Maм 20, 2023 18:20 Asia/Almaty
  • Хазірет Фатима Масуменің туған күні

Зиқаида айының бірінші күні - хазірет Фатима Масуменің туған күні

Құм қаласының кез келген жеріне қадам бассақ, Әһле Бәйттің (ғ.с.) қадірлі ханымы хазірет Фатима Масуменің нұрлы әрі алтын күмбезі жарқырып, оны көргендердің жүрегін жаулап, Құмға сән беріп тұрады. Бұл атақты қала, оның есімі пәк жандардың (ғ.с.) сөздерінен естілді, хазірет Мұхаммад (с.ғ.с.) әулеті тұлғасының болуы оның ұлылығын арттырып, Құмды білім мен иман қаласына айналдырды.

Хазірет Фатима Масуме (ғ.с.) һижраның 173 жылы зиқаида айының бірінші  күні Мәдина қаласында дүниеге келді. 7-ші имам Мұса Каземнің (ғ.с.) үйіне тағы бір береке берілді. Ислам мәдениетінде қыздар Алланың сыйы деп аталады. Қасиетті Құран Кәрімнің «Нахл» сүресінің 58 және 59-аяттарында Исламға дейінгі Исламға дейінгі қыздарға деген көзқарасты айыптап, былай дейді: «Егер, олардың біреуі қызбен сүйіншіленсе (әйелінің қыз тапқанын естісе), оны ашу қысып, беті қап-қара бола бастайды.  Өзіне берілген жаман хабардың салдарынан, елден жасырынады. Оны қордыққа шыдап ұстау немесе топыраққа көміп тастау керек пе? Ал, олар, нендей жаман үкім береді».

Бірақ Ислам пайғамбары (с.ғ.с.) асыл қызы хазірет Фатима-Заһраға (ғ.с.) деген жылы сөздері мен іс жүзіндегі қарым-қатынастары арқылы барша халыққа соңғы илаһи дінде қыздар мен әйелдердің қадір-қасиеті мен орны ерекше екенін жария етті. Сол құрметті адам ерлердің әйел-қызбен қарым-қатынасында қадір-қасиетін ескеріп: «Сендердің (еркектер) ең жақсыларың - әйелдері мен қыздарына жақсылық жасағандарың»,- деген.

Хазірет Фатима Масуме Пайғамбардың  (с.ғ.с.) мектебінде және имам Каземнің (ғ.с.) тәлім-тәрбиесі аясында ең жақсы адамгершілік қасиеттермен безендірілген қыз болды. Қажылық хаттарында оның дамыған тұлғасын көрсететін есімдер мен лақап аттар айтылады. Тахира, Хамида, Рашида, Тақия, Разия, Марзия мен Сыддиқа хазірет Масумеге (ғ.с.) берілген лақаб аттар.

ИИР-ның күнтізбесінде «Қыздар күні» деп аталатын хазірет Масуменің (ғ.с.) туған күні құтты болсын!

 

Хижраның 201 жылы хазірет Масуме (ғ.с.) өзінің сүйікті ағасы имам Резаны (ғ.с.) зиярат ету үшін кейбір бауырлары мен жиендерімен Хорасанға аттанды, әр қала мен жерде халықтың ыстық ықыласына бөленді. Саве қаласында Әһле  Бәйттің кейбір қарсыластары өз керуенін жолда ұстап алып, Пайғамбардың сахабаларымен соғысып, нәтижесінде керуен ерлерінің шамамен барлығы шәһид болды. Осы арада ол ауырып қалып, Хорасанға қарай сапарын жалғастыру мүмкін болмағандықтан,  Құм қаласына баруды жоспарлады. 201  жылы Рабиул-әууәл айының 23-ші күні хазірет Масуме қасиетті Құм қаласына кіріп, бүгінгі «Майдан Мир» деп аталатын жерде Мұса бин Хазраждың үйіне тоқталды. Мұса бин Хазраж хазірет Масумені күтіп алу құрметке ие  болды. Хазірет Масуме (ғ.с.) бұл қалада 17 күн тұрған соң қайтыс болды.

Құм халқы Исламның осы ұлы ханымының пәк денесін үлкен құрметпен жерледі. Сол бірегей ханымның келуімен Құм тарихында жаңа тарау басталып, хазірет Масуменің күшті тартуы бұл қалаға көптеген ғалымдарды тартып, Құмға көптеген игіліктерді әкелді, олардың ең маңыздысы ғылыми орталықтардың кеңеюі болды. Хазірет Масуменің (ғ.с.) Құмға келуі діни оқу орындарының шоғырлануы мен кеңеюіне және ғұламалардың, рауаятшылардың және пәк имамдардың (ғ.с.) көрнекті шәкірттерінің қозғалысы мен байланысына себеп болды. Қазір күндіз-түні мыңдаған ғұламалар мен көптеген дін ғылымдарының шәкірттері бұл ханымға    абыроймен қызмет етіп, білім, мағлұмат пен руханият іздейді.

