Сәу 14, 2016 12:29 Asia/Almaty

Естеріңізде болса, Мұхаммад пен досы Рамин Нишапур қаласына барды.

Олар Нишапурдың орталық мешіті мен дәстүрлі базарына барып қайтты. Нишапур – ақындар мен даналардың қаласы. Ұлы ирандық сопы ақын Аттар мен Иранның атақты ақыны әрі математигі Хайямның кесенелері де осы Нишапур қаласында. Сонымен қатар, Нишапурда бірнеше атақты имамзадалардың мазарлары да бар. Бұл қаланың ерекшеліктерінің бірі оның сергітетін салқын таңдары. Мұхаммад пен Рамин қонақүйдің асханасында таңғы астарын ішіп отыр. Алдымен жаңа сөздермен танысып, кейін екі достың әңгімесін тыңдаймыз:

 

 

бүгін

эмруз

امروز

таңертең

собх

صبح

салқын

хонäк

حنك

жүрекке жағымды

делпäзир

دلپذير

ауа

һäва

هوا

суық

сäрд

سرد

кейбіреулері

бä’зи äз

بعضی از

жолаушы

мосафер

مسافر

жолаушылар

мосаферан

مسافران

олар қалады

анһа миманäнд

آنها می مانند

олардың қалғылары келеді

анһа дуст дарäнд беманäнд

آنها دوست دارند بمانند

неге?

чера?

چرا ؟

себебі

чун

چون

олар ләззат алады

анһа леззäт мибäрäнд

آنها لذت می برند

олардың ләззат алғылары келеді

анһа михаһäнд леззäт бебäрäнд

آنها می خواهند لذت ببرند

біз барамыз

ма мирäвим

ما می رویم

кесене

арамгаһ

آرامگاه

имамзада

емамзаде

امامزاده

өте жақсы

хейли хуб äст

خیلی خوب است

ақын

шаэр

شاعر

ирандық

ирани

ایرانی

маған ұнайды

мäн дуст дарäм

من دوست دارم

ол жерде

анджа

آنجا

түстен кейін

бä’д äз зоһр

بعد از ظهر

сен барғанымызды қалайсың

ту дуст дари берäвим

تو دوست داری برویم

ағаш мешіт

мäсджед-е чуби

مسجد چوبی

жақсы

хуб äст

خوب است

жер

джа

جا

жерлер

джаһа

جاها

көруге тұрарлық

дидäни

دیدنی

көптеген

бесиари

بسیاری

ескі, көне

ғäдими

قدیمی

айтпақшы

расти

راستی

фотоаппарат

дурбин

دوربین

фотоаппаратың

дурбинäт

دوربینت

таспа, үлдір

фильм

فیلم

сен сатып алдың

ту хäриди

تو خریدی

мен сатып аламын

мäн михäрäм

من می خرم

 

Енді Мұхаммад пен Раминге қайта оралайық. Олар қонақүйдің асханасында таңғы астарын ішіп, бүгінгі күндерін жоспарлап отыр. Назар аударыңыздар:

 

Мұхаммад: Бүгін таңертең салқын болды.

Мухаммад: Эмруз собх һäва сәрд буд.

محمد - امروز صبح هوا سرد بود .

Рамин: Ия. Нишапурдың таңдары салқын әрі жүрекке жағымды болып келеді. Кейбір жолаушылар Нишапурда түнегенді жақсы көреді.

Рамин: Аре. Собх-е Нишапур хонäк вä делпäзир äст. Бä’зи äз мосаферан дуст дарäнд шäб дäр Нишабур баманäнд

رامین - آره . صبح نیشابور خنك و دلپذير است . بعضی از مسافران دوست دارند شب در نیشابور بمانند .

Мұхаммад: Неге?

Мухаммад: Чера?

محمد - چرا ؟

Рамин: Себебі Нишапурдың таңғы ауасынан ләззат алғылары келеді.

