Pars Today

Шағбан айының үшінші жұлдызы Исламның ұлық пайғамбары хазірет Мұхаммадтың (с.ғ.с.) немересі имам Хұсейннің туған күні.

Имам Хұсейн (ғ.с.) хиджри 4-ші жылы (626 ж.) шағбан айының 3-ші  жұлдызында Мәдина қаласында дүниеге келген.  Исламның ұлық  елшісі (с.ғ.с.) хазірет Фатима-Заһра (ғ.с.) мен имам Әлидің (ғ.с.) екінші перзентіне Хұсейн деп ат қойды.  Имам  Хұсейн (ғ.с.) өмірінің алғашқы алты жылын ұлы атасы Ислам пайғамбарының (ғ.с.) жанында өткізіп, оның сүйіктісіне айналды. Пайғамбар (с.ғ.с.) мен имам Хұсейн (ғ.с.) арасындағы ең жоғары және ең жақын рухани   қарым-қатынасты Ислам  елшісінің (с.ғ.с.) мына сөйлемінен байқауға болады: «Хұсейн менікі, мен Хұсейндікі...»  

Бүгінде имам Хұсейн (ғ.с.) есімінің даңқы барлық жерде және Хұсейн (ғ.с.) атын естіген және оның даңқты көтерілісімен танысқан әрбір азат  адам хазіретті (ғ.с.)  қатты еске алады.  Имам  Хұсейннің (ғ.с.)   қасиеттерін сипаттайтын «Варис» атты зияратнамасында біз оны Ибраһим (ғ.с.), Мұса (ғ.с.), Иса (ғ.с.) және Мұхаммад (ғ.с.) сияқты пайғамбарлардың мұрагері деп атаймыз, өйткені олар сияқты. Оның  пәк ойы ақиқат пен діни және адами құндылықтардың қайта жаңғыруының осінде болды және бұл қасиетті уахи мектебінде және Ислам пайғамбары (с.ғ.с.), Әли (ғ.с.) сияқты ата-ана мен ұстаздар бар отбасында үйренді. ) және Фатима Заһра (ғ.с.) қатысты. Имам Хұсейннің (ғ.с.)-ның 57 жылдық берекелі ғұмырындағы өнегелі өмірі оның асқақ рухы мен Құран тәлімдерінің сөз бен істерінде жүзеге асуын көрсетеді.

«Жомарт, кең пейіл, қонақжай, туған-туыстарына қамқор болған, қайыршыларды құр қалдырмаған, қарызын өтеген, жетімдерге жанашырлық пен мейірімділік танытқан, әлсіздерге  көмектескен, қайырымдылық жасаған. Кедей-кедеймен бірге өмір сүрді. Ол Аллаға көп құлшылық етіп, ораза ұстады. Ерлігі баршаға белгілі, соғыс даласында қайсар да батыл, ерік-жігері күшті, рухы биік. Ойы білімнің қайнар бұлағы. Ал шындықты  айтуда ерекше айқындық пен беріктікке ие болды».

Зияратнаманың басқа бір бөлімінде хазіреттің намаз оқып, зекет беріп, жақсылыққа жігерлендіріп, жамандықтан тыйғанын куә етеміз. Жақсылыққа жігерлендіріп, жамандықтан тыю - имам Хұсейн (ғ.с.) өміріндегі ең жарқын сәттердің бірі. Мұның ең жоғары үлгісі Омеядтардың езгіші билігіне наразылық білдіріп, Язид сияқты тұлғаға бағынбауынан көрінді. Жақсылыққа жігерлендіріп, жамандықтан тыю Алла Тағала пайғамбарларынан орындауды сұраған ең маңызды бағдарламалардың бірі және осы илаһи бағдарламаны жүзеге асыруға батылы барған кез келген адам шын мәнінде илаһи пайғамбарлармен үндес болды. Жақсылыққа бұйырып, жамандықтан тыюдың бір мысалы – әділдікті жүзеге асыру және зұлымдықпен күресу.

Сол кездегі оқиғаларға шолу жасау имам  Хұсейнді (ғ.с.) өз  заманындағы жат құбылыстарға қарсы көтерілуге ​​түрткі болған  нәрсенің үкімет пен қоғамның діннің бастапқы өлшемдерінен ауытқуы екенін көрсетеді. Бұл пайғамбар дүниеден өткеннен кейінгі 50  жыл ішінде біртіндеп қалыптасып келе жатқан ащы шындық еді. Пайғамбардың өсиеттерін ұмытып, оның отбасынан оқшаулануы, ислам қоғамындағы руханияттың нашарлауы, билік басындағылардың байлық жинауы, жат ағымдар мен теріс ағымдардың кеңеюі – осының бәрі  қайтып оралуына негіз болған  факторлар болды.  Сол кезде қоғамның құлдырауы Ислам елінің тағдыры Язид сияқты жемқор әрі қылмыскер билеушінің қолына түсуіне әкелді.    Муавие ұлы Язидті мұрагер етіп, ол әкесінен кейін билік тағына отырды.  Бұл Муавиенің имам Хасанмен (ғ.с.)  бітімгершілік келісімінде ешкімді мұрагер ретінде таныстырмауға уәде бергеніне қарамастан болды. Бірақ бұл келісімнің бұзылуы мұсылман халифаты үшін өте лайықсыз адам болған Язидті билікке әкелді.

