Pars Today

Имам Хомейни батыстық үгіт-насихат компанияларының мақсаттарынан хабардар болса да, олардың жаңалықтары мен ақпараттарын алудан ешқашан бас тартқан емес.

Имам Хомейни елдегі жоғары рухани-құқықтық мәртебесіне қарамастан, әрқашан заңдар мен ережелерді және кеңселік-ұйымдастырушылық иерархияларды ұстанып, оған тікелей қатысы жоқ істерге араласпады. Бұл Ислам республикасы жүйесінің элиталарының тұлғалық және саяси өсуіне және революциядан кейінгі саяси және әкімшілік институттардың кемелденуіне және жетілуіне себеп болды. Осы міндеттеме мен оның кеңселік, саяси және ұйымдық ережелерді ұстануынан басқа, Ислам революциясынан пайда болған жүйе көптеген және кезекті проблемалар мен дағдарыстарға қарамастан, тұрақтандыру процесін мүмкіндігінше қысқа мерзімде  өте алды.  

Барлық саяси жүйелерде, әсіресе революциялық жүйелерде, жүйенің індеттері мен зияндарының бірі – басқарушы элитамен және мемлекеттік институттармен қарым-қатынас жасау арқылы шешім қабылдау процесіне ықпал етуге тырысатын жеке тұлғалардың және топтардың лоббисі және   елдің өз мүдделерін көздейтін саясаты мен бағдарламалары. Мүдделі топтар деп аталатын бұл топтар мен адамдар әрқашан лобби, қоқан-лоққы және парақорлық, немесе басқаларды, әсіресе тиімді және шешім қабылдайтын шенеуніктерге әсер ету арқылы өздерінің экономикалық және әлеуметтік мақсаттары мен мүдделерін ілгерілетуге тырысады. Әлбетте, бұл адамдар мен топтардың саяси қайраткерлерге, әсіресе жоғары мемлекеттік шенеуніктерге қол жеткізуі олар үшін өте маңызды, өйткені олар жүйенің жоғары лауазымды шенеуніктеріне ықпал ете отырып, олардың шешім қабылдау процесін өзгерте алады. Бұл мәселе барлық саяси жүйелерде бар, бірақ революциядан пайда болған жүйелерде екі есе маңызды, өйткені бұл жүйелерде бұрынғы  ережелердің жойылуына және жаңа саяси-құқықтық жүйені орнатуға күш салуға байланысты ол кейбір жеке тұлғалардың немесе топтардың мүдделерін бұзуы мүмкін.

Имам Хомейни осыны біле тұра, мүдделі адамдар мен топтардың өзіне тигізетін кез келген ықпалының жолын жауып, тетіктер жасау арқылы қоғам мен халықтың әртүрлі топтарымен тұрақты байланыста бола отырып, ол адамдардың өзіне енуіне жол бермеді. Жоғары шенді саяси көшбасшыларға әсер ететін және оларды көбірек өткізуге негіз қалаушы механизмдердің бірі - жаңалықтарға бойкот жасау немесе олар үшін жаңалықтар мен репортаждарды тарату. Осылайша, оқиғаларды дәл және дұрыс білмегендіктен, билеуші ​​элита басқа адамдар мен тұлғалардың, әсіресе олардың айналасындағылардың ықпалына түсіп, мүдделі адамдар мен топтар сол адамдармен лобби жасау арқылы өз мүдделерін жүзеге асыруға жол ашады. Бірақ имам Хомейни әрқашан бұл мәселеден сергек және хабардар болды және жаңалықтар мен хабарлардың оларға арнаулы және бағытталған түрде жетуіне мүмкіндік бермеді. Имамның бұл індетті жеңу үшін қолданған әдістерінің бірі – түрлі көздерден жаңалықтар мен ақпарат алу. Бұл туралы имамның келіні және оның жақын туыстарының бірі Фатеме Табатабай былай деп әңгімелейді: «Саяси қозғалыс болған кезде біз сыртқа шығатынбыз және табиғи түрде әрқайсымыздың өзіндік ерекше ойларымыз болатын. Мысалы, Бани Садр заманында болсын, төңкерістен кейінгі басқа қозғалыстарда болсын шерулерге қатысты. Біз қайтып келе жатқанда имам әрқайсымыздан не болып жатқанын бөлек сұрайтын. Біз сол теоремаларды анықтайтынбыз. Кейін түсіндім, бұл әрекеті арқылы имам бұл оқиғаларды әр жерден, әр түрлі адамдардан естіп жатыр екен. Бұл қозғалыс арқылы имам хабарды бөлек алып, халықты және олардың көзқарастарын да біліп отырды». Олар батыстың әртүрлі ақпарат арналарын, әсіресе ВВС-ді үнемі және жүйелі түрде пайдаланды және осылайша олар алынған жаңалықтар мен ақпараттарды арнаға жіберуге кедергі келтірді.

