترش |
онда бар |
у дарäд |
او دارد |
онда |
пäс |
پس |
біраз мөлшерде |
меғдари |
مقداري |
қант |
шекäр |
شکر |
олар қосады |
анһа миризäнд |
آنها می ریزند |
тәтті |
ширин |
شیرین |
бұрын |
ғäблäн |
قبلا" |
ирандық |
ирани |
ايراني |
мен жедім |
мäн хурдеäм |
من خورده ام |
мен сенімдімін |
мäн мотмäенäм |
من مطمئنم |
саған ұнайды |
хушäт миайäд |
خوشت می آید |
мен дәмін татып көремін |
мäн емтехан миконäм |
من امتحان می کنم |
оларға ұнайды |
анһа дуст дарäнд |
آنها دوست دارند |
көбірек |
биштäр |
بیشتر |
қонақасы |
меһмани |
مهمانی |
үсті |
руи |
روی |
үстел |
миз |
میز |
дастархан |
миз-е ғäза |
ميز غذا |
Енді тротуарда аяңдап келе жатқан Мұхаммад пен Саидке қосылып, олардың әңгімесін тыңдайық:
Мұхаммад: Жұма күні мейрамханаға барамыз деп айтқаның есіңде ме? |
Мухаммад: Йадäт һäст гофти джоме бе рестуран мирäвим? |
محمد - یادت هست گفتی جمعه به رستوران مي رویم ؟ |
Саид: Ия. Енді есіме түсті. Ұмытып кетіппін. Ертең түскі асқа мейрамханаға барамыз. |
Саид: Аре. äлан йадäм амäд. Фäрамуш кäрде будäм. Фäрда бäрай-е наһар бе рестуран мирäвим. |
سعید - آره . الان یادم آمد . فراموش کرده بودم . فردا جمعه برای ناهار به رستوران مي رویم. |
Мұхаммад: Жақсы. Қай мейрамханаға барамыз? |
Мухаммад: Хуб äст. Бе кодам рестуран мирäвим? |
محمد - خوب است . به کدام رستوران می رویم ؟ |
Саид: «Рафтари» мейрамханасына. Бұл мейрамхананың тағамдары өте дәмді. Әсіресе фесенджан. |
Саид: Бе рестуран-е рäфтари. Ғäзаһай-е ин рестуран хейли лäзиз äст. Мäхсусäн хуреш-е фэсэнджан |
سعید - به رستوران رفتاری . غذاهای این رستوران خیلی لذیذ است . مخصوصا" خورش فسنجان . |
Мұхаммад: Фесенджан деген не? Мен әлі мұндай тағамды жеп көрмеппін. |
Мухаммад: Хуреш-е фэсэнджан чист? Мäн та бе халь ин хуреш ра нäхурдеäм. |
محمد - خورش فسنجان چیست ؟ من تا به حال این خورش را نخورده ام . |
Саид: Фесенджанды жаңғақ, ет пен анар пастасымен дайындайды. Оны палауға қосып жейді. |
Саид: Хуреш-е фэсэнджан ра ба герду, гушт вä робб-е анар мипäзäнд вä ан ра ба полоу михурäнд. |
سعید - خورش فسنجان را با گردو ، گوشت و ربّ انار می پزند و آن را با پلو مي خورند . |
Мұхаммад: Фесенджанға анар пастасын қосады ма? Онда қышқыл болды ғой. |
Мухаммад: Фэсэнджан робб-е анар дарäд? Пäс торш äст. |
محمد - فسنجان رب انار دارد ؟ پس ترش است . |
Саид: Жоқ. Аса қышқыл емес. Себебі оған біраз мөлшерде қант қосады. Тәтті. |
Саид: Нä. Хейли торш нист. Чун меғдари шекәр дäр ан миризäнд, ширин äст. |
سعید - نه . خیلی ترش نیست . چون مقداري شکر در آن می ریزند ، شیرین است . |
Мұхаммад: Мен бұрын ирандық тұздықтарды жеп көргем. Әдетте біраз қышқыл болып келеді. |
Мухаммад: Мäн ғäблäн хурешһай-е ирани хурдеäм. Мäмулäн кäми торшäнд. |
محمد - من قبلا" خورش های ایرانی خورده ام . معمولا" کمی ترشند . |
Саид: Ия. Бірақ фесенджан тәтті. Саған ұнайтынына сенімдімін. |
Саид: Бäле. äмма фэсэнджан ширин äст. Мотмäенäм хушäт миайäд. |
سعید - بله . اما فسنجان شیرین است . مطمئنم خوشت می آید . |
Мұхаммад: Дәмін татып көрейін. |
Мухаммад: Емтехан миконäм. |
محمد - امتحان می کنم . |
Саид: Ирандықтар фесенджанды жақсы көреді. Қонақасылардың көбісінде фесенджан дастарқанда болады. |
Саид: Ираниһа фэсэнджан ра дуст дарäнд вä дäр биштäр-е меһманиһа, хуреш-е фэсэнджан һäм руи миз-е ғäза äст. |
سعید - ایرانیها فسنجان را دوست دارند و در بیشتر مهمانی ها ، خورش فسنجان هم روی میز غذا است . |
Олар жұма күні мейрамханаға барады. Теһранның ескі бөлімінде орналасқан, бірақ таза және аздап шулы бір дәстүрлі мейрамханада олар фесанджан, шалап пен салатқа тапсырыс береді. Даяшы тағамдарды дастарқанға алып келген кезде Мұхаммад фесанджанның қоңыр түсі мен бетін жапқан жаңғақ майын көріп таң қалады. Ол фесенджан қоңыр түсті болады деп ойламап еді. Бірақ дәмін татып көрген кезде оның ирандық ең дәмді тағамдардың бірі екенін түсінеді. Ирандық тағамдарды дайындау әдетте бірнеше сағатқа созылады. Сол себепті тағам бабымен піседі. Бұл ирандық аспаздықтың маңызды мәселесі болып табылады. Сіздер де бір күні Иранға сапар жасап, сан түрлі ирандық дәмді тағамдардан ләззат аласыздар деп үміттенеміз.
Ескерту! Жаттығуларда келтірілген “ä” дыбысы қазақ тіліндегі қысқа “а” дыбысына сәйкес келеді.