Дәрігердің қабылдауында І
Теһранда ауа-райы біраз салқын.
Мұхаммад күнде университетке барады. Ол емтихандарға дайындалуда. Екі күн бойы басы ауырып, жүрегі айнып жүр. Әсіресе, түстен кейінгі уақытта бас ауруы күшейе түседі. Бірнеше рет ауруды басатын дәрі ішеді. Бірақ басының ауырғаны басылмайды. Сол себепті, жатақханаға жақын жерде орналасқан емханаға бармақ болды. Ол таңертең дәрігер Рамазанидің қабылдау бөліміне қоңырау шалады. Хатшы тұтқаны алып, Мұхаммадты түстен кейін сағат беске дәрігердің қабылдауына жазады. Бұл уақыт Мұхаммад үшін ыңғайлы. Себебі ол таңертең университетте сабақта болады. Мұхаммад бес болмай емханаға жетеді. Оған дейін екі науқас күтіп отырады. Шамамен 5-тен 20 минут кеткенде Мұхаммад дәрігердің бөлмесіне кіреді. Егер қаласаңыздар, Мұхаммад пен дәрігер ханымның әңгімесін тыңдаңыздар. Алдымен жаңа сөздерге назар аударыңыздар:
сәлеметсіз бе? |
сäлам |
سلام |
отырыңыз |
бенешенид |
بنشينيد |
Алдыңгүні |
пäрируз |
پريروز |
басым ауырады |
сäрäм дäрд миконäд |
سرم درد مي کند |
басым айналады |
сäрäм гидж мирäвäд |
سرم گيج مي رود |
жүрек айну |
халäт-е тäһäвво |
حالت تهوع |
менде бар |
мäн дарäм |
من دارم |
бас айналу |
сäргидже |
سرگيجه |
ауыз |
дäһан |
دهان |
ауызыңды |
дäһанäт |
دهانت |
аш (бұйрық райда тұрған ашу етістігі) |
баз кон |
باز کن |
мен қараймын |
мäн мибинäм |
من مي بينم |
қарайын |
бебинäм |
ببينم |
тіл |
зäбан |
زبان |
тілің |
зäбанäт |
زبانت |
жүрек ауруы |
делдäрд |
دل درد |
жүрегім ауырады |
делäм дäрд миконäд |
دلم درد مي کند |
рұқсат ет |
еджазе беде |
اجازه بده |
қан қысымы |
фешар-е хун |
فشار خون |
өлшеймін |
äндазе мигирим |
اندازه مي گيرم |
өтінемін |
лотфäн |
لطفا" |
өлшеуім керек |
михаһäм äндазе бегирäм |
مي خواهم اندازه بگيرم |
жең |
астин |
آستين |
жоғары көтер |
бала безäн |
بالا بزن |
жарайды |
чäшм |
چشم |
әдеттегі, қалыпты |
аади |
عادي |
бір орам |
йек бäсте |
يک بسته |
дәрі |
ғорс |
قرص |
сироп |
шарбäт |
شربت |
укол |
ампул |
آمپول |
мен жазамын |
мäн миневисäм |
من مي نويسم |
жақсырақ |
беһтäр äст |
بهتر است |
қан анализі |
азмайеш-е хун |
آزمايش خون |
бер |
беде |
بده |
сенде бар |
дари |
داري |
сенде болуы мүмкін |
шайäд даште баши |
شايد داشته باشي |
қандағы холестерин |
чäрби-е хун |
چربي خون |
мен беремін |
мäн мидеһäм |
من مي دهم |
мен бере аламын |
мäн митäванäм бедеһäм |
من مي توانم بدهم |
ертең таңертең |
фäрда собх |
فردا صبح |
дейін |
ғäбл äз |
قبل از |
таңғы ас |
собххане |
صبحانه |
бар |
бороу |
برو |
зертхана |
азмайешгаһ |
آزمايشگاه |
рахмет |
мäмнун |
ممنون |
жауап, нәтиже |
джäваб |
جواب |
анализ |
азмайеш |
آزمايش |
алғашқы |
äввäлин |
اولين |
мүмкіндік |
форсäт |
فرصت |
алып келемін |
хедмäтетун миавäрäм |
خدمتتان مي آورم |
Енді дәрігердің қабылдау бөлмесіне барып, Мұхаммад пен дәрігер ханымның әңгімесіне құлақ салайық:
Мұхаммад: Сәлеметсіз бе, дәрігер ханым? |
Мухаммад: Сäлам ханум-е доктор. |
محمد - سلام خانم دکتر . |
Дәрігер: Сәлеметсіз бе? Отырыңыз. Не болды? |
Дәрігер: Сäлам. Бефäрмайид. Бенешинид. Че шоде äст? |
دکتر - سلام . بفرماييد بنشينيد . چه شده است ؟ |