Имамның Нофль-ле-Шато достары мен серіктерінің бірі Марзие Хадидчи былай дейді: «Имам Парижде болған кезде үнемі жаңарып тұратын Иран жаңалықтарымен қатар, парсы тілінде тәулік бойы хабар тарататын басқа елдердің жаңалықтарын тыңдады.  Дүние жаңалықтарынан хабардар болсын деп, имамның немересі радио толқындарын реттеп беретін. Сонымен қатар, бауырлар Иран туралы шетелде жазылған барлық газеттерді аударып, сол түні имамға жеткізуге міндетті болды.) Ходжат-ул-ислам Масих Бруджерди өз естелігінде: "Имам әдетте шетелдік радио жаңалықтарын тыңдауға міндетті болатын. Жылдың бір мезгілінде біз Наджафта оған қызмет етіп жүргенімізде, Би-би-си жаңалықтар бағдарламасы мағриб пен иша намазының дәл ортасына түсті. Екі діни шәкірт болды, олардың бірі Иран бағдарламасын жазып, ал екіншісі BBC таспаға жазып отырды. Имам жамағат намазынан қайтып келгенде жаңалықтарды тыңдады. Имам Хомейни оқиғаларды дәл және толық,   цензура жасамай хабарлауды қалады.      

Айналасындағылардың кейбір жаңалықтарды жасырып қалуына реауция білдіріп: «Сен осылай істеп жүрсің бе, мен Ленин бе, Сталин бе? Олай істейтін",-  деді: «Имам мен әкелген таңғы және кешкі газеттердің бәрін мұқият оқып шықты. 1966 жылы түс ауа «Ақпарат» газетін әкелгенімде, біраз уақыттан кейін ерекше дәлдікпен және өткірлікпен бұл газеттің бір беті жоқ екенін айтты. Сондықтан басқа газетті дайындау керектігін айтты.  Ходжат әл-Ислам Ансари де осы тұрғыда былай деп баяндайды: «Имам ресми газеттерден бөлек, көптеген теріс бағыттағы басылымдарды кездейсоқ оқитын, өйткені олар ең үлкен жаңалықтар көзі бола алады және елдегі топтардың ұстанымдарын білдіре алады.  Жаңалықтар мен ақпараттарды таратуға және ықпал ету үшін негіз жасауға қарсы негізгі және өте тиімді стратегиялардың бірі - халықпен тікелей қарым-қатынасты сақтау. Әдетте, біраз уақыттан кейін саяси көшбасшылар халықпен тікелей қарым-қатынасынан бірте-бірте айырылып, қоғамның өзегінде не болып жатқанынан бейхабар болып қалады. Имам Хомейни шах режиміне қарсы күрес кезінде де, Ислам республикасының басшылығы кезінде де халықпен қарым-қатынасын әртүрлі жолмен сақтап, олардың сөздері мен пікірлерін тікелей естіп отырды және бұл имамды қоғамдағы оқиғалардан толық хабардар етті. Ходжат әл-Ислам Карруби осы тұрғыда былай деп баяндайды: «Имамның шахқа қарсы күрес және шах жеңіліске ұшыраған кездегі табысының бір сыры оның сабақтарына барлық жақтан келген көптеген шәкірттері арқылы халықпен байланыста болған. Сондай-ақ имамның ұлы Ходжат әл-Ислам Ахмад Хомейни Ислам республикасы басшылығы кезінде халықпен қарым-қатынас жасау жолын еске алып, имамның халықтың пікірін, көзқарасын және сын-ескертпелерін тыңдау әдістерінің бірі ретінде адамдардың хаттарын оқуды қарастырды.  Басқалардың лоббисі мен ықпалына жол бермеу үшін имам айналасындағы адамдардан мәселелерді толық айтып, мазмұнын цензураламауды өтінді. Кейбір жаңалықтар тіпті жақсы ниетпен айтылмаған жағдайда, олар дикторға барлық мазмұнды айтуды және ештеңені ескермеуді ескертеді. Бұл туралы Марзие Хадидчи ханым былай баяндайды: «Мен Иракқа барғанымда, ағайындар маған көмектесіп, имаммен кездесу ұйымдастырды, ол екі сағат жиырма минутқа созылды. Мен үшін маңызды нәрсе имамның ерекше назары болды. материалды тыңдауда. Сөйлесіп отырған уақытымда олар сөзімді тоқтату немесе аяқтау үшін шамалы қимыл да жасамады және менің сөздерімді мұқият тыңдады.Мен оларға түрмеде басымнан өткен оқиға туралы ештеңе айтқым келмеді, бірақ имам: «Әйелдерге қандай қатынас пен азаптау қолданатынын бізге айтыңызшы»,- деді..