Язид өз билігін сақтап қалу үшін діннің ең айқын ілімдері мен ережелерін елемеу немесе бұрмалауға дайын болды. Имам Хұсейн (ғ.с.) бұл аясаттардың алдында үндемеудің Исламды жоюмен тең  екенін білді. Екінші жағынан, Язид имам  Хұсейннен (ғ.с.) қолынан  келгенше бият алуға тырысты. Ол Мәдинаның  әміршісіне хат жазып, осы міндетті  орындауды сұрайды. Әлбетте,  имам Хұсейн (ғ.с.) сияқты тұлға Язидті ислам қоғамындағы халифат дәрежесіне  лайық деп санамады, оған қарсы шықты.   Имам Хұсейн (ғ.с.) Язидке бият  етуден бас тартты және осыған байланысты Мәдина қаласынан шығып, Язидке қарсы тұру және оған қарсы тұрудағы мақсатын айтты:

«Мен  ата-бабамның елін түзеу және  жақсылыққа жігерлендіріп, жамандықтан тыю үшін шықтым, сондай-ақ атам  Алла Елшісінің (с.ғ.с.) салты мен дәстүрін ұстанғым келеді.»

Имам Хұсейн (ғ.с.) Омеядтардың ауытқуларын Исламға үлкен қауіп  және оның жалғасуымен діни ілімдердің үлкен бөлігі оқшауланып, Исламның тек көрінісі ғана қалады деп санады. Имам Хұсейн (ғ.с.)  халықтың надандығы мен адасуынан азап шекті. Негізінде, залым билеушілердің үстемдік ету жолдарының бірі – өз зұлымдықтары мен зорлық-зомбылықтарын жалғастыра беруі үшін халықты  адастыру. Сондықтан, залымдар өз билігін мәңгілік ету үшін адамдардың сенімдері мен көзқарастарын өзгертуді көздейді. Омеядтар осы қулықпен ислам қоғамын билеп,  пайғамбар (с.ғ.с.) өмірінен қалған биік құндылықтарды өзгертіп, бұрмалауға тырысып, қоғамда өз мүдделеріне сай діни ұғымдарды таратуға тырысты. Осындай кезеңде адамдардың кейбір топтарындағы білімнің аздығы бұл ауытқуды күшейтті.  Қоғамда білім мен  түсінік болмаған кезде діннің әлеуметтік және саяси мәселелердегі көптеген шешімдері бұрмаланып, өзгереді.

Имам Хусейн (ғ.с.) бұл ақиқатты түсініп, халықты хабардар етумен айналысты. Имамның жақсылыққа жігерлендіру және  жамандықтан тыю деп атағандары  бастапқы діннің қағидалары мен  ілімдерін түсіндіру және ислам атын жамылып қоғамды басқарған Омеядтардың адасқан мінезі әшкерелеу болды.  Ол әр уақытта халықты хабардар ете  отырып, олардың ойлары мен идеяларына әсер   етті.  Ол былай дейтін: «Уа, халайық!  Алла Елшісі (с.ғ.с.): «Кез  келген мұсылман Алланың тыйым салған нәрселерін халал деп санап, илаһи келісімді бұзатын залым үкіметке тап болса, ол Алланың құлдары арасында күнә,  шектен шығу дұшпандық жолына түседі.  Бірақ мұндай үкіметке іспен немесе сөзбен қарсы шықпаса, ол (үнсіз) адамды залым (тозақ оты) жазасына үкім ету оның міндеті.

«Уа, адамдар! Мұсылман қауымын дұрыс жолға салып, жетекшілік етіп, ата-бабамның дінін өзгерткен барлық жемқорлар мен бұзақыларға қарсы тұруға мен басқалардан лайықтымын.....». 

Имам Хусейн (ғ.с.) Язидке қарсылық ретінде Мәдинадан шығып, Меккеге кіріп, содан кейін Куфаға қарай жылжығаны, бірақ  куфилердің келісімін бұзуымен ол шөлге баруға мәжбүр болды деген қорытындыға келді. Кербала және ақырында, әділетсіз шайқаста оқиғалар Ашура күні орын алып, оның және оның серіктерінің шәһид болуына әкелді.   Имам Хусейн (ғ.с.) ислам қоғамының жетекшісі ретінде соғыстың ортасында да жау әскерін хабардар етуді міндеттейтінін көрді. Имамның жау әскерімен бетпе-бет келгенде уағыз айтып, ақыл айтып, ұйықтап жатқан ар-ұждандарын оятып, жақсылыққа бұйырғанына тарих куә. Мұндай әдіс екі майданның текетіресінде Хур сияқты үлкен әскердің қолбасшылығын басқарған  адамның саясатын өзгертіп, имам Хусейннің (ғ.с.)  қасында оң жақ майданға шығуына себеп болды.

 Шәһид ұстаз Мутахари:

 «Жақсылыққа жігерлендіріп, жамандықтан тыю идеясы имам  Хұсейн (ғ.с.)  қозғалысына құндылық берді.  Хұсейн бен Әли (ғ.с.) жақсылыққа әмір ету және жамандықтан тыю жолында шәһид  болды.  Бұл Ислам қауымдастығының өмір сүруіне кепілдік беретін ең негізгі қағиданың жолы, ол болмаса қоғам  ыдыраумен бетпе-бет келеді».