Рамин: Чун михаһäнд äз һäвай-е собх-е Нишабур леззäт бебäрäнд.

رامین - چون می خواهند از هوای صبح نیشابور لذت ببرند .

Мұхаммад: Бүгін қайда барамыз.

Мухаммад: Эмруз бе коджа мирäвим?

محمد - امروز به کجا می رویم ؟

Рамин: Аттар мен Хайямның кесенелеріне барамыз.

Рамин: Бе арамгаһ-е Аттар вä Хäййам мирäвим.

رامین - به آرامگاه عطار و خیام می رویم .

Мұхаммад: Өте жақсы. Мен осы екі ирандық ақынды өте жақсы көремін.

Мухаммад: Хейли хуб äст. Мäн ин ду шаэр-е ирани ра бесиар дуст дарäм.

محمد - خیلی خوب است . من این دو شاعر ایرانی را بسیار دوست دارم .

Рамин: Камал ол-Молк пен бір имамзаданың кесенелері де сол жерде.

Рамин: Арамгаһ-е Кäмал ол-Молк вä йек емамзаде һäм анджаст.

رامین - آرامگاه کمال الملک و یک امامزاده هم آنجاست .

Мұхаммад: Түстен кейін не істейміз?

Мухаммад: Бä’д äз зоһр че кар миконим?

محمد - بعد از ظهر چه کار می کنیم ؟

Рамин: Ағаш мешітке барғың келе ме?

Рамин: Дуст дари бе мäсджед-е чуби берäвим?

رامین - دوست داری به مسجد چوبی برویم ؟

Мұхаммад: Жақсы. Бұл қалада көруге тұрарлық жерлер көп екен.

Мухаммад: Хуб äст. Ин шäһр, джаһай-е дидäни-е бесираи дарäд.

محمد - خوب است . این شهر ، جاهای دیدنی بسیاری دارد .

Рамин: Себебі өте көне қала. Айтпақшы, фотоаппаратыңа үлдір сатып алдың ба?

Рамин: Чун хейли ғäдими äст. Расти бäрай-е дурбинäт фильм хäриди?

رامین - چون خیلی قدیمی است . راستی برای دوربینت فیلم خریدی ؟

Мұхаммад: Жоқ, бүгін сатып алармын.

Мухаммад: Нä, эмруз михäрäм.

محمد - نه ، امروز می خرم .

 

 

Мұхаммадтың Нишапурдың базарын, орталық мешіті мен көшелерін суретке көп түсіргені соншалықты, тіпті фотоаппаратының үлдірі де бітіп қалған еді. Сол себепті тағы да үлдір сатып алды. Олар таңғы астарын ішіп болғанан кейін Аттар мен Хайямның кесенелеріне барады. Екі ақын мен Камал ол-Молк кесенелерінің архитектурасы әдемі екен. Мұхаммад сол уақытқа дейін көрген кесенелерден мүлдем өзгеше еді. Аттар мен Хайямның кесенелері үлкен әрі таза бақта орналасқан. Бақтың арғы шетінен кішкене мешітке ұқсайтын бір имамзаданың кесенесі де көрінеді. Осы бақтағы биік әрі кәрі ағаштар, әдемі гүлдер мен ағып жатқан арық көз тартарлық көрініс қалыптастырады екен. Мұхаммад бақтың барлық жерін суретке түсіреді. Ол осындай әдемі қаланы көруге мүмкіндіктің туғанына қатты қуанышты еді. Мұхаммад пен Рамин бақ жанындағы бір шайханаға барып, сол жерде әңгімелеседі. Егер олардың Камал ол-Молк туралы әңгімелерін тыңдағыларыңыз келсе, бағдарламамыздың келесі бөлімін жіберіп алмаңыздар!

Ескерту! Жаттығуларда келтірілген “ä” дыбысы қазақ тіліндегі қысқа “а” дыбысына сәйкес келеді.