Мұхаммад: Дәрігер ханым алдыңгүннен бері басым ауырып жүр. |
Мухаммад: Ханум-е доктор äз пäрируз сäрäм дäрд миконäд. |
محمد - خانم دکتر . از پريروز سرم درد مي کند . حالت تهوع هم دارم . |
Дәрігер: Басың айнала ма? |
Доктор: Сäргидже һäм дари? |
دکتر - سرگيجه هم داري ؟ |
Мұхаммад: Ия, кейде басым айналады. |
Мухаммад: Бäле, гаһи сäрäм гидж мирäвäд. |
محمد - بله ، گاهي سرم گيج مي رود . |
Дәрігер: Аузыңды аш. Тіліңді көрейін. Жүрегің ауыра ма? |
Доктор: Дäһанäт ра баз кон. Зäбанäт ра бебибинäм. Делдäрд һäм дари? |
دکتر - دهانت را باز کن . زبانت را ببينم . دل درد هم داري ؟ |
Мұхаммад: Жоқ, жүрегім ауырмайды. |
Мухаммад: Нä делäм дäрд немиконäд. |
محمد - نه دلم درد نمي کند . |
Дәрігер: Қан қысымыңды өлшеуге рұқсат ет. Жеңінді жоғары көтеруді өтінемін. |
Доктор: Еджазе беде фешар-е хунäт ра äндазе бегирäм. Лотфäн астинäт ра бала безäн. |
دکتر - اجازه بده فشار خونت را اندازه بگيرم . لطفا" آستينت را بالا بزن . |
Мұхаммад: Жарайды. Міне. |
Мухаммад: Чäшм. Бефäрмайид. |
محمد - چَشم . بفرماييد . |
Дәрігер: (біраз уақыттан кейін) Қан қысымың қалыпты. Бір орам дәрі, бір шәрбат және екі укол жазамын. Қан тапсыр. Мүмкін қаныңда холестерин бар болар. |
Доктор: (лäхäзати бäд) Фешар-е хунäт аади äст. Йек бäсте ғорс, йек шäрбäт вä ду ампул миневисäм. Беһтäр äст азмайеш-е хун бедеһи. Шайäд чäрби-е хун даште баши. |
دکتر ( لحظاتي بعد ) - فشار خونت عادي است . برايت يک بسته قرص ، يک شربت و دو آمپول مي نويسم . بهتر است آزمايش خون بدهي . شايد چربي خون داشته باشي . |
Мұхаммад: Қашан анализ тапсыра аламын? |
Мухаммад: Кей митäванäм азмайеш бедеһäм? |
محمد - کي مي توانم آزمايش بدهم ؟ |
Дәрігер: Ертең таңертең таңғы астан бұрын зертханаға бар. |
Доктор: Фäрда собх ғäбл äз собххане бе азмайешгаһ бороу. |
دکتر - فردا صبح قبل از صبحانه به آزمايشگاه برو . |
Мұхаммад: Көп рахмет, дәрігер ханым, анализдің нәтижесін бірінші мүмкіндікте алып келемін. |
Мухаммад: Хейли мäмнун ханум-е доктор, джäваб-е азмайеш ра дäр äввäлин форсäт хедмäтетун миавäрäм. |
محمد - خيلي ممنون خانم دکتر ، جواب آزمايش را در اولين فرصت خدمتتان مي آورم . |
Мұхаммад дәрігермен қоштасқаннан кейін, жақында орналасқан дәріханаға барып, дәрілерді алады да, жатақханаға қайтады. Ол қандағы холестерин туралы ойлайды. Анализден кейін бұл ауруға шалдықпағаны анықталады деп үміттенеді. Жатақханада студенттердің бірінен медициналық зертхананың мекен-жайын сұрастырады. Ол Мұхаммадқа медициналық анализге қан тапсыру үшін студенттер мен ұстаздарға арналған университеттің емханасына баруды ұсынады. Бұл емханада студенттер мен оқытушыларға медициналық және емдік қызметтер төмен бағамен көрсетіледі. Мұхаммад бұл ұсынысты қабылдап, келесі күні таңертең ерте таңғы астан бұрын зертханаға барып, анализге қан тапсырады. Анализ нәтижесі екі күннен кейін дайын болады. Мұхаммад бірінші мүмкіндікте анализдердің нәтижесін дәрігерге апарып, өзінің денсаулығының жақсы екендігіне көз жеткізеді. Бағдарламамыздың келесі бөлімін қадағалап, бізбен бірге Рамазани дәрігердің бөлмесіне барыңыздар.
Ескерту! Жаттығуларда келтірілген “ä” дыбысы қазақ тіліндегі қысқа “а” дыбысына сәйкес келеді.