Хазірет Масуменің (ғ.с.) қасиетті кесенесі

Имам Резадан (ғ.с.) жеткен рауаят бойынша «Масума» деп 8-ші имам атаған. Бұл рауаятта имам Реза (ғ.с.) былай деген: «Құмдағы хазірет Масумеге зиярат еткен адам мені зиярат еткен адаммен бірдей». Имам Джафар Садық (ғ.с.) да оның  жоғары және рухани дәрежесіне тоқталып: «Оның шапағатымен менің барлық шиіттерім жәннатқа кіреді». Тағы бір айта кетерлігі, хазірет Масумені зиярат еткен адамның  жәннатқа кіруі одан басқа имамзадалардың ешқайсысы үшін айтылмаған. Ал бұл олардың имандарының жоғарылығы мен өз заманының имамына мойынсұнуының арқасында. Хазірет Масуме (ғ.с.) үнемі шиіттердің 7-ші имамының және одан кейін имам Резаның (ғ.с.) ойлары мен мақсаттарын оқуға тырысты.

Кімде-кім Алланың әулиелерінің бірі болса, жәннат оны күтеді. Кейбір рауаяттарымызда жәннаттың Салманды аңсайтыны  айтылды. Жәннәттің Салманға деген құмарлығы Салманның жәннатқа деген құмарлығынан да артық. Жәннәт – дұрыс сенімнің, дұрыс ахлақтың және салих амалдардың жемісі, ал иман, ахлақ және іс-әрекеттер адамның қабылдау және практикалық істерінің  бір бөлігі.  Басқаша айтқанда, наным-сенім, этика және іс-әрекетті зерделеу нәтижесінде жәннатты тұрғызатын адам рухы.

Аятолла Макарем Ширази Құмдағы басқа дереккөздерден былай деп жазды: «Хазірет Фатима Масуме (ғ.с.) шексіз жақсылық пен кемелдіктің бастауы екені анық. Ол имамның жаңалық пен дәлелдер әлеміндегі жоғары дәрежесі тек Мұса бин Джафар  (ғ.с.) пайғамбардың ұлы мен сегізінші имамның (ғ.с.)  әпкесі ғана емес, сонымен қатар оның өзіндік танымдық дәрежесіне де байланысты».

Сондай-ақ, хазірет ғылым саласында жоғары  мәртебеге ие болды. Имам Казем (ғ.с.) дәуірінде бір топ шиіт Мәдинаға келіп, оған зиярат етіп, сұрақтарын қою  үшін, бірақ ол сапарда болатын. Басқа уақытта жауап алу үшін олар еріксіз сұрақтарды хазіреттің отбасына тапсырды. Олар үйлеріне қайтып, Пайғамбардың үйіне барып, қоштасады. Хазірет Фатима Масуме (ғ.с.) оларға сұрақтарды жауаптарымен бірге қайтарады. Қайтар жолда шиіттер имам Каземге (ғ.с.) жолығып, оған болған оқиғаны айтып береді. Имам жазуды алып оқыды. Хазірет Масуменің жауаптарының бәрі дұрыс болды. Имам үш рет: «Әкесі құрбан болсын»,-деді. Ол кезде хазірет Масуменің (ғ.с.) жасы аз болғанын ескерсек, бұл  оның  білімдегі ұлылығын көрсетті.

Хазірет Масуме (ғ.с.) ғибадатханасы ирандықтар арасындағы екінші маңызды діни қасиетті орын және жыл сайын миллиондаған адам осы жерге келеді. Туристер, әсіресе шиіт мұсылмандары арасындағы діни маңыздылығынан басқа, бұл кесене  Құмның маңызды тарихи көрікті жерлерінің бірі болып саналады. Бұл қасиетті кесене үлкен кешен болып табылады, оның ішінде бірнеше кіреберіс пен аула, кітапхана, мұражай бар. Сондай-ақ, бұл діни орын ұлы дін ғұламалары мен Иранның бірнеше атақты адамдары, мысалы, ирандық ақын Парвин Этесами, Шах Аббас II Сефевид және т.б. жерленген және бұл әртүрлі отандық және шетелдік туристердің осы жерге келуіне себеп болды.  

Хазірет Масуменің (ғ.с.) қасиетті кесенесі
 

Теһрандық қажы Марзие Табиятпур былай дейді: «Мұндай жерге кіру тек  қабырғалары мен төбесі бар географиялық және материалдық кеңістікке кіру емес. Бұл киелі жерді зиярат ету екі жолмен жүзеге асады; материалдық кеңістікке физикалық ену, ал рухани босағаға ақыл-ой және рухани кіру». Сондықтан да әуелі «Зияратнаманы» оқып, алғашқы рәсімдерін жасап, дайындалу керек, содан кейін кіруге және зиярат етуге рұқсат алу, бұл күнделікті өмірден алыстап, тән мен жанның тереңіне саяхат жасауға рұқсат.

Хурия Саадат та бір сұхбатында: «Мен бұл кесенеде бірінші рет болып тұрмын және маған рұқсат бергенін және мені қабылдағанын сеземін, өйткені менде рухани ағартушылық сезімі бар және оны сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Зияратпен адам бойында жеңілдік пайда болады, ол болашаққа үмітті күндерді сүюге негіз бола алады деп естідім. Сыртымыздағы нұрды тек көзбен көре алмасақ та, табиғатымыз бұл энергияны іштей түсініп, сезеді. Оған бару арқылы қаншама күш-қуат, сергектік, бауырмалдық алғанымды бүгін сезіп отырмын»,- деді.

Хазірет Масуменің (ғ.с.) туған күнімен және  «Қыздар күнімен» құттықтаймыз.

 

Тегтер