БРИКС жаһандық қаржылық тәртіп пен жаңа экономикалық сәулетке қарсы тұрады
ParsToday - БРИКС жаһандық экономикалық сахнаның жаңа ойыншысы ретінде қаржылық және мәдени ынтымақтастықты кеңейту арқылы көпполярлы экономикалық тәртіп құруға ұмтылса, батыстық сарапшылар бұл топты доллардың үстемдігі мен АҚШ бастаған қаржы сәулетіне қауіп төндіреді деп санайды.
Бастапқыда бес дамушы экономиканың (Бразилия, Ресей, Үндістан, Қытай және Оңтүстік Африка) тобы ретінде құрылған БРИКС тобы қазір әлемдік экономиканың ықпалды ойыншысына айналды. Бұл блок қаржы, мәдени және бұқаралық ақпарат салаларындағы ынтымақтастығын кеңейту арқылы Батыстың үстемдік ететін экономикалық жүйесіне балама құруға талпынуда.
Бұл топтың кеңеюі және оның мүшелері арасындағы үйлестірудің күшеюі батыстық сарапшылардың доллар үстемдігінің әлсіреуі мен Американың әлемдік қаржы жүйесіндегі ықпалының төмендеуіне қатысты алаңдаушылықтарын тудырды, ParsToday аталмыш тақырыпқа шолу жасады:
БРИКС-тің жаңа қаржылық сәулеті
БРИКС 2014 жылы Жаңа Даму Банкі сияқты параллель қаржы институттарын құру және Қытайдың Трансшекаралық банкаралық төлем жүйесі (CIPS) сияқты баламалы төлем жүйелерін ілгерілету арқылы долларға және SWIFT жүйесіне тәуелділігін азайтуға тырысады.
Бұл шаралар сыртқы бақылауға төзімді қаржылық арналарды құруға арналған. Доллардан тыс сауданы ілгерілету және валюталық резервтерді әртараптандыру да блок үшін негізгі басымдықтар болып табылады.
Долларды алмастыру стратегиялары
БРИКС-ке мүше елдер долларға тәуелділікті азайтудың бірнеше стратегиясын қабылдады, соның ішінде сауда операцияларында ұлттық валюталарды пайдалануды ынталандыру, екі жақты валюталық своп келісімдерін кеңейту, бартерлік және своп келісімдерін дамыту, цифрлық валюталарға инвестициялау және «BRICS Pay» сияқты бірлескен төлем платформаларын құру.
Парсы шығанағындағы ықпалды кеңейту
БРИКС Біріккен Араб Әмірліктері сияқты Парсы шығанағының ықпалды мемлекеттерін тарту және Сауд Арабиясымен байланыстарды дамыту арқылы аймақтың долларға тәуелділігін азайтуға тырысады. Қытай мұнай өндірушілерді юаньмен мәмілелер жасауға ынталандыруда, ал Ресей Иранмен долларлық емес сауда тетіктерін дамытып, осы стратегиялық аймақта параллельді қаржы жүйелерін құруда.
Қиындықтар мен шектеулер
БРИКС альтернативті қаржылық тәртіпті құру жолында үлкен жетістіктерге жеткенімен, оның алдында бірнеше қиындықтар бар. Ішкі бәсекелестікке байланысты мүшелер арасында толық келісімнің болмауы, ұлттық валюталардың айырбасталу мүмкіндігін шектеу, балама валюталардың доллармен салыстырғанда төмен үстемдігі, мүше елдердің экономикалық даму деңгейі мен ұлттық мүдделеріндегі айырмашылықтар БРИКС шектеулері мен қиындықтары болып табылады.
БРИКС тобы параллельді қаржы институттарын дамытып, долларлық емес сауданы ілгерілету арқылы әлемдік қаржы жүйесіндегі күштер балансын біртіндеп өзгертуде. Бұл топта долларды толығымен алмастыруға қажетті келісім әлі жоқ болса да, оның қаржылық балама жасау әрекеті АҚШ-тың дәстүрлі үстемдігіне қарсы шығып, дамушы елдерге маневр жасауға көбірек орын берді. БРИКС-тің табысы оның мүшелері арасындағы үйлестіруді арттыру және тиімді қаржы институттарын дамыту қабілетіне байланысты болады.
