Каспий теңізі
Сәу 14, 2016 14:25 Asia/Almaty
Бүгінгі күндеріңіз жақсы өтіп жатыр деген үмітпен сіздерді бағдарламаның соңына дейін бізбен бірге болуға шақырамыз!
Бүгін сіздерді Теһран университетінің әдебиет факультетінің асханасына алып барамыз. Бүгін түскі ас мәзірінде ирандық дәмді тағамдардың бірі – ақ балық пен әртүрлі тағамдық шөптер қосылған палау. Ақ балық Каспий теңізінде тіршілік ететін балықтардың қатарына жатады. Мұхаммад өзінің досымен Каспий теңізі жайлы әңгімелеседі. Тағамдық шөптер мен қуырылған балықтың хош иісі асхана ішін алып кетті. Асханада адам көп. Студенттер тағамның бұл түрін қатты ұнатады. Рамин мен Мұхаммад терезе қасындағы бір үстелге келіп жайғасып, тамақтана бастайды. Егер олардың әңгімесін тыңдағыларыңыз келсе, алдымен бүгінгі бағдарламының жаңа сөздерімен танысыңыздар. Сөздерді қайталауға тырысып көріңіздер.
|
Паһ, шіркін! (Таң қалу және қуану белгісі) |
Бәһ! Бәһ! (әламәт-е тәәджоб вә шади) |
به به ! ( علامت تعجب و شادي ) |
|
Тағамдық шөп |
Сәбзи |
سبزي |
|
Палау |
Полоу |
پلو |
|
Тағамдық шөп қосылған палау |
Сәбзи полоу |
سبزي پلو |
|
Балық |
Маһи |
ماهي |
|
Тағам |
Ғәза |
غذا |
|
Өте дәмді |
Бесиар хушмәззе |
بسيار خوشمزه |
|
Ақ балық (балық түрінің атауы) |
Маһи сефид (есм-е гуней-е маһи) |
ماهي سفيد ( اسم گونه اي ماهي ) |
|
Теңіз |
Дәриа |
دريا |
|
Каспий теңізі |
Хәзәр |
خزر |
|
Қазірге дейін |
Та хала |
تا حالا |
|
Сен жедің |
Ту хурде-й |
تو خورده اي |
|
Мен жедім |
Мән хурде-әм |
من نخورده ام |
|
Сен білесің |
Ту мидани |
تو مي داني |
|
Ия |
Аре |
آره |
|
Солтүстік |
Шомол |
شمال |
|
Оңтүстік |
Джунуб |
جنوب |
|
Дұрыс |
Дорост әст |
درست است |
|
Облыс |
Остан |
استان |
|
Облыстар |
Останһа |
استانها |
|
Жағалау, маңы |
Кенар |
کنار |
|
Ар жақ |
Ан тәрәф |
آن طرف |
|
Расында |
Вақеән |
واقعا" |
|
Бірнеше түр |
Чәнд ноу |
چند نوع |
|
Бар |
Воджуд дарәд |
وجود دارد |
|
Жоқ |
Воджуд нәдарәд |
وجود ندارد |
|
Шамамен |
Ходуд |
حدود |
|
Сексен |
Һәштад |
80 |
|
Түр |
Ноу |
نوع |
|
Олар тіршілік етеді |
Анһа зендеги миконәнд |
آنها زندگي مي کنند |
|
Уылдырық |
Хавйар |
خاويار |
|
Атақты |
Мәәруф |
معروف |
|
Мен білемін |
Мән миданәм |
من مي دانم |
|
Ең жақсы |
Беһтәрин |
بهترين |
|
Ең қымбат |
Герантәрин |
گرانترين |
Ал енді факультет асханасына қайта оралып, достардың әңгімесіне назар аударайық:
|
Мұхаммад: Пах, шіркін! Тағамдық шөп пен балық қосылған палау! Осы ирандық тағам өте дәмді. |
Мухаммад: Бәһ! Бәһ! Сәбзи полоу ба маһи! Ин ғәзай-е ирани бесиар хушмәззе әст |
محمد - به به ! سبزي پلو با ماهي ! اين غذاي ايراني بسيار خوشمزه است . |
|
Рамин: Бұл Каспий теңізінің ақ балығы. Бүгінгі күнге дейін ақ балықтың дәмін татып көрдің бе? |
Рамин: Ин маһи-е сефид-е дәриай-е Хәзәр әст. Та хала маһи-е сефид хурде-й? |
رامين - اين ماهي سفيد درياي خزر است . تا حالا ماهي سفيد خورده اي ؟ |
|
Мұхаммад: Ақ балық? Жоқ, жеп көрмедім. |
Мухаммад: Маһи-е сефид! Нә. Нәхурде-әм. |
