Батыс Қытайды осылай жақсы көреді
(last modified Sun, 24 Mar 2024 11:14:07 GMT )
Нау 24, 2024 17:14 Asia/Almaty
  • Батыс Қытайды осылай жақсы көреді

Қытайда апиын ерте заманнан бері дәрілік зат ретінде қолданылған.

 

Қытаймен саудада Ост-Үнді компаниясы өз саудасында Қытай тарапына күмістің орнына осы материалды бере алады деген қорытындыға келді. Қытайда апиынды дәрілік емес мақсатта пайдалану заңсыз болғандықтан, Ост-Үнді компаниясы Қытай императоры күрт реакция жасамас үшін тәуелсіз компанияларды Қытайға апиын саудасы үшін делдал ретінде пайдаланды. Осылайша Ост-Үнді компаниясы Қытайға апиын контрабандасынан құтылуға тырысты.

Ост-Үнді компаниясының Қытайға әкелген апиын мөлшері 1820-1828 жылдар арасында үш есе өсті және 1832 жылы шамамен 1500 тоннаға дейін екі есе өсті. Атлант мұхитындағы экспансиясының алғашқы жылдарында темекі деп аталатын тағы бір тәуелді өсімдікті пайдаланған Британ империясы енді қытай халқының нашақорлығымен Қытайды бағындыру үшін көкнәр деп аталатын басқа өсімдікті құрал ретінде пайдалана алатынын түсінді.

Есептер 1830 жылға қарай шамамен 4-12 миллион қытайлық ер адам апиынға тәуелді болғанын көрсетеді.

19 ғасырдың ортасында қытайлар апиын саудасына қатаң шектеулер енгізгеннен кейін, саудада үлкен мүдделері бар Англия 1839 жылы Қытаймен соғысты. Бұл бірінші апиын соғысы деп аталатын соғыс болды. Ұлыбританияның бұл соғыстағы жеңісі Қытайға апиын импортының артуына әкелді.

1842 жылы шілдеде британдық сарбаздар Қытайға астық импортының үлкен арнасын жауып тастады. Бейжіңге аштық қаупі төніп, Қытай императоры Даогуан Ұлыбританиямен ымыраға келуге мәжбүр болды. Нанкиннің қайтарылуы ол үшін масқара болды, өйткені Қытай бұрын тәркіленген апиын үшін үлкен өтемақы төлеуге мәжбүр болды. 1857 жылы 3 наурызда Англия мен Франция Қытайға соғыс жариялады және 1860 жылға дейін жалғасып, Қытайдың әскери жеңіліске ұшырауына әкеліп соқтырған Екінші апиын соғысы басталды. Осы соғыста Англия мен Францияға басқа да әлемдік державалар қосылды. Екінші апиын соғысының қорытынды келісімдеріне сәйкес, сол кездегі әскери күші жетпеген Қытай үкіметі ағылшындардың Қытаймен апиын саудасын заңдастыруға келісті, соның нәтижесінде қытайлық тәуелділік арта түсті.

Бұл келісімдерге сәйкес Қытай үкіметі өз порттарын сол кездегі державаларға ашуға келісу керек болды,  бұл елдердің импортына кедендік баж салмауға, «тиімді және арзан» қытай жұмысшыларының Солтүстік Америкаға (Канада мен АҚШ) және державалардың колонияларына көшіп кетуіне кедергі жасамауына келісу керек болды. Сонымен бірге олардың әскери кемелері Қытай порттарына кіруі керек, сондай-ақ христиан дінін насихаттаушылардың іс-әрекетіне кедергі келтірмеуі керек және кез келген келісім-шарттар ағылшын тілінде жазылуы керек.

Британдық апиын саудагері Уильям Джардин бұл ретте: «Менің білуімше, апиын бизнесі джентльмен айналыса алатын ең сенімді және құрметті бизнес», - деді.

Осы тақырыптағы фотосуреттерді ұсынамыз:

 

Қытайлықтар Батыстың олар үшін дайындаған есірткі құмарлығында

 

Қытайлықтардың есірткіге тәуелділігі 
Батыс  қытайлықтар арасында апиынға тәуелділікті таратты
19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басында Қытайда апиын кеңінен қолданылды
1838 жылы Қытайға жыл сайын 40 000 қорап апиын әкелінді