محمد - ماه |
|
Рамин: Ақ балық – Каспий теңізінің дәмді балықтарының бірі. Каспий теңізінің қайда екенін білесің бе? |
Рамин: Маһи-е сефид әз маһиһай-е хушмәззей-е дәриай-е Хәзәр әст. Мидани дәриай-е Хәзәр коджаст? |
رامين - ماهي سفيد از ماهي هاي خوشمزه ي درياي خزر است. مي داني درياي خزر کجاست؟ |
|
Мұхаммад: Ия. Иранның солтүстігінде. |
Мухаммад: Аре. Дәр шомол-е Иран. |
محمد - آره . در شمال ايران . |
|
Рамин: Дұрыс. Гилян, Мазандеран және Гүлістан облыстары Каспий теңізінің жағалауында орналасқан. |
Рамин: Дорост әст. Останһай-е Гилян вә Мазәндеран вә Голестан кенар-е дәриай-е Хәзәр һәстәнд. |
رامين - درست است . استانهاي گيلان و مازندران و گلستان کنار درياي خزر هستند . |
|
Мұхаммад: Ресей де Каспий теңізінің жағалауында. Теңіздің ар жақ бетінде. |
Мухаммад: Русие һәм кенар-е дәриай-е Хәзәр әст. Ан тәрәф-е дәриа. |
محمد - روسيه هم کنار درياي خزر است . آن طرف دريا . |
|
Рамин: Ия. Ресей, Әзірбайжан, Түркменстан мен Қазақстан Каспий теңізінің жағалауындағы елдер. |
Рамин: Бәле. Русие, Азәрбайджан, Торкәмәнестан вә Ғәзағестан кенар-е дәриай-е Хәзәр һәстәнд. |
رامين - بله . روسيه ، آذربايجان ، ترکمنستان و قزاقستان کنار درياي خزر هستند . |
|
Мұхаммад: Расында да мына балық дәмді екен. Каспий теңізінде балықтың қанша түрі бар? |
Мухаммад: Вақеән ин маһи хушмәззе әст. Чәнд ноу-е маһи дәр дәриай-е Хәзәр воджуд дарәд? |
محمد - واقعا" اين ماهي خوشمزه است . چند نوع ماهي در درياي خزر وجود دارد ؟ |
|
Рамин: Каспий теңізінде балықтың шамамен сексен түрі тіршілік етеді. Бұл теңіздің уылдырығы атақты. |
Рамин: Ходуд-е һәштад ноу-е маһи дәр дәриай-е Хәзәр зендеги миконәд. Хавйар-е ин дәриа мәәруф әст. |
رامين - حدود 80 نوع ماهي در درياي خزر زندگي مي کنند . خاويار اين دريا معروف است . |
|
Мұхаммад: Ия. Оны білемін. Иранның уылдырығы әлемдегі ең жақсы әрі ең қымбат уылдырық. |
Мухаммад: Бәле. Ин ра миданәм. Хавйар-е Иран беһтәрин вә герантәрин хавйар-е дониа әст. |
محمد - بله . اين را مي دانم خاويار ايران بهترين و گرانترين خاويار دنيا است .
|
Мұхаммад пен Рамин тамақтана отырып, Каспий теңізінің балықтары жайлы әңгімелеседі. Рамин осы теңізде балық аулайтын ирандық қайықтар, кемелер мен Иранның балық аулау шаруышылығы жайлы баяндайды. Каспий теңізінің халықаралық суларға шыға алмайтын әлемдегі ең үлкен көлшік болып саналатынын айтады. Ресейдің суық аймақтарынан Иранға ұшып келетін құстар Каспий теңізі сулары арқылы келіп, біраз уақыт сол жерді мекендейді. Каспий теңізі жағалауындағы аймақтарда қоныстанатын адамдардың өмір сүру стилі, тіпті сол аймақтың ауа-райы Иранның басқа облыстарынан өзгеше. Мұхаммад пен Рамин тамақтанып болған соң, асханадан шығады.
"Парсы тілін үйренейік" бағдарламасының келесі бөлімінде де бізбен бірге болып, достардың әңгімесінің жалғасында Каспий теңізі және оның атырабындағы аймақтармен көбірек танысуға шақырамыз. Оған дейін сіздерді бір Аллаға тапсырамыз. Аман-сау болыңыздар!
Тегтер
